Bılım

Jambyl mektebındegı japon ädısı

Biylǧy oqu jylynan bastap qaladaǧy Jambyl Jabaev atyndaǧy №4 mektep-gimnaziiasy oquşylardy dūrys tamaqtandyru boiynşa japon tehnologiiasyn täjıribe türınde engızıptı. Būl ädıs künşyǧys elınde keŋ qanat jaiǧan. Onyŋ artyqşylyǧy: bırınşıden, bala ystyq tamaq ışedı; ekınşıden, dūrys tamaqtanady; üşınşıden, oquşyny eŋbekke baulidy.

Mıne, jaŋa oqu jyly bastalǧannan berı ekı aiǧa juyq uaqyt öttı. Būl teh­nologiiaǧa alǧaşynda ata-­analar bıraz tosyrqap qaraǧanmen, keiın onyŋ jaqsy jaqtaryn körıp, qoldau tanytqan. Bız osy jaŋa ädıstı öz közımızben köru üşın köne bılım ordasyna ädeiı at basyn tıredık.
Negızı, japon tehnologiia­symen 5-6-synyp oquşylary ǧana tamaqtanady. Jalpy, būl ädıstı mektepke alyp keluşı – japon jerınde jiyrma jyl tūrǧan Zaryqqan Mahpura degen apai. Būl kısı bızge aldymen özı qolǧa alǧan jobanyŋ erekşelıkterın tüsındırıp berdı.
«Qazır balalar taŋerteŋ mektepke orazasyn aşpai keledı. Sodan 6-7-saǧat sabaqta otyrady. Şarşaidy, basy auyrady, közı qarauytady. Odan keiın oquǧa degen yntasy joǧalady. Sonyŋ bärı – dūrys tamaqtanbaudan. Iаǧni būl tehnologiia oquşylarǧa dūrys tamaqtanudy üiretedı. Mūnda olar asty ashanada emes, öz synyptarynda otyryp ışedı. Özderınıŋ ydystary bolady. Auqattanyp bolǧannan keiın öz ydystaryn tazalap qoiady. Bır jaǧynan, būl kerek. Bırınşıden, bala jauapkerşılıktı sezınse; ekınşıden, eŋbek etuge üirenedı. Mäselen, japon elı as ışkende de ūlttyq qūndylyqtardy ūstanady. Men de solai halqymyzdyŋ tamaşa dästürlerın balalarǧa därıpteudı jön dep sanaimyn. Mäselen, oquşylar as ışer aldynda bır-bırıne saulyq tılep, bata beredı. Mıne, osyndai artyqşylyqtary bar» deidı Zaryqqan apai.
Mektep ashanasynyŋ meŋgeruşısı Ryskül Tūr­ǧynbekqyzy da Zaryqqan apaidyŋ aitqandaryn qoldady. Mäselen, taŋerteŋ oqityn 6-synyp oqu­şylary tamaqty ekı sabaqtan keiın, iaǧni 11.00-de ışse, tüsten keiın keletın 5-synyptyŋ balalary saǧat 15.00-de auqattanady. Sodan keiın olardyŋ sabaqtyŋ soŋyna deiın qaryndary aşa qoimaidy.
Aitqandai, bız japon ädısı engızılgen 5-synyp­qa ädeiı bardyq. Synyp­qa endı kırgende oquşylar aldaryna ydystaryn qoiyp, auqattanaiyn dep jatyr. Bır kezde Nūrly Erhan degen bala ornynan tūryp, ülken adamdarşa asqa bata berdı. Sodan keiın baryp tamaqtanuǧa kırıstı. Būl körınıs bızdı erekşe äserge qaldyrdy. Zaryqqan Mahpura apai balalarǧa ärbır taǧamnyŋ qūnarly qasietı jaiynda äŋgımelep berdı.
Jaŋa ǧana asqa bata bergen Nūrly Erhan degen bala osy ädıstıŋ ūnaityndyǧyn jasyrmady. «Qazır künde bızge 6-7 sabaq bolsa da qarnymyz aşpaidy. Öitkenı sabaq arasynda tamaqtanamyz. Ol üşın ashanaǧa barmaimyz» deidı ol.
Jalpy, būl ädıspen 100 bala aqyly tamaqtanady. Oǧan ata-analar aqşany kivi ämiian arqyly töleidı. Künıne bır oquşyǧa 300 teŋge jūmsalady. Būǧan balanyŋ jas erekşelıgı, astyŋ qūnarlylyǧy men salmaǧy kıredı.

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button