زياتكەرلىك ويىندار – دانالىق باستاۋى

قازىرگىدەي ماتەريالدىق قۇندىلىقتار العا وزعان كەزدە كەڭ-بايتاق ەلىنىڭ جايىن ويلاعاننان گورى قاراقان باسىن كۇيتتەيتىن زامانداس كوپ. ۇرانداتپاي, دابىرلاتپاي, ۇندەمەي, ۇيدەي شارۋا تىندىرىپ جۇرگەن جاستار دا بار ارامىزدا. سونىڭ ءبىرى – دانا قامزابەك. 

دانا قامزابەك – TEZTAP ويىندارىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى, نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ MBA باعدارلاماسىنىڭ ستۋدەنتى. دانا 1992 جىلعى 8-جەلتوقساندا الماتى قالاسىندا تۋدى. استانا قالاسىنىنىڭ جامبىل جاباەۆ اتىنداعى №4 مەكتەپ-گيمنازياسىن ءتامامداپ, 2010 جىلى نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ حيميا فاكۋلتەتىنە وقۋعا ءتۇستى. 2016 جىلى دانا فرانتسيا ەلشىلىگىنىڭ ستيپەندياسىمەن ەكى جىل پاريج-سيۋد ۋنيۆەرسيتەتىندە ماگيستراتۋرا وقىدى. 2020 جىلى دانا TEZTAP ۇستەل ويىنىن شىعاردى. ال 2021 جىلى دانانىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن العاشقى TEZTAP ينتەللەكتۋالدى كۆيزى ءوتتى.

قازاق تىلىندەگى العاشقى زياتكەرلىك كۆيزدى قالاي ىسكە قوستى, جوبا قالاي ىسكە استى, بۇل تۋرالى Forbes.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا  Testapp ويىنىن جاساۋشى دانا قامزابەك تولىعىراق جاقىندا ايتىپ وتكەن ەكەن.

2021 جىلدان باستاپ ءوز جوباسىنىڭ «ميىن قوزعاۋعا» قازاق ءتىلدى اۋەسقويلاردى تۇراقتى جيناپ كەلەدى. Nazarbayev University ستۋدەنتى بيزنەسىنىڭ دامۋ تاريحى قازاق تىلىندە ۇستەل ويىنىن جاساۋدان باستالادى. قامزابەكتىڭ ايتۋىنشا, ول ارقاشان انا ءتىلىن تانىمال ەتۋ جانە دامىتۋ ءۇشىن قانداي دا ءبىر جوبا جاساعىسى كەلگەن.

– ءبىز دوستارىمىزبەن بىرگە جينالىپ, ۇستەل ويىندارىن ويناعاندا, مەن ءدال سول Alias-تى قازاق تىلىندە جاساۋعا بولاتىنىن بولجايتىنمىن. مەن وسى دەڭگەيدەگى ويىندى دامىتۋ ءۇشىن ۇلكەن ينۆەستيتسيا قاجەت ەمەس ەكەنىن ءتۇسىندىم. وسىلايشا, باسىندا قازاق تىلىندەگى TezTap ۇستەل ويىنى يدەياسى پايدا بولدى, – دەيدى كەيىپكەر.

العاشقى جانە ازىرشە جالعىز تيراج «Alias قازاقشا» كارانتين كەزىندە 2020 جىلى شىقتى. قامزابەكتىڭ ءوزى سۇراقتار قۇراستىرۋمەن, ويىن ازىرلەۋمەن جانە ساتۋمەن اينالىسقان. باسىپ شىعارۋ ەرەكشە قيىندىق تۋدىردى: ەلورداداعى ءبىر عانا باسپاحانا تاپسىرىس بەرۋشىنى قاناعاتتاندىرا الدى. «مەنىڭ ويىنىم ەستەتيكالىق جاعىنان شەتەلدىكتەردەن كەم تۇسپەگەنىن قالايمىن» دەپ تۇسىندىرەدى بيزنەسۆۋمەن.

