Taŋat MAMYRHANŪLY, änşı: ÖNERDEN KETKEN JOQPYN
Aidarymyzdyŋ bügıngı qonaǧy – qalyŋ el «altyn dauysty änşı» atap ketken talantty önerpaz Taŋat Mamyrhan. Erekşe dauysy men sabyrly qalpyn saqtai otyryp, estradadan özınıŋ orynyn oryn alǧan akkordeonşy änşı gazetımızdıŋ oqyrmandary joldaǧan on saualǧa jauap berdı.
– Taŋat aǧa, sızdı Almatynyŋ maŋaiynda kiız üi tıgıp, käsıpkerlıkke qazaqy qan jügırtıp jatyr dep estıdık. Ras pa? Änşılıktı qoiyp biznes salasyna auysqansyz ba?
Maqpal, student
– Aǧa-apalarym biznespen ainalysady. Tau jaqta ūlttyq naqyşta jasalǧan demalys keşenı bar. Men arasynda solarǧa kömektesıp tūramyn. Onyŋ özınde öner adamy retınde än aityp, kelımdı-ketımdı meimandardy kütıp alyp, qazaqy qonaqjailylyqty körsetuge tyrysamyn. Sebebı, oǧan jergılıktı halyqtan bölek, şetelden kelgen aituly meimandar da bas sūǧyp jatady. Negızınen, basybaily özımnıŋ biznesım emes. Bälkım, bolaşaqta sol salada da baq synap körermın. Bıraq, men bırınşı kezekke önerdı qoiamyn. Sondyqtan, önerden ketken de joqpyn, ketemın degen oi da joq.
– Bır sūhbatyŋyzda «özımdı sūranystaǧy änşımın dep eseptemeimın» depsız. Būl özıŋızdı baǧalamau emes pe?
Eldos, oquşy
– İä, bır gazetke bergen sūhbatymda «özım qatty sūranystaǧy änşılerdıŋ qatarynan emespın» degenım bar. Ol ras. Bıraq, būl özımdı nemese önerımdı baǧalamau emes. Eger «maǧan sūranys köp» dep aitatyn bolsam, aldymen ol ötırık bolady, ekınşıden, maqtanşaq adam siiaqty körınuım mümkın. Öz tyŋdarmandarym bar. Sahnada jürgen keibır ärıptesterımmen salystyrǧanda men toi-dumanǧa köp barmaimyn. Onyŋ taǧy bır sebebı, toi bolǧan soŋ, onda şyrqalatyn änderdıŋ denı äuenı jeŋıl yrǧaqty boluy şart. Menıŋ oryndauymda ondai 2-3 än bar. Dese de, tabiǧatym lirikaǧa jaqyn. Iаǧni, bileitın änderım az.
– Astanada jeke konsertıŋızdı qaşan ötkızesız?
Maidagül, satuşy
– Būl sūraqqa döp basyp jauap bere almaimyn. Sahnada jürgenıme jetı jyldan asty. Osy aralyqta jeke konsertımdı bergen emespın. Osy sūraqty jiı estimın. Bılesız be, konsert ötkızu oŋai şarua emes. Qarjylyq jaǧyn aitpaǧanda, eŋ bastysy änderdıŋ özın süzgıden ötkızıp, halyqtyŋ patşa köŋılınen şyǧatyn, esten ketpeitındei etıp ötkızu kerek. Qazır, bır jyldyŋ ışınde tanylyp, tıptı, sol bır jyldyŋ ışınde bırneşe konsert beretın änşıler jetkılıktı ǧoi.
– Bes-alty jyl būryn «Aiqaraköz» änımen «Qazaq radiosy» ūiymdastyrǧan «Altyn dauys» baiqauynyŋ bas jüldesın ielendıŋız. Ötken jyly «Keş jaryqqa» da qatysyp, top jarǧanyŋyzdy bılemın. Alda qandai baiqaularǧa qatysudy josparlap otyrsyz?
