Darxan MYŊBAI, Mäjılıs deputaty:
QAZAQSTAN JOLY: BIZDIŊ ÖZ DÄSTÜRIMIZ BAR
– Älem tanyp, moiyndaǧan «Qazaqstan joly», «qazaqstandyq model» degen ūǧymdar būryn bızde bolyp pa edı? Būl – täuelsızdık jyldary qol jetken qajyrly eŋbektıŋ, tynymsyz tırlıktıŋ, yrysty yntymaqtyŋ jemısı. Al öz joly bar memlekettıŋ öz dästürı, öz qūndylyqtary boluy – tabiǧi närse. Bız şet xalyqtardyŋ saltyna, dästür ne odyraimai, äjua-mysqylmen emes, qūrmetpen qarap üirengen elmız. Būl qasietımızdı baǧalaǧan alys-jaqynnan kelgender arnaiy zerttep te jür. Sondyqtan adamdy, onyŋ qūqyǧyn qadırleude de, jer-su, qala atauyn qasterleude de bız eşkımnen kem emespız.
Osy tūrǧydan kelgende, xalqymyz Astana men Elbasy bıte qainasqan ūǧym ekenın bıledı. Onyŋ üstıne, Astana atauyn bergen, iaǧni jaŋa toponimikanyŋ bastamaşysy – Elbasy. Bızdıŋşe, bır-bırıne sinonim tektes, bır-bırın tolyqtyratyn ūǧymdar dünie jüzınıŋ kartasyna tüsse, odan Qazaqstan tek ūtady. Elbasy – Nūrsūltan esımıne älemdık jaŋa maǧyna bergen tūlǧa.
Jalpy, bız Astana brendın köp aitamyz. Ony jasaǧan – Elbasynyŋ tabandylyǧy men halqymyzdyŋ bereke-bırlıgı. Bız eldık, memlekettık ideiaǧa toptassaq, elordamyzdan bastap kez kelgen qalamyzdyŋ atauyn älemdık brendke ainaldyra alamyz.
Taǧy bır el azamattaryn tolǧandyryp jürgen oi – däl qazır dästürımız tügıl, örkeniettı Euraziialyq tanym qabyldamai jatqan Petropavl men Pavlodar atauyn bırın «Dostyq», ekınşısın «Yntymaq» (mysal üşın aittyq) dep qatar özgertıp jıberse, halyq barlyq jaŋa ataudy (özgerısterdı) täuelsızdık pen ruhani jaŋǧyru tūrǧysynan yqylaspen qabyldar edı. Sätın salyp, Qazaqstannyŋ memlekettık tūǧyryn bekemdegen otyz jyldyŋ bederındegı biıgımızdı odan ärı asqaqtata tüsetın mūndai maŋyzdy qadamdar eldıŋ bırlıgın arttyryp, mereiın köteretını sözsız. Qazaqta «Ynsap saiyn – bereke» degen söz bar. Elorda nemese Elbasy negızın qalaǧan astana baiyrǧy Bozoq qalaşyǧy maŋynda häm erke Esıldıŋ jaǧasynda tūryp, arttaǧy myŋjyldyqtarǧa qarap «täuba!» deitınıne, aldaǧy myŋjyldyqtarǧa köz tıgıp «täuekel!» deitınıne senımımız zor.
Zäure JÜSIPOVA, qalalyq mäslihat deputaty:
TARİHİ EŊBEGINE – LAIYQTY BAǦA
– Şirek ǧasyr būryn Nūrsūltan Nazarbaev astanany köşıru turaly tarihi şeşım şyǧardy. Elorda qūrylysyndaǧy Elbasynyŋ ülken ülesın bügınderı eşkım joqqa şyǧara almaidy. Sonyŋ arqasynda bas qalamyz halyqaralyq sammitter men jahandyq kezdesulerdı ötkızetın älemdık ırı ortalyqqa ainaldy.
Qala tarihynda, onyŋ qūrylysynda, älemge tanyluynda Tūŋǧyş Prezidentımızdıŋ alatyn orny öte zor. Bız bärımız mūny jaqsy tüsınemız. Qazırgı jäne keleşek ūrpaq ökılderı Elbasynyŋ saiasi mūrasyn qadır tūtyp, Nūrsūltan Äbışūly Nazarbaevtyŋ tarihi eŋbegıne laiyqty qūrmet körsetuı oryndy dep oilaimyn. Elbasynyŋ halqymyzǧa jäne älem qauymdastyǧyna sıŋırgen eren eŋbegın, ūly esımın esten şyǧaru mümkın emes. Būl halqymyzdy, äsırese jastardy tarihqa qūrmetpen qarauǧa tärbielep, Elbasynyŋ daŋqty qyzmetın ädıl baǧalau üşın maŋyzdy. Sondyqtan astananyŋ Nūr-Sūltan atanuy zaŋdy dep esepteimın. Būl atau ädemı estıledı. «Elbasy men elorda – egız ūǧym» dep köp aitamyz, endeşe tarihi ädılettılık endı ornady.
Sädıbek TÜGEL, jurnalist-jazuşy:
QŪRMET PEN RİZAŞYLYQ KÖRINISI
– Arqanyŋ aru qalasy Astanaǧa Nūr-Sūltan atauynyŋ berıluın öte oryndy şeşım dep sanaimyn. Tūŋǧyş Prezidentımızdıŋ osyndai elordany jasauy, astanamyzdy älem tanuy – XX ǧasyr men XXI ǧasyrdyŋ ölıara mezgılındegı qazaq tarihyna altyn ärıppen jazylatyn eŋ eleulı oqiǧa.
Qazaqstannyŋ astanasyn Arqaǧa köşırıp, Esıldıŋ jaǧasynan zamanǧa laiyq äsem qala salu ideiasy elımızdıŋ Tūŋǧyş Prezidentı Nūrsūltan Äbışūly Nazarbaevqa tiesılı. Elordany auystyru şeşımı 1994 jyly 6 şıldede qabyldandy. Resmi köşıru 1997 jyldyŋ 10 jeltoqsanynan bastaldy. 1998 jylǧy 6 mamyrda Prezident Jarlyǧymen Aqmola atauy Astana bolyp özgertıldı de, tūsaukeserı 10 mausymda öttı. Men sodan berı elordadaǧy qainaǧan özgerıstıŋ ışınde jürdım. Talai aituly özgerısterıne kuä boldym. Qysqa merzım ışınde el taŋdanatyndai aituly qala salu, egemen eldıŋ erteŋı üşın osyndai ūly qadam jasau – qazaqtyŋ qaisar ūly
Nazarbaevtyŋ parasattylyǧynyŋ arqasy. Sondyqtan elordamyzdyŋ atauyn Nūr-Sūltan dep özgertu Elbasynyŋ eren eŋbegın qūrmetteu, ony halyq jadynda mäŋgı saqtau üşın jasalǧan parasatty şeşım dep esepteimın.
Qazır elordanyŋ aty täuelsız Qazaqstanmen qatar atalady. Täuelsızdık Qazaqstan halqyna bereke-bırlık pen damudyŋ jaŋa jolyn körsettı. Älem tarihyndaǧy maŋyzdy oqiǧalardyŋ elordada ötuı de qalanyŋ abyroiyn tıptı asqaqtatyp jıberdı. Sondyqtan bas qala – bar qazaqtyŋ maqtanyşy, jaŋa memleket qūru jolyndaǧy ükılegen ümıtı. Onyŋ atauyn Nūr-Sūltan dep jaŋaşa atau da Elbasyna jasalǧan qūrmet pen rizaşylyqtyŋ körınısı.
