سەيىل اياعانوۆ, ءانشى-گيتاريست: ەسترادامەن ەستى اندەر ايتىلسا…

– سەيىل اعا, ەكراننان كوپ كورىنىپ, ءباسپاسوز بەتتەرىندە ءجيى شىعا بەرمەيسىز. سوندىقتان, ءسىزدىڭ تۋىپ-وسكەن ورتاڭىز تۋرالى ونشا بىلىڭكىرەمەيمىز. ايتىپ بەرسەڭىز…
ساعيرا جانات, قالا تۇرعىنى

– تۋعان جەرىم – قاراعاندى وبلىسىنىڭ اعادىر اۋدانىنا قاراستى قىزىلتاۋ اۋىلى. وتباسىنىڭ تۇڭعىشىمىن. قازاق داستۇرiمەن اتا-اجەنiڭ قولىندا ءوستىم. بالالىق شاعىم سول جەردە ءوتتى. ەسiمىمدى «عۇمىرى تەك جاقسىلىققا تولى بولىپ, ساۋىق-سايران, سەيiلمەن ءوتسiن» دەگەن ىرىممەن اكەمنىڭ اپكەسi قويىپتى. ستۋدەنتتىك شاعىم قاراعاندى قالاسىندا ءوتتى. جالپى, قاراعاندى ءوڭىرى – قازاقتىڭ باسقا دا جەرلەرى سياقتى كىل دارىندار دۇنيەگە كەلگەن كيەلى مەكەن عوي.

– 90-جىلداردىڭ ورتاسىندا ءسىزدىڭ قاراعاندىدا وتكەن «كوڭىلاشار» ءازىل-سىقاق تەاترىنىڭ كونتسەرتىندە ءان سالعانىڭىزدى بىلەم. ول كەزدە ءسىز «پوليتەحتىڭ» قۇرىلىس فاكۋلتەتىندە وقيتىن ەدىڭىز. ماماندىعىڭىزدى وزگەرتكەنىڭىزگە وكىنبەيسىز بە؟
ەركەبۇلان, وقىرمان

– وكىنبەيمىن. ويتكەنى, جۇرەگىڭ قالاماسا, قانشا تىراشتانعانىڭمەن ەشتەڭە شىقپايدى. مەن – ولمەس, وشپەس ونەر جولىن تاڭدادىم. اللاعا شۇكىر, مەنىڭ بۇل تاڭداۋىما ەشقاشان وكىنگەن ەمەسپىن. كەرىسىنشە, قيىن-قىستاۋ كەزدەرى قالتانىڭ قالىڭدىعى مەن قارا باسىمنىڭ قامى ءۇشىن ونەردى ساتىپ كەتپەگەنىمە قۋانامىن. قۇرىلىسشى بولىپ ءبارىبىر ىستەي المايتىن ەدىم. ويتكەنى, سول قۇرىلىسشىنىڭ وقۋىنا ءوزىم قالاعاندىقتان ەمەس, اتا-انامنىڭ ايتۋىمەن بارعانمىن. سول ماماندىققا دەگەن سۇيiسپەنشiلiك بولماعاندىقتان, ونى وقىپ-توقۋعا ماشىقتانبادىم. «كوڭىلاشار» كونتسەرتىندەگى انگە كەلسەك, ول – مۇحتار شاحانوۆ اعامىزدىڭ «تاسادا وسكەن بiر گۇل» اتتى ءانى بولاتىن.

– سەكە, ءسىز وسى استاناداعى ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە كۇي كلاسى بويىنشا وقىدى دەپ ەستىدىم. ونى تاستاپ كەتىپسىز. نەگە؟
مۇرات, قۇرىلىسشى

– «وقىماعان مۋزىكانت» دەپ ايتپاسىن, كاسىبي ءبىلىم الايىن دەپ سول ۋنيۆەرسيتەتكە تۇسكەنىم راس. بىراق, جانعالي جۇزباەۆ, سايان اقمولدا, مۇرات ابۋعازى سىندى داۋلەسكەر كۇيشىلەردى بىلە تۇرا, مەنىڭ دە «وقىدىم» دەپ كۇيشىنىڭ ديپلومىن الىپ شىققانىم ۇيات ەمەس پە؟ «دارىنسىز كۇيشى» بولىپ جۇرگەننەن سول دۇرىس دەپ شەشتىم.

