اپتا اقجولتايى
تاۋ كونگرەسى تانىتادى
2018 جىلى 25-ءشى بۇكىلالەمدىك تاۋ كونگرەسى استانادا وتەتىن بولدى.
وسى اپتادا مونرەال قالاسىندا وتكەن كونگرەستىڭ ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا كوميتەت مۇشەلەرى قازاقستاننىڭ سۇرانىمىن قولداۋعا ءبىراۋىزدان داۋىس بەرىپ, ماقۇلدادى. ءىس-شارادا ەلىمىزدىڭ كاناداداعى ەلشىسى كونستانتين جيگالوۆ مەملەكەتتىڭ ساياسي جانە ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى تۋرالى, سونىڭ ىشىندە, ۇدەمەلى يندۋستريالدى-يننوۆاتسيالىق دامۋ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى مەن وسى باعىتتاعى مەتاللۋرگيالىق كەشەننىڭ ءرولى تۋرالى اقپارات بەردى.
اپتا ساۋالى
ەكسپو-2017: كىمنىڭ جوباسى كوڭىلىڭىزدەن شىقتى؟
ايگەرىم سەيىتمات, ستۋدەنت:
– ەلباسى «كورمە» ورتالىعىندا امەريكالىق كومپانيا جاساعان جوبانى ۇناتاتىنىن ءبىلدىردى. گوردون گيل مەن ادريان ءسميتتىڭ ەسكيز- نوبايى قازاقتىڭ كيىز ءۇيىن ارقاۋ ەتكەن. بارلىق مادەني, گەوگرافيالىق ەرەكشەلىكتەر ەسكەرىلگەن. ۇزاقمەرزىمدى جانە تۇراقتى دامۋدىڭ ۇلگىسى بولاتىن جوبانى ازىرلەگەندە ەنەرگيا ۇنەمدەۋ جاعىنا مەيلىنشە كوڭىل بولىنگەنى كورىنىپ-اق تۇر. كيىز ءۇيدىڭ اينالاسىندا كۇن مەن جەل ەنەرگياسىن بەرەتىن عيماراتتار قايتالانباس ساۋلەتىمەن كوزگە تۇسەدى. جۇلدە قورىنا لايىق بولماعان كۇننىڭ وزىندە ءۇزدىڭ «وندىقتىڭ» قاتارىنا كىرەتىنىنە سەنىمىم مول.
عاليا پىرماعانبەتقىزى,
ديزاينەر:
–كورمەنى ەكى كۇن بويى تاماشالادىم. العان اسەرىم ەرەكشە. وكىنىشتىسى, 48 جوبانىڭ ىشىنەن تەك بىرەۋىن تاڭداۋ كوزدەلگەن. حالىقارالىق بايقاۋ بولعاندىقتان, سىزبا-جوپارلار وتە ساپالى دايىندالعان, ماقساتى ايقىن. شەتەلدىك ماماندار ءوز تۋىندىلارىن قازاقستانمەن بايلانىستىرعىسى كەلگەن. ماسەلەن, مەنىڭ بايقاعانىم يتاليالىق ساۋلەتشى ابەللونيو وز تۋىندىسىنا ەلىمىزدىڭ كوك تۋىنداعى شاپاعىن جان-جاققا شاشقان التىن كۇندى بەينەلەگەن. بالامالى ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋدا, كۇن ەنەرگياسىنىڭ ورنى بولەك ەكەنىن وسىلاي كورسەتكىسى كەلگەن سەكىلدى. ال, گەرمانيالىق ساۋلەتشى مايەردىڭ جەتەكشىلىگىمەن جاسالعان جوبا ءتىپتى, ەرتەگىلەر ەلىنە جەتەلەيدى. وسىعان دەيىنگى ەكسپو كورمەسىنىڭ لوگوتيپىنە ۇقساس التى دوڭگەلەگى بار بيىك نىسان اشىقتىعىمەن ەرەكشەلەنەدى.
