«Kıtap – ömır ūstazy» deptı auzy dualy bır danyşpan. Qalai aitsa da, däl tauyp aitqan. Soŋǧy jyldary jūrtşylyqtyŋ kıtap oquǧa degen yntasy qaita oiandy. Ony qaidan bılesız deisız ǧoi… Jaqynda qalalyq Ortalyqtandyrylǧan kıtaphanalar jüiesı mekemesınde boldyq. Irgelı ūjymnyŋ atqaryp otyrǧan jūmysymen tanystyq. Sonda jüzege asyp jatqan köptegen jaqsy ısterge kuä bolyp, közımız jettı.
Äkımdık qarajat böldı
Bügınde atalǧan mekemege 18 kıtaphana qaraidy. Sonyŋ ışınde alty balalar kıtaphanasy, bır zaǧiptarǧa arnalǧan kıtaphana, qalǧany salalyq kıtaphana bolyp sanalady. Onda 700 myŋǧa tarta kıtap qory saqtalǧan. Onyŋ 200 myŋǧa juyǧy – qazaq tılınde jaryq körgen dünieler. Kıtaphanalar jüiesıne elorda boiynşa 70 myŋnan astam oqyrman tırkelgen. Onyŋ teŋ jarymy – balalar. Äsırese, jas jetkınşekterdıŋ kıtapqa degen qyzyǧuşylyǧy artqany quantady. Barlyq ūjym internetpen tolyq qamtylǧan.
– Bızdıŋ kıtaphanalarda bıraz jaŋalyq bar, – dep sözın bastady mekeme direktory Gülbadan Mädıbaeva. – Qazır ozyq tehnologiia däuırı. Sondyqtan bız de odan şet qalyp otyrǧan joqpyz. Barlyq kıtaphana «Rabis» baǧdarlamasymen jūmys ısteidı. Elektrondyq katalog bar. Oqyrmandar sol arqyly jyldam tırkeledı. Bır sözben aitqanda, bärı avtomattandyrylǧan. Bızge üş jyl boiy kıtap satyp aluǧa qarjy bölınbegen edı. Köbınese memlekettık tapsyryspen jaryq körgen jinaqtardy tegın alyp otyrdyq. Biyl oqyrmandar sūranysyna orai kıtap satyp aluǧa äkımdıkten qomaqty qarjy bölındı. Endı körkem ädebi kıtaptarmen bırge türlı tanymdyq dünieler, balalarǧa arnalǧan ensiklopediialar satyp aluǧa tapsyrys berdık. Merzımdı baspasözge molynan jazyldyq. Äsırese, kıtaphanaǧa 30-50 jas aralyǧyndaǧy adamdar bas sūǧady. Jetkınşekter de jiı keledı, – deidı Gülbadan Saqtapqyzy.
Oqyrmandar jiı habarlasady
Bırde şeteldık portaldan mynadai derektı közım şalyp qaldy. Mäselen, Europada 500 adam ornalasqan eldı mekende bır kıtaphana jūmys ısteidı eken. Al bızde qalai? Aitalyq, bügınde elorda tūrǧyndarynyŋ sany millionnan asty. Demografiia qarqyny küştı. Äsırese, jas balalar bäişeşektei qaulap ösıp keledı. Olardyŋ bılımge degen, kıtapqa degen yntasy eren. Bärın körıp-bılsem dep tūrady. Mäselen, Almatydaǧy Ortalyqtandyrylǧan kıtaphanalar jüiesınıŋ 40-tan astam filialy jūmys ısteidı. Al bas qalada – 18. Az ba, ärine az. Tūrǧyndar jiırek qonystanǧan Prigorodnyi, Öndırıs, Qyrqynşy, Köktal-2 sekıldı kentterde kıtaphana atymen joq. Ony aitasyz, Esıldıŋ sol jaǧalauynda bır qalalyq kıtaphanany közıŋız şalmaidy.
