Ötkende sauda ortalyqtarynyŋ bırınen erekşe düŋgırşek kördım. Erekşe deitınım, onda tek ūlttyq oiuly sömke men basqa da kündelıktı tırşılıkke qajet būiymdar bar eken. Sözdıŋ şyny kerek, älgı butik maǧan ystyq körındı. «Qazaqstanda ūlttyq ülgıdegı zattar şyǧypty ǧoi» dep quana beruım sol edı, satuşymen äŋgımeden soŋ köŋılım su sepkendei basyldy.
Butiktıŋ ışı toly oiuly zattar. Sömke, ämiian, bökebai jäne taǧy basqa dünieler samsap tūr. Ärı älgı zattardyŋ barlyǧy soŋǧy ülgıdegı nūsqamen jasalǧan. Sapasy da syn aitqyzbaidy. Taza bylǧary. Däl osy kezde brend quyp, italiialyq terıden tıgılgen sömkesın körsetıp maqtanyp tūratyn keibır jandar «osyny körse ǧoi…» dep oiladym. Söitsem, älgı zattardyŋ baǧasyn ärkımnıŋ, äsırese, qarapaiym halyqtyŋ qaltasy kötere bermeitındei eken. Sebebı, ol şetelde şyǧarylady. «Özımızdıkı ǧoi» dep senımdı bolǧan tauarlar özgenıkı bolyp şyqty. Qytaida jasalypty. Baǧasynyŋ qymbat boluy sodan.
Baqsaq, bızdıŋ düken sörelerınde tūrǧan kädesyilardyŋ denı Erenqabyrǧanyŋ arǧy jaǧyndaǧy elden kelgen. Bügınde qazaq elınıŋ aituly eskertkışterı men nysandaryn kädesyi etıp satyp jatqan «Ädemı-ai» kompaniiasy da är zatyn Aspan asty elınen tasidy. «Qazanşynyŋ öz erkı» deiın desek, būlar – bızdıŋ ūlttyq önerımız, qūndylyǧymyz. Qalaǧan adam qalaǧan elınde şyǧarmauy kerek.
Taǧy bır aitatyny, bız aityp otyrǧan käsıpten näsıbın tauyp otyrǧandardyŋ basym bölıgı – özımızdıŋ qandastarymyz. Al, nege sondai dünielerdı qazaqtyŋ jerınde şyǧarmasqa?! Bırınşıden, ol ūlttyq brendke ainalar ma edı?! Ekınşıden, özımızdıŋ öndırıste «Qazaqstanda jasalǧan» degen ataumen şyǧyp, känıgı qazaqy biznes bolar ma edı?! Üşınşıden, ol qazaq jerınde şyqsa, baǧasy qara halyqqa qoljetımdı bolatyn edı. Eŋ bastysy, būl käsıp «qazaqtyŋ qolynan tük kelmeidı» dep miyq tartqan özgelerdıŋ auyzyn jabar edı.
Ärı-berıden soŋ bırer jyldan keiın älem nazaryn bızdıŋ elge audaratyn «EHRO-2017» körmesı bar. 6 mln-ǧa juyq adam keledı dep otyrǧanda, osyndai kışıgırım bolsa da, köşelı mäselege män bergenımız jön-au. Köptıŋ aldyna şet elde jasalyp, Qazaqstanǧa äkelıngen jäne ekı-üş ese qymbat baǧamen satylyp jatqan būiymdardy qoimaityn şyǧarmyz.
Qazırgı künı «EHRO» dep alaşapqyn bolyp jürgen şendısı bar, käsıpkerı bar osyndai ūsaq bizneske de den qoisa qaiter. Älgındei ūsaq zattardyŋ özı ataǧy alysqa ketken ülken şaralarda özındık röl atqarady. Özgenıŋ jasaǧanyna qarap, qanymyzdy qainata bermei, «özımız üşın ögız qara küşımızdı» salaiyq…
Ainūr ŞOŞAEVA,
a.shoshaeva@astana-akshamy.kz