عالىم تولەگەن, ساۋلەتشى:
–ساۋلەتشىلەردىڭ قيالىندا شەك جوق. اسىرەسە قىتاي, كورەيا, نيدەرلاندى ەلدەرىنىڭ شەبەرلەرى «جاسىل ەكونوميكاعا» اسا ءمان بەرگەن. وزىمە وتاندىق ساۋلەتشىلەردىڭ ەڭبەگى قاتتى ۇنادى. قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى, ساۋلەتشى ساكەن نارىنوۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن جاسالعان جوبا تەحنيكالىق كەڭەستىڭ كوڭىلىنەن شىقتى دەپ ويلايمىن. ەرتىس قامزين ۇسىنعان جابىق قالا جوباسىندا ۇلتتىق پاۆيلون, ارت-ورتالىق, امفيتەاتر, كيىز ءۇي قالاشىعى, اتتراكتسيوندى كەشەندەر, تۋريستىك قوناقۇيلەر, لاندشافتى ساياباق ءبارى-ءبارى قامتىلعان. سىرتقى كورىنىسىنىڭ ءوزى التىن تۇستەس. كورمە كەشەنىنىڭ جوعارى جاعىنا اپاراتىن اينالما جول ارقىلى ەڭ بيىك نۇكتەسىنە دەيىن شىعىپ, تاماشالاۋعا بولادى. مۇمكىندىك بولىپ جاتسا, ارينە جوبالاردىڭ بارلىعى قولداۋعا لايىق. ازىرگە, 150 مىڭ اقش دوللارى بولاتىن قوماقتى جۇلدە كىمگە بۇيىراتىنىن ايتا المايمىن.
اپتا ۇسىنىسى
زيابەك قابىلدينوۆ,
«ەۋرازيا» گۋمانيتارلىق عىلىمي زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى:
اشارشىلىق اقيقاتىن ءالى دە ايتۋ كەرەك
–اشارشىلىق تۋرالى زەرتتەگەندە, اسىرەسە, ۋكراين عالىمدارىنان ۇيرەنەرىمىز كوپ. ولار بۇل وقيعانى مەملەكەتتىك تۇرعىدان مويىنداپ, گەنوتسيد دەپ تانىدى. بۇگىندە ۋكراين زەرتتەۋشىلەرى اشارشىلىقتىڭ قۇربانى بولعان 7 ميلليونداي ادامنىڭ اتى- ءجونىن انىقتادى. ءبىزدىڭ تاريحشىلاردىڭ مىندەتى – اشارشىلىق تۋرالى دەرەكتەردى, دالەلدەردى كوپتەپ جيناپ, ونى پارلامەنتتىڭ, ۇكىمەتتىڭ الدىنا شىعارۋ. ال, وسى زەرتتەۋلەردىڭ نەگىزىندە اشارشىلىق ناۋبەتىن مەملەكەتتىك دەڭگەيدە گەنوتسيد دەپ تانۋ-تانىماۋ بيلىكتىڭ ساياسي جىگەرىنە, شەشىمىنە بايلانىستى. سوندىقتان, حالقىمىزعا زور قايعى اكەلگەن اشارشىلىق وقيعاسىن ءتۇبىن قازىپ زەرتتەۋدىڭ ماڭىزى زور.
اپتا «كەرەكتەرى»
ەرلان قوجاعاپانوۆ,
سپورت جانە دەنە شىنىقتىرۋ اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى:
«الەم, ازيا ويىندارىنىڭ 75 پايىز جەڭىمپازدارى – بۇل اۋىلدان شىققان جاستار. سوندىقتان بۇل ءۇردىستى قولداپ, بەلسەندى دامىتۋىمىز كەرەك».
سالتانات جۇمابەكوۆا,
«ونىمدىلىك-2020» باعدارلاماسى ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى:
«يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار مينيسترلىگىنىڭ ستراتەگيالىق جوسپارىنا بايلانىستى ءبىز جىل سايىن جيىرمادان استام جوبانى جاڭعىرتۋىمىز كەرەك».
اپتا جاڭالىعى
زينەدين زيدان كەلەدى
قازاقستان فۋتبولىنىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويىنا ايگىلى فۋتبولشى زينەدين زيدان كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە.
