Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Aqmola oblysyna jūmys saparymen bardy.
Naǧyz erjürek azamattardyŋ käsıbı
Eŋ aldymen Prezident azamattyq qorǧau salasy boiynşa kadrlar daiarlaityn elımızdegı jalǧyz joǧary oqu orny – Mälık Ǧabdullin atyndaǧy Azamattyq qorǧau akademiiasynyŋ jūmysymen tanysyp, ofiserlermen jäne kursanttarmen kezdestı. Qasym-Jomart Toqaev halqymyzdyŋ amandyǧyn jäne qauıpsızdıgın saqtau basty mındet ärı qasterlı paryz ekenın aityp, akademiianyŋ rölıne toqtaldy. «Būl – eŋ aldymen, qūtqaruşy mamandarǧa jükteletın zor senım, ülken jauapkerşılık. Qūtqaru qyzmetı – öte maŋyzdy sala. Soŋǧy kezde jer jüzınde tötenşe oqiǧalar jiılep barady. Jūrtymyz mūndai qauıp-qaterge ärdaiym daiyn boluy kerek. Sondyqtan osy salada qyzmet etıp jürgen mamandardyŋ eŋbegı elımız üşın öte maŋyzdy. Akademiia – elımızdegı käsıbi qūtqaruşylardy daiarlaityn bırden-bır oqu orny. Ony şirek ǧasyr ışınde 6 myŋǧa juyq maman bıtırıp şyqty. Akademiia tülekterı barlyq oblysta eŋbek etıp jür. Olar Otan aldyndaǧy boryşyn adal atqaryp keledı. Halqymyzda «Apat aityp kelmeidı» degen söz bar. Küzde elımızdıŋ bırneşe aimaǧy alapat örtten zardap şektı. Syn saǧatta tūrǧyndarǧa aldymen qūtqaruşylar kömekke keldı» dedı Memleket basşysy.
Jaqynda Türkiiadaǧy joiqyn jer sılkınısınen keiın Prezidenttıŋ tapsyrmasymen bauyrlas elge qūtqaruşylar men därıgerler jıberıldı. «Olardyŋ arasynda Aqmola oblysynyŋ mamandary da bar, iaǧni 18 adam. Bızdıŋ qūtqaruşylar bırneşe adamdy aman alyp şyqty. Türkiiada kündız-tünı jūmys ıstep jatqan azamattarymyzǧa alǧys aitamyn! Türkiiadan aman-esen oralǧan soŋ olardy mındettı türde marapattaimyz» dedı Qasym-Jomart Toqaev. Qūtqaruşynyŋ jūmysy qiyn ärı qaterlı ekenın aitqan Memleket basşysy eŋbektıŋ būl türın naǧyz erjürek azamattardyŋ käsıbı dep baǧalady. «Tötenşe jaǧdai mamandary jūmys barysynda talai ret erlık körsettı. Basqa adamdardyŋ ömırıne araşa tüsıp, qaza tapqan qūtqaruşylar az emes. Olardyŋ qatarynda osy akademiianyŋ tülegı Asqar Zabikulin de bar. «Er esımı – el esınde». Batyrlardyŋ erlıgı eşqaşan ūmytylmauǧa tiıs» dedı Prezident.
Agroinnovasiianyŋ keleşegı zor
Qasym-Jomart Toqaev Aqmola oblysyna sapary barysynda Kökşetau qalasyndaǧy «Qazaqstan agroinnovasiialyq korporasiiasy» JŞS-nıŋ jūmysymen tanysty. Prezidentke jylyna 3 myŋǧa juyq auyl şaruaşylyǧy tehnikasyn şyǧaratyn korporasiianyŋ tehnologiialyq prosesı jäne önım ülgılerı körsetıldı. Auyl şaruaşylyǧy tehnikalaryn qūrastyru sehtaryn aralap körgennen keiın Memleket basşysyna käsıporynnyŋ negızgı körsetkışterı men damu perspektivasy jönınde mälımet berıldı.
