Mädeniet

Ǧūlamanyŋ ǧibraty

Bügıngı kün – erteŋ tarih dep aitady. Sol sekıldı ärbır surettı estelık dep emes, tarih dep tüsınuge bolady. Jaqynda belgılı ǧalym, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, professor Serık Negimov bır äŋgıme arasynda, halqymyzdyŋ bırtuar azamaty, akademik Älkei Marǧūlan turaly aita kelıp, sol kısımen bırge tüsken fotonyŋ tarihyna toqtaldy. Zerdelep üŋılsek, osy surette ülken syr jatyr.

– 1975 jyly 15 qaraşada qazırgı Abai atyndaǧy Qazaq ūlttyq pedagogikalyq universitetınde Keŋes Odaǧynyŋ batyry, KSRO Pedagogika ǧylym akademiiasynyŋ akademigı, äskeri-memuarist, ja­zuşy, qazaqtyŋ daŋqty perzentı Mälık Ǧabdullinnıŋ 60 jyldyǧy atalyp ötıldı, – dep bastady sözın ǧalym.
– Erteŋıne, iaǧni 16 qaraşada, Almatyda tūratyn, halqymyzdyŋ bır top ziialylary, atap ait­qanda, Bauyrjan Momyşūly, Jüsıpbek Elebekov, Şapyq Şökin, Älkei Marǧūlan, Ädi Şärıpov, Ömırbek Joldasbekov, Serık Qirabaev, Şerhan Mūrtaza, Ydyrys Noǧaibaev jäne t.b. azamattar Er Mälıktıŋ şa­ŋyraǧynda bas qosty. Jaiylǧan dastarhan üstınde Bauyrjan aǧamyz qyzyq-qyzyq oqiǧalar aitty. Älkei Marǧūlan, Şapyq Şökin aǧalarymyz Qanyş Sätbaev, Mälık Ǧabdullin turaly taǧylymdy estelık örbıttı. Basqa da kısıler aǧamyz­dyŋ Keŋes Odaǧy batyrynyŋ Altyn jūldyzyn Voroşilovtyŋ qolynan alǧanyn, sol däuırdegı marşaldar men generaldardyŋ ortasynda bedelı zor bolǧandyǧyn äŋgımeledı.
Üzılıs kezınde keibır qonaq­tar aǧanyŋ foto-albomyn qarap, endı bıreulerı ǧalymnyŋ kıtaptaryna üŋılıp jatty.
Osy kezde keŋ kresloǧa Älkei Haqanūly jaiǧasyp, janynda men otyrǧan edım. Onda Älekeŋnıŋ jasy 71-den 72-ge qaraǧan şaǧy, ırı, süiektı, ūzyn boily, özı söilegen kezde oilanyp otyryp, Säkennıŋ «Kökşetau» poemasynda: «Tolǧanyp, tömen qarap şal aitady» degendei, basyn tömen salyp, äŋgımesın aǧyl-tegıl aǧytty. Sonda ol kısı Mälıktıŋ adamşylyq qasietı, ǧalymdyq kelbetı, soǧys­taǧy ǧajaiyp erlıgı, ülkenmen de, kışımen de jaqyndyǧy jö­nınde syr şerttı. Sondai-aq söz arasynda Mūhtar Äuezov, Qanyş Sätbaev, Oraz-Mūhammedtıŋ kümıs sandyǧy, Äbılǧazy bahadür, Raşid-ad-Din, Şoqan Uälihanov jaiynda ǧibratty oi tolǧady. Maǧjanmen jan dos bolypty. Sonda jan-jaǧyna qarap: «Maǧjan aqtalady. Onyŋ jazuy sūlu edı. Akademiianyŋ sirek qoljazba qorynda Maǧjannyŋ jazbalary bolu kerek» dep öte saqtyqpen aityp otyrdy.
Osy otyrysta bır oqiǧanyŋ kuäsı boldym. Bır kısıler Jüsıpbek Elebekovke: «Jüseke, Mälıktıŋ özı joq bolsa da qara şaŋyraǧy ǧoi. Ramazan Elebaev änın şyǧarǧan, sözın Ǧabiden Mūstafin jazǧan, Keŋes Odaǧynyŋ batyry Tölegen Toqtarovqa arnalǧan «Jas qazaq» änın batyr bauyrymyzdyŋ toiynda aitpasaŋyz aiyp bolar» degendei ataqty änşıge qolqa saldy. Mälık aǧanyŋ üiı şaǧyn tört bölme. Üi degen qainap tūr. Jüsekeŋ törde otyrǧan, dombyrasyn şertıp, ändı bastai bergende auzyndaǧy almaly-salmaly tısı ūşyp kettı. Sol sätte üidıŋ ışı ystyq bolsa da dauyl soqqandai küi boldy. Men bosaǧada, tömengı jaqta otyryp, aǧamyzdyŋ tısın qaǧyp aldym.
Sol bır ūly batyrdyŋ şaŋyraǧyndaǧy halqymyzdyŋ süttıŋ betıne şyǧar qaimaqtarymen bırge bolyp, solardyŋ mazmūndy äŋgımelerın tyŋdap, onyŋ ışınde eŋ jasy men bolǧandyqtan qyzmet körsetıp, ülkenderdıŋ batasyn alǧanym – älı künge deiın esımnen ketpeidı. Älkei aǧammen tüsken surettıŋ syry osy,– dep äŋgımesın aiaqtady Serık aǧamyz.

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button