«مەن ءۇش ايدىڭ ىشىندە TezTap-تى ازىرلەدىم. وعان رەجيسسەر قانات بەيسەكەەۆپەن بىرگە جۇمىس ىستەيتىن dimasso ويىننىڭ ديزاينەرى بولعانى كوپ كومەكتەستى. تارالىمى 500 دانامەن شىقتى, ول تەز تارادى. ويىننىڭ ءبىر داناسىنىڭ قۇنى ءتورت مىڭ تەڭگەنى قۇرادى» دەپ اتاپ ءوتتى دانا دارحانقىزى.

ويىن تەز تارالدى. قامزابەك قازاق اۋديتورياسى ءۇشىن جاسالىپ جاتقان بارلىق جاڭا, ءارى قىزىقتى جۇمىستاردىڭ ۇلكەن سۇرانىسقا يە ەكەنىن اتاپ ءوتتى. 2021 جىلعى ناۋرىزدا كوۆيدتىك شەكتەۋلەر الىنىپ تاستالعاندا, ول قازاق تىلىندەگى كۆيزدى ىسكە قوسۋدى دۇرىس دەپ شەشتى. كۆيز (اعىلش. quiz) – بۇل زياتكەرلىك جارىس, ونىڭ بارىسىندا قاتىسۋشىلار قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.

«مەن ارقاشان قازاق ءتىلدى اۋديتوريا ءۇشىن زياتكەرلىك ويىن-ساۋىق قۇرۋدى ويلاپ جۇرەتىنمىن. قازاقستاننىڭ بارلىق قالالارىندا ورىس تىلىندەگى كۆيزدەر وتە تانىمال ەكەنىن جانە ولاردىڭ بارلىعى دەرلىك رەسەيلىك فرانشيزالار بويىنشا اشىلعانىن ءبىلدىم. مەن ولارعا ءوزىم باردىم. مىنە, مەن جاڭا جوبامنىڭ ءوسۋ نۇكتەسىن كوردىم» دەيدى دانا.

قازىر قازاقستانداعى كۆيزدەر نارىعى ۇلكەن سۇرانىسقا يە, ءبىر مەزەتتە ويىندار جۇزدەن استام قاتىسۋشىنى جيناي الادى, ال ءىرى قالالاردا بىردەن بىرنەشە حالىقارالىق ويىنشىلار جۇمىس ىستەيدى.

كۆيزدى ىسكە قوسۋ ءۇشىن قامزابەك شامامەن 500 مىڭ تەڭگە جۇمسادى, قازاقستاندىق تاقىرىپتارعا باسا نازار اۋدارا وتىرىپ, وزەكتى تاپسىرمالاردى قۇراستىرۋدى ماقسات ەتكەن سۇراقتار ءۇشىن اۆتورلار تاپتى.

العاشقى اۆتورلارى جاس, تالانتتى ستۋدەنتتەر بولدى. العاشقى ويىندارعا 80-90 ادام جينالدى. پروتسەسس بارىسىندا دانا اۋديتوريانى كەڭەيتىپ, ونى ەرەسەكتەر اراسىندا دا وتكىزۋ كەرەكتىگىن ءتۇسىنىپ, ونى كۆيزدەگى سۇراقتاردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ارقىلى جاساۋعا بەل بۋدى.

سالىمدار العاشقى ءۇش ويىن شىعىنىن اقتادى. قازىر نەگىزگى شىعىندار مۋزىكانتتارعا, سىيلىقتار مەن فوتوگرافتارعا كەتەدى. ءبىر ويىننان قاتىسۋشىلار ەڭ كوپ جينالعاندا 100 مىڭ تەڭگە تابۋعا بولادى, – دەيدى ول.

اۋديتوريانى كەڭەيتۋ جانە ساپاسىن ارتتىرۋ ماقساتىندا دانا قامزابەك ەلوردادا بۇرىن قازاق تىلىندە ۆيكتورينالار جاساعان مەرەي ەرمۇحانوۆ پەن ارشات ورازبەن تانىسادى.

