Nūrsūltan NAZARBAEV: ASTANA NAǦYZ JASYL QALAǦA AINALYP KELEDI
Keşe Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaev elordadaǧy bırqatar nysandardy aralady. Astana qalasynyŋ äkımı İmanǧali Tasmaǧambetov Elbasymen bırge bolyp, aldaǧy atqarylatyn ısterdıŋ barysymen tanystyrdy.
Talǧamy biık teatr
Astananyŋ äsem keipın aişyqtandyra tüsetın Klassikalyq opera jäne balet teatrynyŋ ırgetasy 2010 jyldyŋ nauryz aiynda qalanǧan bolatyn. Jalpy joba avtorlary būl ǧimaratty qazaqtyŋ ūlttyq-säulet önerıne sai etıp saludy közdegen. 1250 oryndyq teatrda taǧa pışındı körermen zaly bar. Älemdık deŋgeidegı merekelık şaralardy ötkızuge tolyqtai jauap beretın teatrdyŋ talǧamy biık, märtebesı öte joǧary bolmaq. Atalmyş nysandy merdıger kompaniialar jyl soŋynda paidalanuǧa berudı mejelep otyr.
Eurocopter – erekşe zauyt
Elbasy nazar audarǧan kelesı nysan – Eurocopter tıkūşaq qūrastyru zauyty boldy. Memleket basşysy osy zauyttyŋ maŋyzy jaiynda äŋgımeledı.
«Būl – tıkūşaqtar qūrastyruǧa arnalǧan bızdıŋ elımızdegı alǧaşqy nysan. Qazırgı kezde bız jylyna 8-10 tıkūşaq qūrastyratyn bolamyz. Aldaǧy uaqytta osy käsıporynnyŋ bazasynda ūşaqtar qūrastyru josparlanuda.
Bız özımızde bar tehnikany batystyŋ öndırısındegı ūşaqtarǧa auystyruǧa tiıspız. Qazaqstan öz tarihynda alǧaş ret tıqūşaqtar men ūşaqtar qūrastyratyn memleketke ainalyp otyr» dep atap öttı Prezident.
Demek, endıgı jerde özımızden erekşe tehnika daiyndap şyǧarudyŋ sätı kelıp tūr. Aumaǧy 20 gektarlyq zauyt Astana qalasynyŋ äuejai maŋynda ornalasqan. Ūşqyştar men tehnikalyq qyzmetkerlerdı daiarlap şyǧaratyn Akademiia bolaşaqta osy aumaqtan oryn tebedı.
Köp salaly «Qobyz saraiy»
Ūlttyŋ mereiın ösıretın «Qobyz saraiy» köpsalaly konsert zaly Kerei men Jänıbek handar köşesı boiynda tūr. Elbasy osy ǧimaratty aralau barysynda ūlttyq nyşan men qūrylys sapasyna män berdı. Mūndaǧy 340 orynǧa eseptelgen körermen zaly qazaqtyŋ kielı şaŋyraǧyn köz aldyŋyzǧa äkeledı. Konsert zalynan bölek 170 orynǧa arnalǧan meiramhana, 80 oryndyq dämhana, fitnes ortalyǧy, jalpy audany 3000 şarşy metr bolatyn keŋse-sauda oryndary men turizm, biznes ortalyqtary köpşılıkke qyzmet jasaidy.
Auqymdy auruhana
Elbasynyŋ taǧy bır aralap körgen nysany – aldaǧy qazan aiynda ıske qosylatyn qalalyq köp beiındı balalar auruhanasy. Būl bır auysymda 250 keluşını qabyldai alatyn konsultativtık-diagnostikalyq emhanasy bar köpsalaly balalar auruhanasy 56 myŋ şarşy metr alaŋǧa ornalasqan. 350 emdeu orynǧa arnalǧan. Osy auruhanada Oŋtüstık Koreia, İzrail, Avstriia, Litva, Belarus jäne Resei elderınde oqyp kelgen mamandar jūmys ısteitın bolady. «Memleket medisinalyq salany damytuǧa köp köŋıl bölıp keledı.
