Elımızde temekı tūqylyn laqtyryp ketu, köşenı lastau, mas bolyp, qoǧamnyŋ tynyştyǧyn būzu syndy tärtıpsızdıkterdıŋ özıne nemqūraidylyq tanytpai, olardy äkımşılık jazaǧa tartu üşın «müldem tözbeuşılık» qaǧidaty engızılgenı belgılı. Osynau jüienıŋ tiımdılıgı jönınde Astana qalasy Işkı ıster departamentı äkımşılık polisiia basqarmasynyŋ bastyǧy, polisiia polkovnigı Baqytjan Malybaevpen tıldesken edık.
– Baqytjan Äsembekūly, «müldem tözbeuşılık» qaǧidaty qoǧamdaǧy tärtıpsızdıkterdı auyzdyqtauǧa qanşalyqty yqpal ettı? Nätijesı qandai?
– Mūndaǧy maqsat – ūsaq qūqyq būzuşylyqqa tosqauyl qoiu arqyly ülken qylmystardyŋ aldyn alu. Bızdıŋ qoǧamda köşege qoqys tastau, temekı tūqylyn laqtyru syndy ūsaq būzaqylyqtardy körse de körmegendei syŋai tanytu älı de bar. Şyntuaitynda, keide osy ūsaq-tüiek tärtıpsızdıktıŋ soŋy ülken qylmysqa äkelıp jatady. Sondyqtan, är azamat mūndai keleŋsızdıkke köz jūma qaramau kerek. Qazır kölıktıŋ terezesınen temekı tūqylyn nemese qoqys tastaǧan adamnyŋ özı äkımşılık jauapkerşılıkke tartylady. Jyl basynan berı Astanada äkımşılık qūqyq būzǧan 55 425 azamat anyqtaldy. Sonyŋ ışınde ūsaq būzaqylyq jasaǧandary – 3462. Al 535 azamat äkımşılık qamauǧa alynsa, 2904-ıne aiyppūl salyndy. 16 806 azamat mas küiınde, 7316-sy temekı tūqylyn tastaǧany üşın ūstaldy.
– Özıŋız aitqandai, kışıgırım būzaqylyqtarǧa jol bermeu – ülken qylmystardyŋ aldyn alu degen söz. Osy baǧytta qandai jūmystar jürgızılıp jatyr?
– Jalpy, qūqyq būzuşylyqpen küresude kündelıktı jürgızıletın jūmystardyŋ nätijesı köp. Bügınde qalanyŋ jol-patruldık jäne uchaskelık polisiia qyzmetkerlerı qoǧam tynyştyǧyn küzetıp qana qoimai, qala tazalyǧyna da erekşe den qoiady. Saqşylarymyz elordanyŋ tazalyǧyna nūqsan keltırgen ūiymdardy da nazardan tys qaldyrmaidy. Polisiialar ainalasyn lastaǧan 150-den astam PİK ūiymyna jalpy somasy 2,5 mln teŋge aiyppūl salyp, olardy äkımşılık jauapkerşılıkke tartty. Mūndai jazaǧa tartylǧandar endı qala tazalyǧyna yjdaǧatty qaraityny sözsız. Sondai-aq, ūsaq būzaqylyqtyŋ aldyn alu maqsatynda jūrtşylyqqa aqparattyq-nasihat jūmystary, studentter arasynda köşpelı sot otyrystary da ūdaiy ötkızılıp keledı. Osy jyldyŋ basynan berı 32 köşpelı sot otyrysy öttı.
– Qazırgı künı «Müldem tözbeuşılık» qaǧidasy jūrtşylyq sanasyna qanşalyqty sıŋdı dep oilaisyz?
– Osy tūrǧydan bügınde äjeptäuır ılgerıleuşılık bar. Būryn qoǧamdyq oryndarda, aialdamalarda şemışke şaǧyp, temekı şegıp tūrǧan adamdy jiı közımız şalatyn. Qazır mūndai qūbylys köp kezdespeidı. Mūnyŋ özı bıraz jaitty aŋǧartsa kerek. Būǧan qosa, qūqyq būzuşylyqtardy foto-beine belgıleu arqyly anyqtaityn «Halyqtyq baqylau» funksiiasynyŋ da qosyp jatqan ülesı köp. Būl qaǧidatqa qoǧamdy odan ärı üiretu, ūsaq būzaqylyqtardy azaitu baǧytyndaǧy jūmystar aldaǧy uaqytta ta jalǧasyn taba bermek.
Qymbat TOQTAMŪRAT
