رۋحانيات

«ەگەمەندى» ەلورداعا باستاپ كەلگەن ەراعاڭ ەدى…

قازاق جۋرناليستيكاسى اۋىر قازاعا ۇشىرادى. قازاقستان رەسپۋب­ليكاسى پرەزيدەنتى سىيلىعىنىڭ تۇڭعىش لاۋرەاتى, قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى, ب.بۇلقىشەۆ اتىنداعى سىيلىقتىڭ يەگەرى, قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى ەرجۇمان سمايىل اقپاننىڭ 27-ءسى كۇنى كەنەتتەن ومىردەن ءوتتى.

بيىلعى جىلعى قاڭتاردىڭ 5-ءى كۇنى 70 جاسقا تولعان ەرجۇمان سمايىل بۇكىل سانالى عۇمىرىن قازاقتىڭ قابىرعالى ەكى باسىلىمى – «ەگەمەن قازاقستان» مەن «لەنينشىل جاس» (قازىرگى «جاس الاش») گازەت­تەرىنە ارنادى. ەكى گازەتتە دە ۇزاق جىلدار باس رەداكتوردىڭ ورىنباسارى بولىپ قىزمەت ەتىپ, ەكى رەداكتسيانىڭ بارلىق ىشكى-سىرتقى جۇمىستارىنىڭ مەحناتىن باستان كەشتى, شىعارماشىلىق ۇجىممەن جۇمىس جاساۋدىڭ ءوزىن­دىك ۇلكەن مەكتەبىن قالىپ­تاستىردى. كەيىن «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىندە ەكى رەت باسشىلىق قىزمەت اتقاردى. وسى جىلداردىڭ بارىندە ول بۇگىندە قازاق ءباسپاسوزىنىڭ كوگىندە ەسىمدەرى تانىمال بولىپ جۇرگەن كوپتەگەن ءجۋرناليستى تاربيەلەپ شى­عاردى.
ەرجۇمان سمايىل 1948 جىلى 5 قاڭتاردا الماتى وبلىسىندا تۋعان. 1976 جىلى س.م.كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەر­سيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن ءبىتىردى. ەڭبەك جولىن الدىمەن وسى ۋنيۆەرسيتەتتە وقىتۋشى بولىپ باستاعان ول كوپ ۇزاماي تىكەلەي ءباسپاسوز سالاسىنا اۋىسىپ, «سوتسياليستىك قازاقستان» (قازىرگى «ەگەمەن قازاقستان») گازەتىنىڭ ءتىلشىسى بولىپ قىزمەتكە ورنالاستى. بۇدان كەيىن 1979-1987 جىلدارى «لەنينشىل جاس» گازەتىندە رەداكتوردىڭ ورىنباسارى, 1987-2003 جىلدارى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى, رەداكتوردىڭ ورىنباسارى, باس رەداكتورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى, باس رەداكتورى دەپ اتالاتىن جولداردان ءوتتى. ال 2003-2010 جىلدار ارالىعىندا «ەگەمەن قازاقستان» رەسپۋبليكالىق گازەتى» اشىق اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى, ۆيتسە-پرەزيدەنتى بولدى. گازەت باسشىسى رەتىندە 1999 جىلى 20 اقپاندا «ەگەمەن قازاقستان» باسىلىمىن الماتىدان استاناعا كوشىرىپ اكەلىپ, رەداكتسيانىڭ ورنالاسىپ, قالىپتاسۋىنا, دامۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوستى.
كەزىندە «ەگەمەننىڭ» قارا نارى» اتانعان ەراعاڭ, شىنىندا, رەداكتسيانى وگىزدەي ورگە سۇيرەيتىن ناعىز جۇ­مىسكەر جاۋىنگەر ەدى. ول قاشاندا گازەتتىڭ كۇنبە-كۇنگى ءيىرىلىپ-بىتپەيتىن ىركەس-تىركەس ءتىز­بەكتى جۇمىستارىنىڭ قايناعان ورتاسىندا ءجۇردى. باسشىلىعىن العا تارتىپ وتىرماي, سول رەداكتسياداعى ەڭ قاراپايىم, ەڭ اۋىر جۇ­مىسقا دا ءوزىن جەگىپ, موينىنا بار اۋىرتپالىقتى ارتىپ, ونى اقىرىنا دەيىن اتقارىپ جۇرەتىن. جۇمىستى ەشقاشان «مىناۋ – باسشىنىكى, مىناۋ – قوسشىنىكى» دەپ ءبولىپ قاراعان ەمەس. ءبارىن ۇجىمعا ورتاق مىندەت سانايتىن. بىلايىنشا ايتقاندا, قاي كەزدە دە رەداكتسيانىڭ «وتىمەن كىرىپ, كۇلىمەن شىعىپ» جۇرەتىن بارىنشا قاراپايىم باسشى بولدى.
ەرجۇمان اعا, راسىندا, ناعىز ازامات-ەردىڭ سويى ەدى. موينىنا العان نارسەسىن ءوزى كوتەرىپ شىعاتىن. ۋادە بەرسە, مىندەتتى تۇردە ورىن­دايتىن. ول ءوزىنىڭ ارىپتەس­تەرى اراسىندا وسىنداي تاباندىلىعىمەن, پرين­تسيپ­شىلدىگىمەن, بەينەت­كەش­تىگىمەن, ادىلدىگىمەن, تا­لاپ­شىلدىعىمەن ەس­تە قالدى. ول سونىمەن ءبىر­گە قاراۋىنداعىلارعا ۇدايى قامقور بولا ءبىلدى, قولى­نان كەلگەنىنشە ولار­دىڭ جاعدايلارىنا قا­راپ, جاقسىلىق جاساۋعا ۇم­تىلدى. باسشى رەتىندە ءوزىنىڭ قىزمەتكەرلەرىن سىرتتان بولاتىن قىسىمداردان, سوققىلاردان قورعاپ ءجۇردى, ولاردى الدەكىمدەردىڭ تالاۋىنا جول بەرمەدى.
ەراعاڭ قالانىڭ 20 جىلدان بەرگى تۇرعىنى, «استانا اقشامىنىڭ» بەلسەندى وقىرمانى رەتىندە شاھار مەن گازەت جۇمىسىن جەتىل­دىرۋ جونىندەگى اقىل-كەڭەس­تەرىن ۇنەمى جەتكىزىپ وتىرۋشى ەدى. ەراعا بيىلعى جىلدىڭ باسىندا جەتپىس جاسقا تولدى. ول سول كۇندەرى «استانا اقشامى» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا «اللا بۇيىرتسا, ۇلكەن تويدى 75-كە تولعانىمدا جاسارمىن» دەگەن ەدى. بىراق جاراتقان يەمىز مۇنى بۇيىرتپادى, ول كۇنگە جەتكىزبەيتىن ەتىپ قويدى. وسى وكىنىشتى!
ەندى اللا الدىنان جارىل­قاسىن!
قوش, قازاق ءباسپاسوزىنىڭ قارا نارى! جاتقان جەرىڭىز جايلى بولسىن!

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ ۇجىمى

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button