Keşe Astana qalasy äkımdıgınde Premer-ministrdıŋ orynbasary Berdıbek Saparbaevtyŋ töraǧalyǧymen «Tūrǧyndardyŋ äleumettık äleuetı – Astana brendı» taqyrybynda keŋes öttı. Jiynǧa elorda äkımı Ädılbek Jaqsybekov, densaulyq saqtau jäne äleumettık damu ministrı Tamara Düisenova, bılım jäne ǧylym ministrı Aslan Särınjıpov, mädeniet jäne sport ministrı Arystanbek Mūhamediūly jäne respublikalyq ūiymdardyŋ, qalalyq basqarmalardyŋ, joǧary oqu oryndarynyŋ, medisinalyq mekemelerdıŋ basşylary qatysty.
Jūmyssyzdyqqa jol berılmeidı
Jiyndy aşqan Astana qalasynyŋ äkımı Ädılbek Jaqsybekov keŋestıŋ jūmysy barysynda elorda äkımdıgı men salalyq ministrlıkter arasynda densaulyq saqtau, äleumettık qorǧau, bılım salasy men mädeniet pen sportty damytu boiynşa 2015-2017 jyldarǧa arnalǧan memorandumdarǧa qol qoiylatynyn aita kele, būl maŋyzdy qūjattar elordalyq tūrǧyndardyŋ äl-auqatyn jaqsartuǧa yqpal etetınıne senım bıldırdı.
Keŋeste söz söilegen QR Premer-ministrınıŋ orynbasary Berdıbek Saparbaev Memleket basşysynyŋ tapsyrmasymen Ükımet äkımdıkter men ırı käsıporyndardyŋ, ortalyq memlekettık organdardyŋ arasynda öndırıstık ürdısterdı tūraqtandyryp, jūmys ornyn saqtau, eŋbekkerlerdıŋ qūqylary men müddesın qorǧap, eŋbek zaŋdaryn saqtaudy qamtamasyz etu jönındegı yntymaqtastyq memorandumdaryn bekıtuge qatysty keşendı şaralar jürgızıp jatqanyna toqtalyp, elorda äkımdıgınde ötıp jatqan jiyn da osy maqsatty közdep otyrǧanyn jetkızdı. «Jahandyq daǧdarysqa qaramastan bızdıŋ elımızde äleumettık salaǧa bölıngen şyǧyndar eşbır qysqartuǧa ūşyraǧan joq jäne biyl onyŋ kölemı 4 trillion teŋgenı qūrap otyr. Ekonomikalyq daǧdarys jaǧdaiynda Ükımettıŋ basty mındetı – tūrǧyndardy eŋbekpen qamtu jäne jūmyssyzdyqty boldyrmau. Bügınde bız osy maŋyzdy mındetterdı ıske asyru jolynda jüielı jūmystardy jüzege asyryp kelemız» dedı Premer-ministrdıŋ orynbasary.
Berdıbek Saparbaevtyŋ aituynşa, «Nūrly jol» baǧdarlamasy boiynşa memleket halyq aldyndaǧy äleumettık mındettemelerın jüzege asyru jolynda aitarlyqtai jūmystardy qolǧa alǧan. Atap aitqanda, bügınde Astana qalasynda respublikalyq biudjet esebınen äleumettık maŋyzy bar 17 nysan salynyp jatyr. Qazırgı künı 3-6 jas aralyǧyndaǧy büldırşınderdı balabaqşamen qamtu jaǧdaiy respublika boiynşa 79 paiyz bolsa, Astanada būl körsetkış – 58 paiyz deŋgeiınde. Balabaqşa kezegın azaitu üşın elordada üş balabaqşanyŋ qūrylysyn bastap, on bır mektepke deiıngı mekeme qūrylysyn aiaqtau közdelgen. Osylaişa, Elbasynyŋ tapsyrmasy boiynşa 2020 jylǧa qarai baldyrǧandardy 100 paiyz balabaqşamen qamtamasyz etu mındetı tūr.
