ەربول قيالبەكوۆ,استانا قالاسى بويىنشا سالىق دەپارتامەنتى ارنايى سالىقتىق رەجيمدەر باسقارماسىنىڭ باستىعى:

بۇگىندە استانا قالاسى بويىنشا سالىق دەپارتامەنتىندە جوسپاردان تىس سالىقتىق تەكسەرىسجۇرگىزەتىن ءموبيلدى توپ قۇرىلعان. ارنايى سالىقتىق باقىلاۋ توبى سەنىم تەلەفونىنا ءتۇسىپ جاتقان سالىق زاڭنامالارىن بۇزۋ دەرەكتەرىن تەكسەرەدى. ناتيجەسى دە جامان ەمەس. سالىقتىق باقىلاۋ جۇرگىزۋ جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگى جايىندا ارنايى سالىقتىق تارتىپتەمەلەر باسقارماسىنىڭ باستىعى ەربول قيالبەكوۆپەن اڭگىمەلەسكەن ەدىك.

– ەربول انارابەكۇلى, ءموبيلدى توپتىڭ نەگىزگى ماقساتى قانداي؟

– بيىل ەلوردا اكىمى يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ قولداۋىمەن جوعارىدا اتالعان تەكسەرىستەردى جەدەل تۇردە ءارى ساپالى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا اكىمشىلىك اۆتوكولىك ءبولىندى. ءموبيلدى توپتىڭ نەگىزگى ماقساتى – تىركەلمەگەن سالىق تولەۋشىلەر مەن سالىق سالۋ وبەكتىلەرىن انىقتاۋ. سونىمەن بىرگە باقىلاۋ-كاسسالىق اپپاراتىن, ليتسەنزيا, پاتەنت, ءىس-ارەكەتتىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرى بويىنشا تىركەۋ كارتوچكاسىنىڭ جانە كاسىپكەرلىك قىزمەتتى جۇرگىزۋگە قاجەتتى باسقا دا رۇقسات قۇجاتتارىنىڭ بولۋىن تەكسەرۋ.

-وسى ۋاقىتقا دەيىن قانشا تەكسەرىس جۇرگىزىلدى. ناتيجەسى بار ما؟

-جىل باسىنان بەرى ءموبيلدى توپ 349 تەكسەرىس وتكىزدى. ونىڭ 328-ىندە ءتارتىپ بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى. ناتيجەسىندە سالىق تولەۋشىلەر 72 ملن. تەڭگەدەن استام سوماعا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە شاقىرىلدى. ءبىر ايتا كەتەرلىگى, بارلىق تەكسەرىستەر «اتامەكەن» وداعى» ۇلتتىق ەكونوميكالىق پالاتا وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتەدى.

– قالامىزدىڭ كەيبىر دۇكەندەرى مەن قىزمەت كورسەتۋ ورىندارىندا چەك بەرىلمەي جاتاتىنى جاسىرىن ەمەس. بۇل ماسەلە قالاي شەشىمىن تابادى؟

– كەيبىر جەكە كاسىپكەرلەر سالىق ورگاندارىنا ەسەپ بەرگەن كەزدە, تابىسىن «بوس», ياعني نولگە تەڭ دەپ كورسەتەدى. ايتەۋىر, وسىمەن سالىق مىندەتتەمەسىن ورىندادىق دەپ سانايدى. ال تەكسەرۋ بارىسىندا, كاسىپكەردىڭ تابىس تاۋىپ جاتقانى انىقتالادى.
مۇمكىندىكتى پايدالانىپ, مۇنداي بۇزۋشىلىقتى اشكەرەلەۋ سالىق ماماندارىنا قيىنعا سوقپايتىندىعىن تۇسىندىرە وتىرىپ, كاسىپكەرلەرگە وسىندايلارمەن اۋەس بولماۋدى ۇسىنامىز. سەبەبى, سوڭىندا ايىپپۇل مەن ءوسىمپۇلدىڭ سومماسى تولەنۋگە ءتيىس بولعان سالىق سومماسىنان ەداۋىر اسىپ تۇسەدى. بۇل كاسىپكەر ءۇشىن ورنى تولماس شىعىن بولىپ تابىلادى.

ءوزىڭىز ايتقانداي, ءدال قازىرگى تاڭدا قالامىزدا چەك بەرمەيتىن جانە سالىق ەسەپتىلىگىن نولدىك كورسەتكىشپەن تاپسىراتىن كاسىپكەرلەردى انىقتاۋ باعىتىندا جۇمىستار باستالدى. وسى جۇمىستىڭ العاشقى ناتيجەسىندە سالىق زاڭنامالارىن بۇزعاندار اكىمشىلىك جازاعا تارتىلىپ, تابىستارىن 10 ملن تەڭگەدەن اساتىن سومما كورسەتىپ وتكەن كەزەڭدەرگە قوسىمشا سالىق ەسەپتىلىكتەرى تاپسىرىلدى. سايكەسىنشە, سالىق سوممالارى وسىمپۇلمەن قوسا تولەنەتىن بولادى. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىن, باقىلاۋ-كاسسا ماشينالارىن قولدانۋ ءتارتىبىن بۇزعان كاسىپكەرلەر قر اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتار تۋرالى كودەكسىنىڭ 208 جانە 215 بابى بويىنشا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى. ول بويىنشا ايىپپۇل 25 پەن 15 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىشتى قۇرايدى.

استانانىڭ كەز-كەلگەن تۇرعىنى سالىق زاڭناماسى تالاپتارىن (چەك بەرمەۋ, تىركەلۋ, باقىلاۋ-كاسسالىق ماشينانىڭ جانە ت.ب. بولماۋى) بۇزۋ جاعدايىنا تاپ بولعان كەزدە سالىق ورگانىنا جازباشا تۇردە نەمەسە سەنىم تەلەفوندارىنا حابارلاسا الادى.
استانا ق. سالىق ورگاندارىنىڭ بايلانىس مالىمەتتەرى:
– استانا ق. بويىنشا سالىق دەپارتامەنتى (استانا ق., رەسپۋبليكي د-لى, 52), ب.ت. 77-31-06;
– الماتى اۋدانى بويىنشا سالىق باسقارماسى (استانا ق., جۇبانوۆ ك-ءسى, 16), ب.ت. 37-68-03;
– سارىارقا اۋدانى بويىنشا سالىق باسقارماسى (استانا ق., رەسپۋبليكي د-لى, 52), ب.ت. 77-31-79;
– ەسىل اۋدانى بويىنشا سالىق باسقارماسى (استانا ق., تۇران ك-ءسى, 19/1), ب.ت. 67-81-31.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

گۇلميرا ايماعانبەت