Käsıporyn basşylyǧynyŋ mälımetıne säikes öndırıs ornynda qosymşa qoima, äkımşılık-tūrmystyq ǧimarat salynǧan. Ekı jaŋa öndırıs bölımşesınıŋ qūrylysy aiaqtaluǧa jaqyn. Sondai-aq Europadan, Oŋtüstık Koreiadan robottandyrylǧan dänekerleu, frezerleu ortalyqtary jäne stanoktar satyp alynǧan. Būl jerde traktorlar, kombaindar, ekskavatorlar, şöp şabatyn jäne jinaityn maşinalar, tyrmalar, tırkemeler, jük tiegışter, soqalar jäne taǧy basqa auyl şaruaşylyǧy tehnikalary şyǧarylady. Keiıngı üş jylda 121 milliard teŋgege 6500-den astam önım türlerın şyǧarǧan. Qazır korporasiiada 300-ge juyq adam jūmys ısteidı. Qasym-Jomart Toqaev käsıporyn jūmysşylarymen äŋgımelesu barysynda olardyŋ otandyq maşina jasau öndırısın damytuǧa qosyp jatqan ülesıne rizaşylyǧyn bıldırıp, jūmystaryna tabys tıledı.
Būdan keiın Aqmola oblysynyŋ äkımı Ermek Marjyqpaev öŋırdegı maşina jasau salasynyŋ jai-küiı turaly baiandama jasady. Onyŋ aituynşa, 5 jyl ışınde öŋdeu önerkäsıbı 2,6 ese, maşina jasau 3,2 ese, auyl şaruaşylyǧy tehnikalaryn jasau 6,9 ese artqan. 2022 jyly būl salaǧa 3 milliard teŋge investisiia qūiylǧan. Prezident maşina jasau käsıporyndarynyŋ basşylarymen de öndırıstı örkendetu jönınde pıkır almasyp, Ükımet tarapynan osy salaǧa qoldau körsetılıp jatqanyn, olardyŋ eŋbegı men sapaly önımderınıŋ maŋyzdy ekenın atap öttı.
Densaulyq saqtau nysandarynyŋ jūmysymen tanysty
Memleket basşysy Kökşetau qalasynda byltyr mamyr aiynda aşylǧan «Viamedis Kokshetau» klinikalyq oŋaltu ortalyǧyna bardy. Būl – insulttan keiın oŋaltu şaralary jürgızıletın elımızdegı alǧaşqy ortalyq. Onyŋ janynan memleket pen jekemenşık serıktestıgı aiasynda 250 pasientke arnalǧan emhana salynǧan. Stasionarlyq oŋaltu bölımınde 100-den astam, kündızgı stasionarda 46 tösek oryn qarastyrylǧan. Emhanada 20 myŋ adam tırkelgen. Densaulyq saqtau mekemesınde 235 medisina qyzmetkerı jūmys ısteidı. Prezidentke emhana basşylyǧy ortalyqtyŋ nauqastarǧa sapaly, ärı jedel diagnoz qoiuǧa mümkındık beretın zamanaui medisinalyq apparattarmen jäne qūraldarmen jabdyqtalǧany jönınde mälımet berdı.
Būdan keiın Qasym-Jomart Toqaevqa Aqmola oblysyndaǧy densaulyq saqtau salasynyŋ qazırgı ahualy turaly baiandaldy. Öŋırde 560 medisinalyq nysan jūmys ıstep tūr. Onda jalpy 7800-ge juyq medisina qyzmetkerı eŋbek etedı. Därıgerlerdıŋ tapşylyǧy soŋǧy üş jylda ekı ese azaiǧan. Oblys 1,4 milliard teŋgege 80-ge juyq medisinalyq tehnika satyp aldy. «Auyldyq densaulyq saqtaudy jaŋǧyrtu» ūlttyq jobasy aiasynda oblystaǧy 38 eldı mekende ambulatorlyq-emhana nysandaryn salu josparlanyp otyr.
Memleket basşysyna Densaulyq saqtau ministrlıgınıŋ şeteldık investormen bırlesıp, Kökşetauda 630 oryndyq köpsalaly zamanaui auruhana salu jobasyn jüzege asyryp jatqany turaly aityldy. Prezidentke osy medisinalyq ortalyq ornalasqan Kökşetau qalasynyŋ Saryarqa şaǧyn audanynyŋ qūrylysy tanystyryldy. Alǧaşqy ırgetasy 2012 jyly qalanǧan şaǧyn audannyŋ aumaǧy – 1120 gektar. Būl jerde 56 köpqabatty tūrǧyn üi salynǧan. Äl-Farabi atyndaǧy IT-mektep pen ört söndıru beketı, bırqatar sport nysany paidalanuǧa berılgen. Aldaǧy uaqytta 256 köpqabatty tūrǧyn üi, 21 bılım beru nysany, 2 sauda ortalyǧy jäne saiabaq alaŋdaryn salu josparlanyp otyr.