Elımızdegı jalpy orta bılım beretın ūiymdardyŋ jaǧdaiyna toqtalǧan Ükımet basşysynyŋ orynbasary respublika boiynşa apatty jaǧdaidaǧy– 99, üş auysymmen oqityn 136 mektep bar ekendıgın, olardaǧy oryn tapşylyǧy 15 myŋnan asatynyn aitty. Al, Astana mektepterınıŋ ışınde bıreuı – apatty jaǧdaida bolsa, ekeuı üş auysymmen oqidy. Kelesı jyly elordada Ūlttyq qor esebınen ärqaisysy 1150 oryndyq ekı mekteptıŋ qūrylysy bastalmaq. Söitıp, 2017 jylǧa qarai būl mäsele tolyǧymen şeşımın tappaq.
QR Premer-ministrdıŋ orynbasary öz sözınde Astanaǧa Elbasy erekşe köŋıl audaryp otyrǧanyn, äsırese, tūrǧyndardyŋ jaily ömır süruıne tıkelei qatysty äleumettık salalar nazardan tys qalmaitynyn atap öttı.
– Astana – biznestı damytudyŋ lokomotivı. Mūnda joǧary tehnologiialyq öndırıster ornalasqan. Soŋǧy jyldary Prezidenttıŋ tapsyrmasymen aşylǧan mädeni-sport nysandardyŋ özı bır töbe. Osy ǧimarattar qala tūrǧyndardynyŋ igılıgıne qyzmet etuı tiıs. Sondyqtan, ministrlıktermen bırlese otyryp, sporttyq jäne mädeni nysandardyŋ qyzmetımen barşa halyqty keŋınen qamtuǧa tiıspız. Äsırese, būl nysandar balalar men jastarǧa qoljetımdı boluy tiıs. Jalpy, elordalyqtar üşın äleumettık salada qolaily jaǧdailar qalyptastyruǧa tiıspız. Astanalyqtar üşın «Äleumettık äleuet – Astana aibary» degen ūran basty orynǧa şyǧuy tiıs» dedı vise-premer.
Elorda emı elektrondyq jüiege köşedı
Jiynda söz söilegen densaulyq saqtau jäne äleumettık damu ministrı Tamara Düisenova bas şahardyŋ densaulyq saqtau salasyn damytuǧa qatysty jaqsy jaŋalyqtardy jariia ettı. Sözın alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömek körsetu ūiymdarynyŋ jaǧdaiynan bastaǧan ministr emhanalardaǧy kezektıŋ köptıgı, därıgerlerdıŋ qabyldauyna jazyludyŋ qiyndyǧy köptegen aryz-şaǧymǧa arqau bolyp otyrǧanyn aita kele, tüitkıldı şeşudıŋ joldaryn jıktep körsettı. Ministrlık memlekettık densaulyq saqtau ūiymdaryndaǧy därıgerlerge jazyludy elektrondyq jüiege köşırudı ūsynady. Iаǧni, keleşekte nauqastar därıgerge elektrondyq kezek arqyly kıretın bolady. Al emhana nemese auruhana tiıstı aqparatty nauqasqa telefon nemese elektrondy poşta arqyly beredı. «Būl syrqat jandardyŋ saǧattap kezekke tūrmauy üşın jasalyp otyrǧan qadam» deidı ministr.
Būǧan qosa, därıgerdıŋ dispanserlık esebınde tūrǧan nauqastarǧa da qolaily jaǧdai qarastyrylmaq. Olar bügınge deiın barlyǧyna ortaq tızımmen därıgerge jazylyp kelse, endı olar üşın bölek qabyldau kestesı jasalmaq. «Sozylmaly syrqaty boiynşa baqylauda tūrǧandar uaqtyly därıgerge qaralyp, tiıstı därısın der kezınde aluy kerek. Sondyqtan, dispanserlık esepte tūrǧan nauqastardyŋ kelıp qaralu kestesın är emhana bölek qarastyryp, rettegenı jön» dedı T.Düisenova.
«Jedel medisinalyq järdem» qyzmetınıŋ jūmysyna da toqtalǧan ministr byltyr Astananyŋ jedel järdem brigadasy 500 myŋnan astam şaqyrtuǧa qyzmet körsetkenın, bıraq 43 myŋyna keşıgıp jetkenın aitty. Jedel järdemnıŋ nauqastarǧa der kezınde jete almauynyŋ bır sebebı tiıstı medisinalyq kölıkterdıŋ tapşylyǧynda jatyr. Būl mäselenı şeşu üşın qalalyq jedel medisinalyq kömek körsetu stansasyna biyl jergılıktı biudjet esebınen 22, kelesı 2016 jyly respublikalyq biudjet qarajatynan 33 sanitarlyq avtokölık satyp alynbaqşy. Al 2017 jyldyŋ 1 qaŋtaryna deiın Astanada taǧy bır jedel järdem stansasynyŋ qūrylysy aiaqtalady. Būl elordalyq tūrǧyndarǧa körsetıletın jedel medisinalyq kömektıŋ auqymyn keŋeitıp, şaqyrtularǧa neǧūrlym jyldam jetuge mümkındık bermek.
