Astanada jaŋa temır jol vokzalyn salu mäselesı bırneşe jyl būryn köterılıp, jobasy qaǧazǧa tüsken bolatyn. Ony körgender vokzal zamanaui talaptarǧa sai, äsemdıgınen bölek qauıpsızdıgımen jäne syiymdylyǧymen de erekşelenetının boljap jürdı. Boljamnyŋ däl nemese terıs ekenın bıletın uaqyt alys emes. Jaqynda vokzal qūrylysyn Türkiianyŋ «Sembol» kompaniiasynyŋ qazaqstandyq filialy qolǧa aldy. Olar 181475 şarşy metr aumaqta jūmystaryn jürgızbek. Osyny taratyp aitsaq, vokzal ǧimaratynyŋ jalpy aumaǧy 33670 şarşy metrdı alsa, vokzal maŋy avtotūraqpen bırge 137134 şarşy metrge jetkızılmek. Oǧan kommersiialyq maqsatta paidalanatyn 15302 şarşy metrdı qosyŋyz. Vokzaldyŋ jolauşylardy ötkızu qabıletı täulıgıne 12000-35000 adam bolsa, ǧimarat ışıne 2500 jolauşy emın-erkın syiyp kete bermek.
Qūrylys jūmystaryn elordada dübırlep ötetın «EKSPO» halyqaralyq körmesıne deiın, iaǧni, 2017 jyly aiaqtau josparlanuda. Vokzal ornalasatyn oryn – Myŋjyldyq alleiasy aumaǧynda qazır tırşılık qyzu qainap jatyr. Ekskavatorlar jer qyrtysyna şömışterın batyryp, alynǧan qabatty jük kölıkterıne artuda.
Sonyŋ basy-qasynda jürgen «Sembol» kompaniiasynyŋ ökılı Beli Serin jūmystyŋ bastalǧanyna quanatynyn jetkızdı. Onyŋ sözınen türıkter özderıne senıp tapsyrylǧan ıstıŋ jauapkerşılıgın jete sezınıp otyrǧanyn ūqtyq. Eŋ bastysy da sol emes pe?! Atqarylar jūmystardyŋ barysymen tanystyrǧan Beli myrza bärınen būryn qūrylys alaŋyn retke keltıru jürıp jatqanyn aitty. Jan-jaǧymyzdy barlap, ony özımız de kördık. Şūŋqyrlar tegıstelıp, topyraq üiılıp jatyr. Maŋaidaǧy kölşıkterge qūm sebılıp, sudan qūrǧatyluda.
Qūrylys aumaǧynyŋ äjeptäuır bolatynyna da köz jetkızdık. Osynşama aumaqty igeru oŋai bolmaitynyn da boljadyq. « Bız qatelıkterge jol bermeimız. Senıp tapsyrylǧan ıske olaq qarau kompaniiamyzǧa jat. Qūrylys erejelerıne süienıp, közdelgen maqsattan auytqymauǧa tyrysamyz» dedı Beli Serin. İnfraqūrylymnan da habar berıp, kommunikasiialar jedel tartylatynyn, qos jolaq rels pen avtokölık joldary töseletının de aityp öttı. Sol maqsatta qūrylys alaŋynda ekskavatorlardan bölek buldozerler, tiegış jäne tegıstegış tehnikalar, avtogreider men kran da jür. Äsırese, «Kamaz» kölıkterı bıraz bar eken.
Jūmysşylardyŋ sany 100-ge jaqyn. Bolaşaqta olardy 1000-2000 adamǧa deiın jetkızu josparlanyp otyrǧanyn aitty merdıger kompaniia ökılı. Jalpy, jaŋa vokzal Beli Serinnıŋ Astanada salyp jatqan alǧaşqy nysany emes eken. «Qazmedia» ortalyǧynyŋ qūrylysynda da onyŋ qolynyŋ taby qalǧan.
Vokzal jobasyna keŋırek toqtalsaq, onyŋ syzbasyn Sankt-Peterburgtegı «Studiia 44» säulet önerı şeberhanasy jasaǧan. Konkursqa tüsken on jobalau kompaniiasynyŋ arasynda osylar jeŋımpaz atandy. Olar özderımen bäsekege tüsken Germaniia, Avstraliia, AQŞ, Qazaqstan jäne Türkiiadaǧy ärıptesterın basyp ozdy.
Elorda basşylyǧyna reseilıkter ūsynǧan jobasy nesımen ūnaǧan? Ilgerırekte «Studiia 44» säulet önerı şeberhanasynyŋ jetekşısı Nikita Iаveinnıŋ sūhbatyn oqyǧan edık. Sonda ol: «Astanadaǧy jaŋa vokzaldyŋ eŋ tartymdy bölıgı – arka bolady. Oǧan qaraǧan jan bırden qazaq siiaqty köşpelı halyqtyŋ tūrmysynan habar alady. Arqaǧa kerege elementterın qosyp, ol vokzal men oǧan äkeletın joldar arasyndaǧy kempırqosaq sekıldı iılıp tūrady. Mūnymen Astananyŋ keŋdıgın jäne älemdegı teŋdessız qala atanuǧa ūmtylysyn körsetpekpız. Ol arqyly Qazaqstandaǧy taular men qorǧandardyŋ elesın baiqatpaqsyz. Sonymen bırge, köşpendı mädenietke etene jaqyn ertoqym men sadaq elementterın de engızbekpız» degen edı.
Vokzal ǧimaraty bes qabattan tūrady. «Joba mazmūny boiynşa vokzal jai ǧana temır jol beketı emes, elordanyŋ jerüstı bas qaqpasy retınde sipattalady. Onda adam molynan şoǧyrlanyp, kölıktıŋ tür-türı bırneşe baǧytta jolauşylarǧa qyzmet körsetetın bolady. Poiyzdardan bölek qoǧamdyq kölıkter, vokzaldy äuejaimen qosatyn tramvai jüitkidı. Vokzal ǧimaratynyŋ bır jaǧynda sauda qyzu jürıp, qonaqüi, biznes ortalyǧy, oiyn-sauyq nysany özara üilesım tappaq. Iаǧni, ol maŋaida ıskerlık orta da qalyptasatyn bolady. Ne kerek, kım-kımnıŋ bolsa da, Astana degende esıne bırden jaŋa vokzal tüsedı» deidı «Qazaqstan Temır joly» ūlttyq kompaniiasynyŋ Irı jobalardy jüzege asyru direksiiasynyŋ direktory Vladimir Kling.
Astana qalasy Säulet jäne qala qūrylysy basqarmasynyŋ aqparaty boiynşa elordanyŋ bolaşaqta ırı halyqaralyq kölıktık- logistikalyq ortalyqqa ainalu mümkındıgı zor. Jaŋa vokzal Europa men Aziia elderı arasynda sauda-ekonomikalyq, mädeni jäne ǧylymi-tehnikalyq bailanys ornatuǧa daŋǧyl jol aşady. Iаǧni, halyqaralyq kölıktık-kommunikasiialyq dälızge ainalmaq.
Tüiındei aitqanda, jaŋa vokzal aqyn Rahat Äbdırahmanovtyŋ «Vokzal syndy solǧyn baq…» dep bastalatyn öleŋ joldarymen mülde säikespei, abat mekenge ainalmaq.
Amanǧali QALJANOV
