سوڭعى كۇندەرى باق بەتتەرىندە «قازاقستاندا بيىلعى جىلدىڭ ساۋىرىندە ءدىني عيماراتتاردىڭ قۇرىلىسىن رەگلامەنتتەيتىن جاڭا نورمالار قابىلداندى. ەندى مەكتەپتەن 300 مەتر اۋماقتا ورنالاسقان بارلىق مەشىت سۇرىلەدى» دەگەن اقپارات تارادى. ماسەلەنىڭ ءمان-جايى تۋرالى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ نايب-ءمۋفتيى باۋىرجان ەسماحانمەن تىلدەسكەن ەدىك.
– باۋىرجان ءابدىراشۇلى, بۇگىندە رەسمي جۇمىس ىستەپ تۇرعان مەشىتتەردىڭ ءسۇرىلۋى مۇمكىن بە؟ جالپى ەلىمىزدە قانشا مەشىت بار؟
– ارينە, مۇمكىن ەمەس. سەبەبى ول مەشىتتەر سالىنعان ۋاقىتتا رەسمي رۇقساتىن العان, قۇجاتتارى تولىق بولىپ تابىلادى. ماسەلە مەشىت نەمەسە ءدىني عيبادات ءۇيىن الداعى ۋاقىتتا سالۋعا قاتىستى بولۋى مۇمكىن. كەيبىر ازاماتتارىمىز اقپاراتتى بىرجاقتى قابىلداعان. مەملەكەتتىك زايىرلى جۇيە – ءدىندى مويىندامايتىن, دىنگە قارسى جۇمىس ىستەيتىن جۇيە ەمەس. وسىنى ءتۇسىنىپ الايىق. قايتا كەرىسىنشە ءدىني سەنىم بوستاندىعىن جانە قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەدى. بىرىنشىدەن, بارلىق ءدىني ۇيىمدار 2011 جىلى قابىلدانعان «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى» قر زاڭى اياسىندا جۇمىس ىستەيدى. ەلىمىز بويىنشا 2012 جىلى بارلىق ءدىني بىرلەستىكتەر قايتا تىركەۋدەن ءوتتى. بۇگىندە قازاقستاندا جالپى سانى 18 كونفەسسيانى قۇرايتىن 3693 ءدىني ۇيىم زاڭ اياسىندا ءوز قىزمەتىن جۇزگىزىپ وتىر. ونىڭ 2600-دەن استامى مەشىت. بۇل مەشىتتەردىڭ بارلىعى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى ءدىني بىرلەستىگىنىڭ فيليالى رەتىندە تىركەلگەن. وسى زاڭ اياسىندا ءدىني بىرلەستىك فيليالدارىنىڭ جەر قۇجاتتارى, عيمارات قۇجاتتارى تالاپتارعا ساي, زاڭدى بولۋى كوزدەلەدى. وسى نەگىزدە كوپتەگەن مەشىتتەر مەملەكەتتىك جەر اكتىسى مەن عيماراتىنىڭ قۇجاتتارىن تولىققاندى راسىمدەۋدى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى 2014 جىلدان باستاپ قولعا العان. سەبەبى 2014 جىلدىڭ 30 ماۋسىمىندا قابىلدانعان №231-V-3 زاڭعا سايكەس, ەلىمىزدە 2014 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن 2015 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانىنا دەيىن مۇلىكتى جاريا ەتۋ ناۋقانى جاريالانعان بولاتىن. وسى ناۋقان بارىسىن ءتيىمدى پايدالانىپ, مەشىت قۇجاتتارىن رەتتەۋگە وبلىس, اۋدان, اۋىل يمامدارى جاپپاي جۇمىلدىرىلدى.
– كۇنى كەشە الەۋمەتتىك جەلىدە كەيبىر مەشىتتەردىڭ قۇجاتى جوق ەكەنى ايتىلىپ قالدى…
-بۇگىنگى ۋاقىتقا دەيىن مەشىتتەردىڭ 90 پايىزعا جۋىعىنىڭ قۇجاتتارى دۇرىس دەپ ەسەپتەيمىز. تەك سوڭعى جىلدارى اشىلعان مەشىتتەردىڭ قۇجاتتارى ەندى راسىمدەلىپ جاتۋى مۇمكىن. تەك مەشىت سالۋشى كىسىلەر اۋەلى نەگىزگى رۇقساتتاردى العاننان كەيىن بارىپ مەشىت سالسا دەگەن نيەت. ول ءۇشىن الدىمەن مەشىت ورنالاسقان جەردىڭ قۇجاتى (مەملەكەتتىك جەر اكتىسى), ەكىنشى مەشىت عيماراتىنىڭ پايدالانۋعا جارامدىلىعىن راستايتىن قۇجاتى (تەحپاسپورت) جانە سوڭعىسى فيليال رەتىندە تىركەلگەنىن كۋالاندىراتىن قۇجاتىن راسىمدەۋى ءتيىس. بۇلاي بولماعان جاعدايدا ءدىني عيبادات ورىندارى زاڭسىز بولىپ تابىلادى.
