Mädeniet

Qos qanaty – suretşılık pen jurnalistika

Janūzaq aǧa Müsäpırdı bastapqyda telejurnalist retınde tanydym. Osydan on jyldai būryn elordaǧa köşetın bolyp, aldyn ala jūmys ızdedım. Janūzaq Kerımbekūly sol uaqytta «Qazaqstan» ūlttyq arnasy aqparattyq-saraptamalyq baǧdarlamalar direksiiasynyŋ direktory eken. Keiınnen Janūzaq aǧanyŋ telejurnalist qana emes, qylqalam şeberı ekenın bıldım.

[smartslider3 slider=463]

Bırneşe şyǧarmaşylyq odaqtyŋ müşesı, Körkemsuret akademiiasynyŋ akademigı, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Janūzaq Müsäpır asqaraly alpys jastyŋ törıne şyǧyp otyr. Jer jännaty – Jetısu öŋırınde düniege kelgen ol äsem tabiǧat aiasynda ösıp, önerge qūştarlyqty topyraǧynan sıŋırdı. Ata-ana tärbiesı de suretşı bolyp qalyptasuyna ülken yqpalyn tigızdı. Kışkentaiynan qolönerge baulyp, aǧaştan oiu oiyp, taspa tıludı, terı öŋdeudı üirettı.
Abai atyndaǧy pedagogikalyq instituttyŋ körkemsuret fakultetın bıtırgennen keiın mūǧalım, mektep direktory boldy. T.Jürgenov atyndaǧy Almaty memlekettık teatr-keskındeme institutynda (qazırgı Qazaq ūlttyq öner akademiia­sy) oqytuşy jäne «Qazaqfilm» kinostudiiasynda suretşı-rejisser bolyp eŋbektendı.
Al telejurnalistikadaǧy joly «Almaty» jäne «Rahat» telearnalarynan bastaldy. Osy telearnalarda 14 jyl jūmys ıstedı. Odan soŋ «Habar», «Qazaqstan», «Mädeniet», «Bılım jäne mädeniet» telearnalarynda jemıstı jalǧasty. Qazır de telejurnalistikadan qol üzgen joq, «Abai» telearnasynda «Qūdırettı qylqalam» atty suretşılerdıŋ ömırı men şyǧarmaşylyǧyna arnalǧan baǧdarlamany jürgızedı.
«Suretşılık pen jurnalistika – menıŋ qos qanatym» deidı Janūzaq Kerımbekūly. «…Jaqsy suretşı bolu üşın qūmnyŋ ışınde tuu nemese ösu, eŋ bolmasa ony jiı körıp tūru kerek. Jarkenttıŋ qūmy Äbılhan Qasteevke nebır örnektı körsetse kerek. Qyzylqūmnyŋ saǧymy men şeksızdıgı Toqbolat Toǧysbaev, Erbolat Tölepbaev bastaǧan bır top suretşıge tän. Marqūm Säken Ǧūmarovtyŋ ärbır suretınıŋ astarynda, arnaiy salynbasa da, Narynnyŋ qūmy aişyqtalyp jatatyn. Qapşaǧaidyŋ maŋyndaǧy şaǧyldan Alpysbai Qazyǧūl şyqqandai. Qūmdy ölkeden kökeige köp surettı tüigennıŋ bırı – bızdıŋ keiıpkerımız Janūzaq Kerımbekūly. Onyŋ tuǧan öŋırı – Balqaş kölınıŋ Alatau jaq betı. Jaǧyrapiia boiynşa Jetısuǧa jatqanmen, auylynan ärı qarai qūmdy alqap bastalady…» dep jazdy bırneşe jyl būryn Janūzaq Müsäpırdıŋ bır körmesınen äserlengen belgılı publisist Qainar Oljai.
Janūzaq Kerımbekūlynyŋ tuyndylarynda tabiǧat körınısterı etnografiiamen astasyp jatady. Qazaqtyŋ ejelden jalǧasyp kele jatqan tūrmysy, salt-dästürlerı körınıs tabady. Suretterdıŋ «Kökpar», «Kelı tüigen qyz», «Qūrt jaiǧan kelınşekter», «Diırmen tartqan kelınşek» syndy ataulary da sony aityp tūr. Onyŋ kartinalary elımızden bölek Resei, Germaniia, Qytai, Polşa jäne basqa da memleketterdıŋ jeke kolleksiialarynda saqtalǧan.
Suretşı beineleu önerınıŋ türlı janrlaryn igergen. Sonyŋ ışınde portrettı de kelıstırıp salady. Köpşılık onyŋ Baluan Şolaq portretıne täntı bolyp jür. Osy kartinany salarda ataqty halyq kompozitory men baluannyŋ ūrpaǧymen kezdesıp, sonyŋ keskının, kıtaptardaǧy kelbetın tuyndysyna köşıredı. Aitpaqşy, Baluan Şolaq jaily derektı film tüsırgenı de bar. Bır mūnyŋ ǧana emes, bırneşe derektı tuyndynyŋ avtory. İä, qylqalam şeberınıŋ taǧy bır qyry – rejisserlık.
Osydan bır aidai būryn Almatyda suretşınıŋ «Qūdıretım – qylqalam» atty jeke körmesı aşyldy. Būl körmenı ol Täuelsızdıktıŋ 30 jyldyǧyna, Jolbarys bi Jylqaidarūlynyŋ 350 jyldyǧyna, Körkemsuret akademiiasynyŋ 15 jyldyǧyna jäne özınıŋ 60 jas mereitoiyna arnady. Biyl şyǧarmaşylyǧyna da 40 jyl tolyp otyr. Osyndai körmesı elordada qaşan bolady dep eleŋdep jürmız. Janūzaq Müsäpır bırneşe jyl elordanyŋ Suretşıler odaǧyn basqardy. Sondyqtan odaq bas qalada körmesın ötkızbeu mümkın emes. Endeşe körmeŋızde kezdeskenşe, Janūzaq aǧa! Asqaraly alpysyŋyz qūtty bolsyn!
 

Taǧyda

admin

«Astana aqşamy» gazetı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button