الەم حالىقتارىنىڭ رۋحاني ۇندەستىگى تۋرالى ماسەلە العاش 1890 جىلى چيكاگودا وتكەن دۇنيەجۇزىلىك كونفەرەنتسيادا كوتەرىلگەن. الەم حالىقتارى اراسىنداعى رۋحاني ۇندەستىك, دىنارالىق تاتۋلىق, بەيبىتشىلىك ماسەلەلەرى عاسىردان استام ۋاقىت تالقىلانىپ, دىندەر مەن مەملەكەتتەردىڭ مۇددەسىن ورتاق ارناعا توعىستىرۋ وڭايعا سوقپادى. 1990 جىلدارى بۇل يدەيانىڭ قۇندىلىعىن قازاق زيالىلارى قايتا كوتەرىپ, الەم جۇرتشىلىعىنا قازاق حالقىنىڭ گۋمانيستىك ۇستانىمىن پاش ەتتى.
وسى ءىستىڭ قاينار باستاۋىندا بولعان ايگىلى كومپوزيتور, قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى, قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى, «پاراسات» وردەنىنىڭ يەگەرى تولەگەن مۇحامەدجانوۆ بۇگىندە بەيبىتشىلىك جولىن بەرىك تۇتقان قازاقستان الەم جۇرتشىلىعىنا ۇلگى بولعانىن ايتادى. «تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى كەزەڭىندە قازاق ەلىنىڭ رۋحانيات وكىلدەرى باس بولىپ, الەم حالىقتارىنىڭ ءوزارا رۋحاني ۇندەستىگى, بەيبىتشىلىك, ادامزاتتىڭ ورتاق قۇندىلىعى ءتارىزدى جاھاندىق ماسەلەنى ورتاعا سالدى. الماتىداعى رەسپۋبليكا سارايىنا جينالعان 3 مىڭ دەلەگات وسى كۇندى الەمنىڭ رۋحاني كەلىسىم كۇنى ەتىپ بەكىتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى» دەيدى ونەر قايراتكەرى.
يگى باستاما جەر جۇزىندەگى كوپتەگەن مەملەكەتتەردە قولداۋ تاۋىپ, 18 قازان رۋحاني كەلىسىم كۇنى رەتىندە تانىلدى. بيىل اتاۋلى كۇن اياسىندا نۇر-سۇلتان قالاسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن «زاماناۋي سىن-قاتەرلەر جاعدايىنداعى دىنارالىق جانە ۇلتارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋ» تاقىرىبىندا حالىقارالىق ونلاين-كونفەرەنتسيا وتەدى. شاراعا ەۋرازيا جانە امەريكا قۇرلىقتارىنان ونداعان مەملەكەتتىڭ رۋحانيات وكىلدەرى قاتىسادى دەپ كۇتىلۋدە.
اۋعانبەك ماناربەكۇلى