Jylyjai tehnologiialary damyp keledı
Prezident Stepnogorsk qalasyndaǧy «Qazaqstannyŋ jylyjai tehnologiialary» JŞS-ne bardy. Memleket basşysyna jylyjai önımderı – qiiar, qyzanaq, būryş jäne basqa da kökönıster men gül ösırudıŋ zamanaui tehnologiialary tanystyryldy. Jylyjai keşenınıŋ jalpy audany – 5 gektar. Jobaǧa salynǧan investisiianyŋ jalpy kölemı 4,8 milliard teŋgenı qūraidy. 2023 jyly baklajan jäne qūlpynai ösıru bölımşelerın ıske qosu josparlanyp otyr. Kompaniianyŋ önımderı tolyǧymen Qazaqstannyŋ ışkı naryǧynda satylady.
Öŋır – auyl şaruaşylyǧy salasyndaǧy köşbasşylardyŋ bırı. Mūnda el boiynşa dändı daqyldardyŋ törtten bırı ösırıledı jäne ülken kölemde kökönıster men qūs etı öndırıledı. Prezident öndırıletın önımnıŋ sapasyn baǧalap, onyŋ sūranysqa ie ekenın atap öttı. Sondai-aq kompaniianyŋ eksporttyq mümkındıkterıne nazar audardy.
Memleket basşysy Aqmola oblysynyŋ auyl şaruaşylyǧy tauaryn öndıruşılerımen äŋgımelestı. Kezdesu barysynda tüitkıldı mäseleler köterılıp, otandyq agroönerkäsıp keşenın damytuǧa qatysty konstruktivtı ūsynystar aityldy. Prezident jaǧdaidy jıtı qadaǧalaitynyn, biznes ahualy turaly jedel aqparat alatynyn atap öttı. Sondai-aq memleket otandyq käsıpkerlerdı qoldaudy jalǧastyratynyn jäne yntymaqtastyqtyŋ jaŋa formalary äzırlenetının mälımdedı.
Qazandyq jabdyqtary 50 paiyzǧa tozǧan
Prezident Stepnogor qalasynyŋ jylu elektr ortalyǧyna bardy. «Stepnogorsk jylu elektr ortalyǧy» JŞS-nıŋ tehnikalyq jai-küiı jäne Aqmola oblysyndaǧy jylytu mausymynyŋ barysy jönınde mälımet berıldı.
Jylu energetika nysanynyŋ bırınşı kezeŋı 1966 jyly paidalanuǧa berılgen, al jaŋa öndırıstık quatyn ıske qosu 1989 jylǧa deiın jalǧasqan. Oblys äkımı Ermek Marjyqpaevtyŋ aituynşa, öŋır boiynşa Stepnogorskıde bır JEO bar jäne 663 qazandyq jūmys ısteidı. Qazandyq jabdyqtarynyŋ ortaşa tozu deŋgeiı 50 paiyzǧa jetken. 9 jylu közınıŋ paidalanylyp kele jatqanyna 50 jyldan asqan, al 637 qazandyqtyŋ ıske qosylǧanyna 25 jylǧa juyqtaǧan. Stepnogorsk qalasyndaǧy jylu jelılerınıŋ 82 paiyzy tozǧan. Aqmola oblysynda jylytu mausymy aiaqtalǧannan keiın barlyq jylu jelısıne jäne qazandyq jabdyqtaryna tehnikalyq tekseru jürgızıledı.
