جاڭالىقتار

بەرليندى الۋعا قاتىسقان

جانقازاق

ميلليونداردىڭ ءومىرىن جالماعان سۇراپىل سوعىسقا قاتىسىپ, قاسىق قاندارى قالعانشا جاۋمەن ايقاسىپ, تۋعان جەرىن, وتانىن قورعاپ قالعان, قازىر قاتارلارى سيرەگەن اقساقالداردىڭ الدىندا كەيىنگى ۇرپاقتارى, بىزدەر قارىزدارمىز. وسى كۇندەرى سول قاندى قاساپتىڭ باسىنان اياعىنا دەيىن قاتىسقان, قۇرمەتتى سوعىس ارداگەرى بولعان مارقۇم اكەمىزدى ەسىمىزگە الامىز. 

اسقار تاۋداي اكەمىز – ابىلاي جانقازاقۇلى 1924 جىلدىڭ قازان ايىندا سەمەي وبلىسى, جارما اۋدانىنا قاراستى قاندىعاتاي تاۋى ىشىندەگى قاراتۇمسىق دەگەن سۋى مول, ءشوبى شۇيگىن, قۇنارلى, قۇتتى قونىستا دۇنيەگە كەلگەن. اناسى – ءنۇربۇبى اجەمىز جالعىز ۇلى ابىلايدى ارقاسىنا بايلاپ الىپ, كولحوزدا بەلى قايىسا جۇمىس ىستەگەن. اشارشىلىق, قۋعىن-سۇرگىن جىلدارىنىڭ اۋىرتپالىقتارىن باسىنان وتكەرىپ, اكەمىزدى اسىراپ ازامات قىپ وسىرگەن.
اكەمىز ابىلاي قىلشىلداعان جاس جىگىت كەزىندە, 1942 جىلدىڭ جازىندا مايدانعا اتتاندى. اۋىلدا تىلەۋشىسى بولىپ اناسى قالدى.
1942 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا ۆورونەج باعىتىنداعى 107-ءشى ديۆيزيانىڭ 516-شى اتقىشتار پولكىنىڭ ساپىندا سوعىسقا كىرىپ, العاشقى ۇرىسقا قاتىستى. مۇز جاستانىپ, قار جامىلىپ ءجۇرىپ, نەمىس فاشيستەرىنە قارسى تالاي جان بەرىپ, جان الىسىپ ايقاستى. 1943 جىلدىڭ قاڭتارىندا ستارىي وسكول تۇبىندەگى شايقاس كەزىندە جارالانىپ, گوسپيتالعا تۇسەدى. سودان ءتورت ايدان كەيىن جاراسى جازىلىپ, قايتا مايدان شەبىنە ورالادى. 1-ءشى ۋكراين مايدانىندا گەنەرال-مايور رۋساكوۆتىڭ قولباسشىلىعىنداعى 58-ءشى اتقىشتار پولكىنىڭ ساپىندا قيان-كەسكى ۇرىستارمەن جيتومير, روۆنو قالالارىن جاۋدان تازارتۋعا قاتىستى.
1944 جىلى 1003-ءشى زەنيتتىك ارتيللەريالىق ديۆيزيون قۇرامىندا پولشا جەرىنە كىرىپ, كراكوۆ قالاسىن ازات ەتىستى. 1945 جىلى كەڭەس اسكەرلەرى گەرمانيانىڭ تەرريتورياسىنا كىرىپ, فاشيستەردى ءوز جەرىندە تالقانداعان. وسىلايشا ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىندا بەرلين قالاسىنا كىرەدى. جاۋدى ءوز ۇياسىنا قۋىپ تىعىپ, جەڭىس تۋىن جەلبىرەتتى.
ءبىرىنشى دارەجەلى «وتان سوعىسى» وردەنىمەن, «ەرەن ەرلىگى ءۇشىن», «پراگانى ازات ەتكەنى ءۇشىن», «بەرليندى الۋعا قاتىسقانى ءۇشىن», «ۇلى وتان سوعىسىندا گەرمانيانى جەڭگەنى ءۇشىن» مەدالدارىمەن ماراپاتتالدى.
1945-1947 جىلدارى اۆستريا مەن چەحوسلوۆا­كياداعى سوۆەتتىك اسكەردىڭ قۇرا­مىندا قىزمەت ەتتى. 1947 جىل­دىڭ مامىر ايىندا امان-ەسەن تۋعان ەلىنە ورالىپ, اناسىمەن, تۋعان-تۋىستارىمەن قاۋىشتى.
1948 جىلى وتاۋ قۇرىپ, جاراسىمدى تۇرمىس قۇرعان قادىرلى قوساعى ءمادىحان انامىز ەكەۋى التى ۇل, ەكى قىز تاربيەلەپ ءوسىردى. اكە-شەشەمىز بالالارىنا قاجىرلى ادال ەڭبەگى, تەرەڭ جاۋاپ­كەرشىلىگى, ونەگەلى سوزدەرى ارقىلى ۇلگىلى تاربيە بەردى. سونىڭ ارقاسىندا ۇل-قىزدارى مەك­تەپتە ۇزدىك وقىپ, بارلىعى جوعارى وقۋ ورىن­دارىن ءبىتىرىپ, قازىر ءار سالادا ەڭبەك ەتۋدە. بالالارىنان 18 نەمەرە, 19 شوبەرە ءسۇيدى.
اكەم ابىلاي 2006 جىلدىڭ كۇزىندە سەمەي قالاسىندا قايتىس بولدى. جىل سايىن جەڭىس مەرەكەسىندە بالالارى سەمەي قالاسىندا باس قوسىپ, اكە-شەشەمىزدىڭ باسىنا قۇران وقىپ, گۇل شوقتارىن قويامىز. ۇرپاقتارى ارداقتى اكەمىزدىڭ جارقىن بەينەسىن ۇمىتپاي, ءاردايىم ماقتانىشپەن ەسكە الادى.

قايرات جانعازاقوۆ,
«قازاقستان تەمىر جولى
«ۇلتتىق كومپانياسى» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ باس مامانى

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button