قازاقستان فۋتبولىنىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان ءىس-شارالار سەمەي قالاسىندا 21-22-قىركۇيەك كۇندەرى وتەتىنى بەلگىلى. اۋقىمدى مەرەيتويلىق شاراعا ماسكەۋلىك «سپارتاك», الماتىلىق «قايرات», قازاندىق «رۋبين», تبيليسي مەن كيەۆتىڭ «دينامو» كوماندالارى كەلەدى. ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ حابارلاۋىنشا, شىعىس قازاقستان وبلىستىق دەنە شىنىقتىرۋ مەن سپورت باسقارماسى قازىرگى تاڭدا الەم فۋتبولىنىڭ جۇلدىزى زيدانمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ جاتىر.
اپتا وقيعاسى
تەرروريستەر تۇتقىندالدى
«استانا تەرروريستەرىنىڭ» كوشباسشىسى 10 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.
وسى اپتادا استانا قالاسىنىڭ مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوتى لاڭكەستىك توپقا قاتىستى ۇكىم شىعاردى. مەملەكەتتىڭ جوعارعى باسشىلارىنا قاستاندىق جاساۋدى جانە ەلوردادا تەررورلىق ءىس-ارەكەت ۇيىمداستىرۋدى جوسپارلاعان لاڭكەستىك توپتىڭ كوشباسشىسى 10 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. قر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 58- بابىنىڭ 3 تارماعىنا سايكەس, س.قوشالاقوۆقا 10 جىل, ك.ءشارىپوۆ – 10 جىل, ە.قادىرسىزوۆ – 9 جىل قاتاڭ رەجيمدى كولونيادا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىن الدى. سونىمەن قاتار, .ك. قاسقاباەۆ پەن س.ك.ءجۇنىسوۆ جالپى رەجيمدەگى كولونياعا 6 جىلعا كەسىلدى جانە مۇلىكتەرى تاركىلەنەدى. ال, ك. ابدىكەروۆ 5,5 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.
«استانا تەرروريستەرىنە» قاتىستى سوت پروتسەسى 2013 جىلدىڭ مامىر ايىندا باستالعان ەدى. ءىس بويىنشا اليىپتالعان التى ادامعا جارىلعىش زاتتاردى پايدالانا وتىرىپ, جارىلىستى جانە وزگە دە ارەكەتتەردى جاساۋ ماقساتىندا ءسوز بايلاسۋ, تەرروريستىك توپتى قۇرۋ, قارۋ جاراق پەن وق-دارىلەردى جىمقىرۋ جانە باسقا دا اۋىر قىلمىستار بويىنشا ايىپتار تاعىلىپ وتىر.
تەرگەۋ مالىمەتتەرىنە سايكەس, قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى بۇزۋ جانە حالىقتى قورقىتۋ ماقساتىندا قوشالاقوۆتىڭ باسشىلىعىنداعى تەرروريستىك توپ بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىن جارۋدى, استانالىق ۇقد عيماراتىنا شابۋىلدى, سونىمەن قاتار ەلىمىزدىڭ جوعارعى لاۋازىمدى تۇلعالارىنا قاستاندىق جاساۋدى ۇيىمداستىرۋدى جوسپارلاعان. وسى ماقساتتا ا. ءشارىپوۆ ءوزىنىڭ كامەلەتكە تولماعان مۇسىلمان زايىبى نۇرعاليەۆاعا جوعارعى لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن جاڭا وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ اشىلۋى كەزىندە ءوزىن-ءوزى جارۋ ارقىلى ونى شاحيد رەتىندە تەرروريستىك توپقا كىرۋگە دايىنداي باستاعان. تەرروريستەرگە قاتىستى ءىس پروتسەسى جابىق ەسىك جاعدايىندا ءوتتى.
اپتانىڭ اتاۋلى كۇنى
15 تامىز – ارحەولوگتار كۇنى
ارحەولوگيا – تاريح عىلىمىنىڭ كونە ءداۋىر مەن ورتا عاسىرداعى ادامزات قوعامى دامۋىنىڭ زاڭدىلىقتارى مەن نەگىزگى كەزەڭدەرىن زەرتتەيتىن سالاسى.
گۇلميرا ايماعانبەت