Osynyŋ arqasynda qazaqstandyqtardyŋ ortaşa jasy bes jylǧa artty. Būryndary elımız halqynyŋ arasynda jürek-tamyrlary jüiesınıŋ auruy bırınşı tūratyn. Qazır bız Qazaqstan kölemınde barlyq türlerı boiynşa jürekke 10 myŋ operasiia jasaimyz. Sonymen qatar, men myqty onkologiialyq ortalyq qūru mındetın qoidym. Ol onkologiialyq aurudyŋ sanyn azaituǧa mümkındık beretın bolady»,– dedı Nūrsūltan Äbışūly köpsalaly balalar auruhanasyn aralau kezınde.
Jasyl qalaǧa ainalamyz
Astananyŋ maŋaiyn ormandy alqapqa ainaldyru mäselesın osydan on tört jyl būryn Elbasynyŋ kötergenı belgılı. Sodan bergı uaqytta elorda aumaǧyndaǧy ormandy alqap 60 myŋ gektarǧa ūlǧaiǧan. Būl ıs «Jasyl beldeu» baǧdarlamasy aiasynda jüzege asyrylyp jatyr. Atqarylatyn jūmystyŋ basym bölıgı «Astana ormany» JŞS-ıne jüktelgen.
Keşe Memleket basşysy elordanyŋ ormandy alqabyn da aralap, jüzege asyrylyp jatqanjūmystarǧa baǧa berdı.
«Jasyl alqapqa ainaldyru ısı astanany auystyrǧannan keiıngı alǧaşqy jylda qolǧa alyndy. Elorda märtebesın alǧanǧa deiın Selinogradtyŋ ainalasy aşyq bolǧany özderıŋızge belgılı. Qatty jel tūrǧan kezde qalany şaŋ-tozaŋ basyp qalatyn. Ekologiiany jaqsartu jel men borandy toqtatu, sondai-aq, qolaily jaǧdaidy qalyptastyru maqsatynda men qalany jasyl alqapqa ainaldyru turaly mındet qoidym. Sonyŋ nätijesınde, 14 jyl ışınde Astananyŋ ainalasynda myŋdaǧan gektarǧa aǧaş otyrǧyzyldy. Jasyl beldeudı keŋ auqymda jürgızu üşın būl aumaq eldegı tört ırı auylǧa teŋ bolǧanyn aitqym keledı. Osy oraida orman aimaǧyn biologiialyq är türlendırudı ūlǧaitu – onda qūstar men januarlar türlerın ösıru jönındegı jūmystar qatar jürgızıldı. Kelesı kezeŋde qala tūrǧyndaryn tabiǧatta mädeniettı demaluǧa, elorda maŋynan saŋyrauqūlaq pen jidek jinauǧa tartu ısı qolǧa alynady. Sonymen qatar, bügınde qala tūrǧyndarynyŋ demalulary üşın qalanyŋ ışınde jasyl alqap otyrǧyzu jūmystary jüzege asyryluda. Qazırgı kezde 16 myŋ gektarǧa jasyl jelek otyrǧyzyldy. Bügınde Astana naǧyz jasyl qalaǧa ainalyp keledı», – dedı Memleket basşysy.
Jalpy bügınde künı elorda maŋaiyna 9,6 million aǧaş otyrǧyzylǧan jäne 1,9 million köşetter bar. Byltyr ormanǧa alǧaş ret 300 qyrǧauyl jıberıldı. Olardy ösırıp-baptaityn oryndar da talapqa sai. Ötken jyly ekken şyrşalarynyŋ biıktıgı- 10-15 santimetrge jetıptı.
Osylaişa Elbasy jaqyndap qalǧan Astana künı merekesı qarsaŋynda elordamyzdyŋ äleumettık-ekonomikalyq maŋyzdy bırneşe nysandaryn aralap kördı. Atqarylǧan jūmystardy baǧalady. Astananyŋ örkendei beretınıne senım bıldırdı.
Ämırhan ALMAǦANBETOV