Symbat, esepşı
– Osy künge deiın özıŋız aityp otyrǧan ekı baiqauǧa ǧana qatysyppyn. Allaǧa şükır, ekeuınde de bas jüldenı jeŋıp aldym. Mende «Myna baiqauǧa qatysqym keledı nemese qatysuym kerek» degen aldyn ala jospar joq. Bıraq baǧym pen babymdy synap köruden eşqaşan bas tartpaimyn. Aitar oiy bar, deŋgeiı joǧary, qazaqqa paidasy tietın baiqauǧa qatysyp, qabılet-qarymymdy körsetuge qaşanda daiynmyn. «Sabaqty ine sätımen» demekşı, ol keler künnıŋ enşısındegı dünie. Sondyqtan, uaqyty kelgende köremız.
– Sızdıŋ jeke än jinaǧyŋyz şyqty ma? Şyqsa qaidan jäne qanşaǧa aluǧa bolady?
Berık, student
– Älı şyqqan joq. Būiyrsa, än jinaǧymdy biyl şyǧaramyn dep otyrmyn. Negızı osy mäselege kelgende jalqaulyǧym jar bermei jür. Qorjynymdaǧy änderdı äbden saralap, bır jinaq etıp şyǧarsam degen oiym bar. Qazır sol maqsatta jūmys ıstep jatyrmyn.
– Änderıŋız köbınese lirikalyq, syrşyl sezımge toly. Köptegen änşıler qazır zaman köşıne ılesıp, türlı janrda än şyrqap jür. Sızdıŋ ondai oiyŋyz joq pa?
Ainūr, qyzmetker
– Sahnaǧa aiaq basqannan berı qazaqtyŋ dästürlı, klassikalyq jäne estradalyq janrynda bıraz ändı oryndadym. Än taŋdauda ūlttyq boiauy qanyq, sazy men sözı üilesken maǧynaly änderge basa män beremın. Baiqasaŋyz, menıŋ änderımnıŋ arasynda ritmı jyldam änder köp emes. Sebebı, menıŋ tabiǧatym syrşyl sezımge toly änderdı qalaidy. Öner bolǧan soŋ, türlı janrda än salu kerek qoi. İä nemese joq dep kesıp aitu qiyn. Mümkın, sız aityp otyrǧan eksperiment bolaşaqta bolyp qalar.
– Toiǧa şyǧyp tūrasyz ba? Qalamaqyŋyzdyŋ mölşerı qanşa?
Säken, asaba
– Şaqyrǧan toidan qalmauǧa tyrysamyn. Būiyrǧan jerge baryp tūramyn. Jiı bolmasa da, toiǧa sirek baratyndardyŋ qatarynan emespın. Al qalamaqy turaly aitpai-aq qoiaiyn. Ol qūpiia bolyp qalsyn.
– Sahnadaǧy ärıptesterıŋızdıŋ arasynda kölıgın jiı auystyratyn ärı sonysymen «ataǧy» şyqqandar bar. Temır tūlparǧa qalaisyz? Tehnikaǧa ebıŋız bar ma?
Marat, küzetşı
– Ol ras. El aldynda jürgen öner adamdarynyŋ ışınde kölıkke talǧamy jaqsy aǧa-ınılerımız köp. Öz basym tehnikaǧa qatty qyzyǧa bermeimın. Äiteuır, jaiau emespın. Qajetıme jarap tūrǧan kölıgım bar.
– Tuyp ösken ortaŋyz turaly aitsaŋyz…
Äsima, oquşy
– Men 1977 jyldyŋ qazan aiynda Oŋtüstık Qazaqstan oblysynyŋ Bäidıbek audanynda ömırge keldım. Tuyp-ösken jerım Bögen degen auyl. Keŋes ükımetı kezınde bızdıŋ sovhozdyŋ aty asyl tūqymdy qoi ösırumen şyqqan.
– Maǧan sızdıŋ oryndauyŋyzdaǧy «Qairan jeŋgem» änı qatty ūnaidy. Osy ännıŋ beinebaiany bar ma?
Mūhit, student
– «Qairan jeŋgem» – ūltymyzdyŋ bırtuar aqyny Mūqaǧali Maqataevtyŋ sözıne jazylǧan sazger Şynbergen Süleimenovtıŋ änı. Būl ännıŋ beinebaiany äzırge joq. Negızı men būǧan deiın oryndaǧan änderıme de beinebaian tüsırgen joqpyn. Jalpy, änşınıŋ daryny men daŋqy beinebaianmen ölşenbeidı. Kez kelgen öner iesınıŋ däregeiın tasytatyn onyŋ talanty dep oilaimyn.
Jazyp alǧan,
Ainūr ŞOŞAEVA