Yntymaqtastyq pen yqpaldastyq
Keŋes qorytyndysynda Astana qalasy äkımınıŋ orynbasary Ermek Amanşaev ministrlıkter men Astana äkımdıgı arasynda qol qoiylǧan memorandumdardyŋ maqsat-müddesımen tanystyrdy. Äkım orynbasarynyŋ aituynşa, ministrlıkter men äkımdıktıŋ ärıptestık qarym-qatynasyn nyǧaita tüsetın būl şara elorda tarihynda tūŋǧyş ret jüzege asyrylyp otyr. Maqsaty – ūzaq jyldar boiy qordalanyp qalǧan özektı mäselelerdı ministrlıktermen bırlese şeşu.
Sonymen, densaulyq saqtau, mädeniet, sport, äleumettık qorǧau, jūmyspen qamtu jäne bılım beru salalaryndaǧy tyǧyz qarym-qatynasty qamtamasyz etetın 2015-2017 jyldarǧa arnalǧan memorandumdardyŋ alǧaşqysyna Astana äkımdıgı men Densaulyq saqtau jäne äleumettık qorǧau ministrlıgı qol qoidy.
Bırınşı qūjat jūmyspen qamtudy, atauly äleumettık kömek pen elorda tūrǧyndaryn qoldaudy qamtamasyz etedı. Kelısımşartqa sai taraptar jūmyssyz jäne tūrmysy tömen tūrǧyndardy qoldap, qarjylai kömek körsetuge, estu qabıletterı naşar mügedek balalardy estıp-söileuge beiımdeuge arnalǧan bırqatar jobalardy jüzege asyruǧa tiıs.
Ekınşı memorandum elorda tūrǧyndarynyŋ densaulyǧyn jaqsartuǧa baǧyttalǧan. Taraptar medisinalyq mekemelerdegı kezektı azaityp, tūrǧyndardy auruhanaǧa jatqyzudy, ambulatoriialyq deŋgeide uaqytyly därı-därmektermen qamtudy közdeidı. Būl qadamdardyŋ barlyǧy halyqqa körsetıletın medisinalyq qyzmettıŋ sapasy men qoljetımdılıgın arttyruǧa yqpal etpek.
Sondai-aq, äkımdık Mädeniet jäne sport ministrlıgımen de serıktestık memorandumyn bekıttı. Onyŋ maqsaty – tarihi-mädeni mūrany, ūltaralyq yntymaqtastyqty saqtap, qorǧau, mädeniet pen memlekettık tıldı damytu, ūlystardyŋ teŋdıgın qamtamasyz etu. Ötkızıletın şaralar mädeni mekemelerge halyqtyŋ jiı baruyn, sportpen şūǧyldanatyn tūrǧyndar sanyn arttyrudy közdeidı.
Bılım beru jüiesın damytuǧa arnalǧan memorandum barlyq deŋgeidegı oqytu sapasyn jäne onyŋ elorda tūrǧyndary üşın qoljetımdılıgın arttyruǧa negızdelgen. Osy memorandum boiynşa, Astanada «Biotehnologiia ūlttyq ortalyǧy» ǧylymi-innovasiialyq keşenı, «AstanaBusinessCampus» ǧylymi saiabaǧy, qūrylys jäne tūrǧyn üi şaruaşylyǧy, energetika, turizm, meimanhana biznesı, aqparattyq-kommunikasiialyq tehnologiia salalary boiynşa mamandar daiarlaityn «AstanaPolytechnic» joǧary tehnikalyq mektebı aşylady.
Jiyndy qorytyndylaǧan Astana qalasynyŋ äkımı Ädılbek Jaqsybekov barlyq taraptar memorandumdar talabyn oryndap, özderıne jüktelgen mındetterdı jauapkerşılıkpen atqaratynyna senım bıldırdı.
Qymbat TOQTAMŪRAT