– ءسىز گيتارامەن حالىق اندەرىن ايتىپ, ءتىپتى, التى شەكتى اسپاپپەن ءاننىڭ اراسىندا كۇيدىڭ سارىنىن تارتاتىڭىز بار. سوعان قاراعاندا دومبىرانىڭ قۇلاعىندا دا شەبەر وينايسىز-اۋ. ساحناعا دومبىرامەن شىعۋ ويىڭىزدا جوق پا؟
ەرلان ءسابيتوۆ, ستۋدەنت

– ارينە, قادىر اعامىز ايتپاقشى, «ناعىز قازاق قازاق ەمەس, ناعىز قازاق –دومبىرا». ونەر دەگەن كيەلى قاسيەت قونعان ادامنىڭ دومبىرادا ويناي الماۋى مۇمكىن ەمەس. بىراق, مەن ءاۋ باستا وزىمە گيتارانى سەرىك ەتتىم. مەنىڭ سەيىل بولىپ تانىلۋىما دا سەبەپ بولعان سول اسپاپ. وسى ورايدا ءبىر قىزىقتى وقيعا ەسىمە ءتۇسىپ كەتتى. بالا كۇنىمنەن حالىق اندەرىن تىڭداپ ءوستىم. التى جاسقا تولعانىمدا اكەم دومبىرا ساتىپ اپەردى. كۇنى بويى اۋىلدىڭ شاڭىن شىعارىپ وينايمىز. كەشكىسىن ۇيگە كەلگەن سوڭ, ەل ۇيقىعا جاتقاندا مەن الگى دومبىرامدى الىپ ايقايلاپ انگە باسامىن. اجەم تۇرعاندا اكە-شەشەم «قوي» دەپ ايتا المايدى. سوسىن تاڭەرتەڭ تۇنگى «كونتسەرتىم» ءۇشىن سىباعامدى بەرەتىن. سودان ءبىر كۇنى مەن قىدىرىپ كورشى اۋىلعا كەتكەنىمدە الگى دومبىرامدى ۇيگە قوناقتاپ كەلگەن بىرەۋلەر سىندىرىپ الىپتى. سودان اكەم ماعان گيتارا الىپ بەردى. التى شەكتى اسپاپتى العاش قولىما العاندا جەتى جاستا ەدىم.

– ءسىزدىڭ كاسىبي ءانشى بولىپ قالىپتاسۋىڭىزعا ىقپال ەتكەن ادامدار بار ما؟ مەن مۇنى گيتاريست انشىلەرگە قاتىستى ايتىپ وتىرمىن. ەگەر بولسا, سولاردى اتاپ بەرسەڭىز…
سىمبات, بۋحگالتەر

– اللا دارىتقان ونەردىڭ ۇشقىنى قالاي بولعاندا دا جارىپ شىعادى. ارينە, سول ءتۋابىتتى تالانتتىڭ وزەك جارىپ شىعۋى الدىمەن وزىڭە, ودان سوڭ اينالاڭداعى تىلەۋلەس, نيەتتەس ادامدارعا دا بايلانىستى. مەن قوراباي ەسەنوۆ اعامىزدىڭ اندەرىن ۇيرەندىم. «ءتامام گيتاراشىلاردىڭ اعاسى» اتانعان قورەكەڭنىڭ اندەرىن كەلەسى ۇرپاققا دۇرىس جەتكىزۋدى اماناتىم دەپ سانايمىن. نۇرلان ونەرباەۆ, ءلاززات تولەگەنوۆا, ماقسۇتقان ديحانباەۆ, قايرات بايبوسىنوۆ, رامازان ستامعازيەۆ, ايتبەك نىعىزباەۆ, مەيىرحان ادامبەكوۆ, ەرجان بەلعوزيەۆ, گۇلميرا اقۇرپەكوۆا سىندى اعا-اپالارىمدى وزىمە ۇستاز تۇتامىن.