Oblys äkımınıŋ baiandamasyn tyŋdaǧan Prezident Premer-ministrdıŋ bırınşı orynbasary Roman Skliarǧa äkımdıkpen bırge Stepnogorsk qalasyn jylumen qamtu mäselesın şeşu joldaryn egjei-tegjeilı pysyqtaudy tapsyrdy. «Roman Vasilevich, Sız äkımdıkpen bırge otyryp, osy mäselelerdı şeşu üşın ıs-äreketter algoritmın äzırleuıŋız kerek. Būl jaǧdaida bärınıŋ de – ielerınıŋ de, äkımdıktıŋ te, operatordyŋ da tyǧyryqqa tırelgenı baiqalady. Atalǧan mäselelerdı däl qazır asyǧys şeşpeuımız kerek. Sız maǧan baiandadym dep esepteŋız. Endı osy mäselenı şeşumen ainalysu kerek» dedı Qasym-Jomart Toqaev. Sonymen qatar Memleket basşysyna Kökşetau qalasyndaǧy JEO qūrylysyna qatysty tapsyrmasynyŋ oryndalu barysy turaly esep berıldı. Oblys äkımı Ükımetpen bırlesıp, jobany jüzege asyru jūmystary jürgızılıp jatqanyn jetkızdı. JEO-nyŋ quattylyǧyn saǧatyna 520 Gkal jylu men 240MBt elektr energiiasyn öndıretın deŋgeige deiın ūlǧaitu jönınde şeşım qabyldandy.
«Astana-Nan Chemicals» zauytyna bardy
Prezident Qasym-Jomart Toqaev pestisidter men agrohimiia önımderın öndıretın «Astana-Nan Chemicals» zauytynyŋ jūmysymen tanysty. Kompaniianyŋ qūryltaişysy İvan Sauer Memleket basşysyna ösımdıkterdı ziiankesterden qorǧaityn zattar, pestisidter, kalii tūzy jäne qūramynda glifosaty bar preparattar şyǧaratyn öndırıs jelısı men zamanaui qūral-jabdyqtardy körsettı. Zauyt älemdık standarttarǧa sai jäne ekologiialyq, öndırıstık, sanitarlyq qauıpsızdıktıŋ barlyq normasy men talabyn eskere otyryp salynǧan. Byltyr käsıporyn somasy 41 milliard teŋge bolatyn 7 myŋ tonna ösımdıkterdı qorǧaityn himiialyq zat şyǧarǧan.
Sonymen qatar Stepnogorsk qalasyndaǧy kompaniianyŋ akkreditasiiadan ötken halyqaralyq öndırıstık-ǧylymi zerthanasy bar. Käsıporyndy aralap köru barysynda Memleket basşysyna Aqmola oblysynyŋ äkımı Ermek Marjyqpaev öŋırdıŋ äleumettık-ekonomikalyq damuy men jüzege asyrylyp jatqan investisiialyq jobalary jönınde baiandady. Prezidentke himiia jäne öŋdeu önerkäsıbı salasynyŋ, metallurgiianyŋ, jeŋıl jäne tamaq önerkäsıbınıŋ jai-küiı jönınde mälımet berıldı.
Sondai-aq Qasym-Jomart Toqaev Aqmola oblysynda öndırıletın önımder körmesın aralap körıp, ırı käsıporyndardyŋ basşylarymen öŋır ekonomikasyn odan ärı damytudyŋ özektı mäselelerın jäne perspektivalaryn talqylady.
Sportşylarǧa alǧys aitty
Prezident Aqmola oblysyna jūmys sapary aiasynda Stepnogorskıdegı balalar men jasöspırımder sport mektebın aralap kördı. Onda boks, erkın küres, auyr atletika, dziudo, körkem gimnastika, futbol, şaŋǧy jarysy jäne sambo seksiialary boiynşa 1140 bala sportpen şūǧyldanady. Sabaqty 30 jattyqtyruşy-oqytuşy jürgızedı. Memleket basşysyna balalar men jasöspırımderge arnalǧan sport mektebı tärbielenuşılerınıŋ oqu-jattyǧu sabaqtaryn ötkızetın auyr atletika zaly men ülken oiyn zaly tanystyryldy.
Qasym-Jomart Toqaev mekteptı aralap körgennen keiın öŋırdıŋ belgılı sportşylarymen jäne jattyqtyruşylarymen kezdestı. Prezident qazaqstandyq sportşylardyŋ önerın ärdaiym tamaşalaitynyn jäne qoldaitynyn atap öttı. Sondai-aq ırı jarystardaǧy joǧary jetıstıkterı üşın sportşylarǧa alǧys aityp, elımızdıŋ şeteldegı imidjın arttyruǧa qosqan olardyŋ ülesıne toqtaldy. Şara soŋynda Memleket basşysy Leik-Plesidte (AQŞ) ötken Düniejüzılık qysqy universiada chempiony biatlonist Bekentai Tūrlybekovke Alǧys hatyn tabys ettı.
