حالىقارالىق تەاتر كۇنى تويلاندى
«ادام بۇگىن تەاترعا ەرتەڭ ادام بولىپ قالۋ ءۇشىن بارادى» دەگەن كانادالىق رەجيسسەر روبەر لەپاجدىڭ پىكىرىمەن تولىقتاي كەلىسۋگە بولادى. سەبەبى, سان ءتۇرلى ونەردىڭ باسىن قوسقان تەاتر الەمىنەن جان دۇنيەمىزدى مازالايتىن ومىرلىك سۇراقتاردىڭ جاۋابىن تاباتىنىمىز راس.
1961 جىلى حالىقارالىق تەاتر ينستيتۋتى ۆەنا قالاسىندا وتكەن IX كونگرەسىندە 27 ناۋرىزدى «حالىقارالىق تەاتر كۇنى» (World Theatre Day) دەپ بەكىتتى. جىل سايىن كوكتەمنىڭ العاشقى ايىندا بۇل مەرەكەنى حالىقارالىق تەاتر ينستيتۋتى مەن دۇنيەجۇزىندەگى تەاتر قاۋىمداستىقتارى جوعارى دەڭگەيدە اتاپ وتەدى. اتالمىش مەرەكە ءبىزدىڭ ەلوردامىزدا دا وسىمەن ءۇشىنشى رەت ءداستۇرلى تۇردە تويلانۋدا.
كونگرەسس-حولدا اكتەرلار قاۋىمىن ءتول مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاعان استانا قالاسى ءمادەنيەت باسقارماسىنىڭ باسشىسى بولات ماجاعۇلوۆ ەلوردا اكىمى يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ ارنايى قۇتتىقتاۋ حاتىن وقىپ, گۇلشوعىن تابىستاپ, وسى جىلى ەرەن ەڭبەگىمەن ۇزدىك تانىلعان بىرقاتار تەاتر ساڭلاقتارىن العىس حاتپەن ماراپاتتادى. بۇل تىزىمدە ق.قۋانىشباەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىنىڭ اكتريساسى باقىت يسابەكوۆا, م.گوركي اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق ورىس دراما تەاترىنىڭ اكتريساسى ناتاليا ماتۆەەۆا, «ناز» بي تەاترىنىڭ اكتەرى المات شامشيەۆ, «جاستار» تەاترىنىڭ بەلدى اكتەرى ازامات ەسقۇلوۆ, «قۋىرشاق» تەاترىنىڭ جاس اكتەرى امانجول تەمىرحانۇلى مەن «تەررا» بي تەاترىنىڭ ءبيشىسى ولگا تاحيرقىزى بار.
اشىربەك سىعاي باستاعان تەاتر ونەرىنىڭ تارلاندارى ارىپتەستەرىن قۇتتىقتاپ, جاس دارىنداردىڭ مەرەكەلىك كەشكە ارنايى دايىنداعان ساحنالىق قويىلىمدارىمەن تانىستى.
«ەكسپو-2017» اكتەرلار كوزقاراسىمەن» تاقىرىبىندا ءار تەاتر ۇجىمى وزىندىك قويىلىمدارىن ساحنالادى. م.گوركي اتىنداعى ورىس دراما تەاترىنىڭ اكتەرلەرى استاناعا جاڭا جاستار تەاترىنىڭ قاجەت ەكەندىگىن, قاللەكي تەاترىنىڭ ۇجىمى ءوز قويىلىمدارى ارقىلى ۇلتتار دوستىعى مەن تاتۋلىعىن كورسەتسە, «قۋىرشاق» تەاترى ساحنادا مىڭ بۇرالا بيلەي الاتىن الىپ قۋىرشاقتارىمەن تەك بالالاردى عانا ەمەس, ۇلكەندەر قاۋىمىن دا ءتانتى ەتە الاتىندارىن كورسەتتى.
تۇرسىنبەك قاباتوۆ باستاعان «ءازىل الەمىنىڭ» جىگىتتەرى پاروديالارىمەن زالدى دۋمانعا بولەدى. «دالا تەاترىنان باستاپ, قازىرگى زامان جانە بولاشاقتاعى تەاتر قانداي بولماق؟» دەگەن يدەيانى ساحنالاعان «جاستار» تەاترى وزىق تەحنولوگيالار سانامىزدى قانشا جاۋلاسا دا, تەاتر رۋحى وشپەيتىنىن قالىڭ كورەرمەنگە جەتكىزە ءبىلدى.
نۇرگۇل احانقىزى