– ءان تاڭداۋدا قانداي پرينتسيپ ۇستاناسىز؟ تاعى ءبىر سۇراق, ءان جيناعىڭىز شىقتى ما؟ شىقسا قايدان الۋعا بولادى؟
دينارا, جۋرناليست

– سۇراعىڭىزعا راحمەت. كەز كەلگەن ونەر يەسى سياقتى مەن دە سالعان ءانىم سازى مەن ءسوزى ۇيلەسىپ, تىڭداۋشىنىڭ جۇرەگىنە جەتسە دەيمىن. سوندىقتان, ماعىنالى, ليريكالىق اندەرگە باسىمدىق بەرەمىن. رەپەرتۋارىمدا «سۇرجەلگەنشە», «ساۋلەم-اي», «القوڭىر», «قارعام-اۋ», «گۇلداريعا» سىندى حالىق اندەرi بار. سونداي-اق, ەستاي, اقان سەرi, ءشامشi, اسەت بەيسەۋوۆ, بولات سىبانوۆ, Iليا جاقانوۆ, جاعىپار ءالiمحانوۆ, سادىق كارiمباەۆ سىندى تارلانداردىڭ اندەرiن ورىنداپ ءجۇرمىن. مەن ءۇشiن ءار ءاننiڭ شوقتىعى بيiك. ەشقايسىسىن بولە-جارىپ قاراي المايمىن. ال جيناققا كەلسەك, ءالى شىققان جوق. ويدا جۇرگەن دۇنيە. اللا ءساتىن سالىپ شىعىپ جاتسا, تىڭدارماندارىمدى حاباردار ەتەمىن.

– ونەر سالاسىندا جۇرگەن, اسىرەسە ەسترادا انشىلەرىنە قاتىستى ايتىلاتىن سىن كوپ. بۇگىن نە كوپ, ءانشى كوپ. بىراق, ايتقانعا قاراي ناتيجە بەرىپ جاتسا جاقسى عوي. ايتىڭىزشى, ءسىزدىڭ ەسترادا جانرىندا ورىندالىپ جاتقان اندەرگە كوڭىلىڭىز تولادى ما؟
جانسۇلۋ, زاڭگەر

– «ءاننiڭ دە ەستiسi بار, ەسەرi بار, تىڭداۋشىنىڭ قۇلاعىن كەسەرi بار» دەپ, اباي اتامىز ايتپاقشى, بۇگiندە ەستi اننەن ەسەر اندەردiڭ كوكجيەگi كەڭدەۋ. ءوزىڭىز ايتپاقشى, بۇگiندە نە كوپ, ءانشi كوپ. مەيلi, بولا بەرسiن. تەك, سول انشiلەر ءاننiڭ قادiر-قاسيەتiن كەتiرمەي, جونiمەن ورىنداسا دەگەن نيەت. ەگەر ايتاتىن ءاننiڭ ءسوزi مەن سازى ۇيلەسiپ جاتسا, ونى تەك ءداستۇرلi باعىتتا عانا ەمەس, ەسترادامەن, وركەسترمەن, سيمفونيالىق وركەسترمەن, تiپتi حورمەن ورىندا. ءوز ەركiڭ. بۇگiندە ءاننiڭ قادiرiن قاشىرىپ جۇرگەندەردiڭ دەنi ەسترادادا كوپتەپ سانالاتىنى جاسىرىن ەمەس. بiزدiكi – سول ەسترادامەن تەك ەستi اندەر ايتىلسا دەگەن تiلەك. ويتكەنi, حالىقتىڭ باسىم بولiگi ەسترادالىق ءاندi كوبiرەك تىڭدايدى.

– ءبىر جىلدا بىرنەشە رەت جەكە كونتسەرتىن وتكىزەتىن انشىلەر بار. بىلگىم كەلەتىنى, ءسىز قاشان ەلوردا جۇرتىن ءان كەشىڭىزگە شاقىراسىز؟
نۇرباقىت, وقىرمان

– بىرەۋلەر ءۇشىن جاۋاپ بەرە المايمىن. ءوز باسىم استانادا جىلىنا بىرنەشە رەت تۇرماق, ءبىر دە ءبىر كونتسەرت بەرىپ كورگەن ەمەسپىن. ارينە, ونداي وي جوق ەمەس. مەنى الديلەگەن ارمان دا سول, رەپەرتۋارىمداعى اندەرىمدى سارالاپ, حالىقتىڭ قۇلاعىندا قالدىرۋ. استانانىڭ كونگەسس-حولل سارايىندا كەشىمدى وتكىزىپ, الماتىداعى رەسپۋبليكا سارايىنا تىڭدارماندارىمدى جيناسام دەيمىن. ول ەندى كەلەر كۇننىڭ ەنشىسىندەگى دۇنيە. جالپى, جەكە كەشىمدى وتكىزۋ جوسپارىمدا
بار. بىلەسىز بە, ايتار اۋىزعا جەڭىل بولعانىمەن, كونتسەرت وتكىزۋ وڭاي ەمەس.

اينۇر شوشاەۆا