– Bızge osy mäselemen oqyrmandar jiı habarlasady. Amal joq, qolymyz qysqa. Oŋtailandyru kezınde köp kıtaphanalar jabyldy. Mäselen, Qyrqynşy kentınde kıtap qory mol kıtaphana bolǧan. Onyŋ ǧimaraty emhanaǧa berıldı de, kıtaphana jūmysyn toqtatty. Būiyrsa, jyl soŋyna deiın osy jerden aşylady dep otyrmyz. Bızge köbınese kıtaphanaǧa laiyqty ǧimarat tabu qiyn. Odan keiın adamdar tyǧyz ornalasqan «Jaǧalau» yqşam audanynan, Bauyrjan Momyşūly daŋǧylynan aşylsa deimız. Osy jaqynda Michurin kentınen jaŋa kıtaphana paidalanuǧa berıldı. «Ruhani jaŋǧyru» baǧdarlamasyna orai Esıldıŋ sol jaǧalauynan uaqyt talabyna sai jaraqtalǧan eŋselı bır qalalyq kıtaphana salynsa dep armandaimyz. Nesı bar, arman aldamaidy ǧoi. Oǧan da qolymyz jetıp qalar, – deidı kıtaphana direktory.
Gazet-jurnal būryşy aşyldy
Ötken joly bızdıŋ gazettıŋ tılşısı Gülmira Aimaǧanbet qaladaǧy jalǧyz zaǧiptarǧa arnalǧan kıtaphananyŋ jaǧdaiy turaly, ondaǧy mümkındıgı şekteulı oqyrmandarǧa qyzmet körsetetın tehnologiianyŋ eskırgenı jaiynda mäsele kötergen edı. Sol sūraqty bız taǧy bır jaŋǧyrtyp, mekeme basşysyna qoidyq. Ol turaly Gülbadan Saqtapqyzy habardar eken. Onyŋ aituynşa, būl jaǧdai boiynşa «Bolaşaq» korporativ qorynyŋ belsendı müşelerı bastama köterıp, atalǧan kıtaphanaǧa zaǧip jandarǧa arnalǧan tehnologiia men jazu studiiasyn satyp alyp beruge uädelerın berıptı.
Sondai-aq, biyl atalǧan kıtaphanalar jüiesınıŋ materialdyq bazasyna da qatty köŋıl bölınıp otyr. Üş kıtaphanaǧa jöndeu jūmystary jürgızıledı. Kompiuterler jaŋartylady. Jürdek internet jelısı qosylmaq. Bügınde kıtaphanaǧa qyzmetke ornalasqan jas mamandar qatary köbeigen. Mekemede jas kıtaphanaşylar ūiymy jūmys ısteidı. Qyzmetkerlerdıŋ bılıktılıgın ūştauǧa arnalǧan seminarlar jiı ötıp tūrady.
Kıtaphanaşylar qalada taǧy bır jaqsy bastamany qolǧa alǧan. Qazır elordadaǧy emhanalar men halyqqa qyzmet körsetu ortalyqtarynda kezekte otyrǧan tūrǧyndarǧa gazet-jurnal oqityn bır būryş aşqan. Būǧan köptegen adamdar rizaşylyqtaryn bıldırude eken. Sonymen qatar, jaz mezgılınde saiabaqtarda köşpelı kıtaphana taǧy jalǧasyn tappaq.
Kıtap körmesınen qalmaŋyzdar!
Byltyr bas şaharda dübırlep ötken «EKSPO-2017» halyqaralyq körmesı kezınde kıtaphanaşylar qaladaǧy mädeni şaralardyŋ bel ortasynda jürdı. Ülken körmeler ūiymdastyrdy. Biyl da kıtaphana ūjymy Astananyŋ 20 jyldyq merekesıne mūqiiat äzırlenude. Jyldaǧydai hakım Abai atamyzdyŋ tuǧan künıne orai «Kıtap jäne poeziia» festivalı saltanat qūrady. Aimaqtarǧa baryp, elordanyŋ abyroiyn asqaqtatatyn kıtap körmelerı ötkızıledı. Būdan bölek, türlı qyzyqty mädeni keşter josparlandy. Aqyn-jazuşylardyŋ, aituly tūlǧalardyŋ bırde-bır mereitoiy ūmyt qalmaidy. Qysqasy, kıtaphanalarda kün saiyn bır şara ūiymdastyrylady.
Bır sözben aitqanda, kıtaphana – adamdy ızgılıkke, adaldyqqa tärbieleitın qasiettı oryn. Oǧan jiı baryp jürgen adamnyŋ jany ruhani baiidy. Endeşe, kıtaphanadan qol üzbeŋız!
Azamat ESENJOL