– مەن ولاردى كۆيزگە شاقىردىم, ويىننان كەيىن ولار ماعان كەرى بايلانىسپەن شىعىپ, كەيبىر ساتتەردە ءتىپتى TezTap-تى سىنعا الدى. ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن ولاردى مەنىمەن جۇمىس ىستەۋگە شاقىردىم. مەنى تاڭقالدىرعانى سول, ولار كەلىستى. 2021 جىلدىڭ كۇزىنەن باستاپ ءبىز سەرىكتەسپىز – ولار سۇراقتاردى قۇراستىرادى, ال ەرمۇحانوۆ ءتىپتى ويىن جۇرگىزەدى, – دەيدى دانا قامزابەك.

سەرىكتەستەرمەن بىرلەسىپ ۇيىمداس­تىرىلعان العاشقى ويىننان باستاپ كۆيز اۋديتورياسىن وزگەرتتى. قامزابەك اتاپ وتكەنىندەي, ەندى Testapp-قا تەك جاستار عانا ەمەس, ەلوردالىق جۋرناليستەر, اكتەرلەر, بيزنەسمەندەر جانە ت.ب. كەلدى.

قاتىسۋشىلاردىڭ شامامەن 30%-ى ويىنعا ۇنەمى بارىپ, كوماندالارعا جينالىپ, قاۋىمداستىق قۇرادى.

– 2022 جىلدىڭ شىلدەسىنە دەيىن قاتىسۋ ءبىر ادامعا ەكى مىڭ تەڭگە, ال قازىر ەكى جارىم مىڭ تەڭگە بولدى. جۇلدەلى ورىندار ءۇشىن سىيلىقتاردى جەرگىلىكتى سەرىكتەستەر ءجيى ۇسىنادى.

سونداي-اق Testapp ەلوردادا تانىمال بولعان كەزدە وعان باسقا قالالاردان فرانشيزا تۋرالى ۇسىنىستار ءتۇستى.

«TezTap فرانشيزاسىنا ءتىپتى بەينەۋ سياقتى شاعىن قالالاردان دا حابارلاس­تى. شاعىن قالالاردا دا زياتكەرلىك ويىندارعا دەگەن سۇرانىس بار ەكەنىنە قۋاندىم» دەيدى قامزابەك.

العاشقى فرانشيزا پەتروپاۆل­عا 2022 جىلدىڭ اقپان ايىندا ساتىلدى.

– فرانشيزا بويىنشا شارتتى ءبىز ەكى جىلعا قۇرامىز, مەن قىزمەتتەردىڭ بۇكىل پاكەتىن ۇسىنامىن, ال فرانچايزي ءار ويىننان رويالتي تولەيدى. رويالتي پايىزى ءاربىر قالا ءۇشىن جەكە كەلىسىلەدى, – دەيدى دانا دارحانقىزى.

سونداي-اق وسى كۇزدە TezTap باعدارلاماسىن الماتىدا ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا: قازاق تىلىندە كىتاپتار شىعاراتىن Steppe&World باسپاسى فرانشيزانى ساتىپ الدى.

كۆيزدە بارلىعى التى تۋر بار جانە ارقايسىسى كۇردەلىلىگىنە بايلانىستى 4-تەن 10-عا دەيىن سۇراقتان تۇرادى. ادەتتە ويىن 2,5 ساعاتقا سوزىلادى جانە ءۇزىلىس كەزىندە قاتىسۋشىلار قازاقتىڭ حيت اندەرىنە بيلەيدى. «بۇل – ءبىزدىڭ ەرەكشە ءچيپىمىز» دەيدى دانا.

– مەن جوبامدى باسقا قالالاردا كەڭەيتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن جانە وسىنداي زياتكەرلىك قوزعالىستىڭ ەلىمىزدە تانىمال جانە سۇرانىسقا يە بولعانىن قالايمىن, – دەگەن دانانىڭ تىڭ باستاماسىنا ءبىز دە ساتتىلىك تىلەدىك.