Qazaqstanda kvazimemlekettık sektor 6 myŋǧa juyq käsıporyndarymen ūsynylǧan, 300 myŋnan astam adamdy jūmyspen qamtyǧan. Memleket ekonomikanyŋ 30 sektorynyŋ 20-na qatysady, Ekonomikalyq yntymaqtastyq jäne Damu ūiymdary (OESR) elderınde ortaşa körsetkış – 13 qūraidy. Qazaqstanda Yellow Pages qaǧidattary saqtalmaidy, būl jeke käsıpkerlıktıŋ damuyna kerı äser etedı, innovasiialardy tejeidı jäne eŋbek önımdılıgınıŋ ösuın tömendetedı, nätijesınde bolaşaqta ekonomikanyŋ damuy bäseŋdetıledı.
Bügıngı künge deiın memlekettık avtobus parkterı, mikroqarjy ūiymdary, aumaqtardy tazalau jäne abattandyru ūiymdary, qonaq üiler men sanatoriiler, küzet agenttıkterı bar, olar öz qyzmetıne tıkelei tapsyrystar men subsidiialar alady! Mysaly, 2024 jyly «Qyzylorda elektr jelısın taratu kompaniiasy» kommunaldyq käsıporny qūrylys-montajdau jūmystary boiynşa Memlekettık satyp alu şeŋberınde jeke bäsekelester bola tūra, 1 mlrd. teŋgeden astam somaǧa 300 kelısımşartty alǧan! «Almatyelektrotrans» – Almaty qalasy äkımdıgınıŋ kommunaldyq käsıporny 2018-2023 jyldary aralyǧynda biudjetten 378 mlrd teŋge kölemınde subsidiia jäne kömek aldy. Qarjy lizingı naryǧynyŋ 95%-y ekı kvazimemlekettık ūiymyna tiesılı. Qazaqstan jappai jeke käsıpkerlıktı damytu jolymen jürıp jatyr ma, älde bız memlekettık kapitalizmdı qūrudy jalǧastyra beremız be, naqty şeşım qabyldau kerek? Naryqtyq ekonomika memleket jeke biznespen bäsekelesudı toqtatqan jaǧdaida ǧana mümkın bolady. «Qazaqstan Respublikasyndaǧy kvazimemlekettık sektordy reformalau jönındegı taldamalyq baiandamany jäne ony ıske asyru jönındegı Is-şaralar josparyn bekıtu turaly» Qazaqstan Respublikasy Ükımetınıŋ 2022 jylǧy 6 qyrküiektegı № 654 qaulysymen bekıtılgen qūjat oryndalmady. Joǧaryda aitylǧandarǧa bailanysty: 1. Qazaqstan Respublikasy Ükımetınıŋ 2022 jylǧy 6 qyrküiektegı № 654 qaulysymen bekıtılgen kvazimemlekettık sektordy reformalau jönındegı ıs-şaralar josparyn ıske asyruǧa kırısudı; 2.
Jūmys ıstep tūrǧan memlekettık käsıporyndar men kvazimemlekettık kompaniialarǧa tolyq reviziia jäne taldau jürgızudı. Olardyŋ maqsattary men mındetterın qaita qaraudy. Bırtektı kvazimemlekettık kompaniialardy reformalau jäne bırıktıru, qaitalanatyndardy joiudy; 3. Memlekettık käsıporyndar men kvazimemlekettık kompaniialar üşın rūqsat etılgen qyzmet türlerınıŋ tızbesın qaita qaraudy. Jeke balamalar bolmaǧan kezde memlekettıŋ tek äleumettık obektılerge (Densaulyq saqtau, kommunaldyq qyzmetter) jäne strategiialyq obektılerge (infraqūrylymdyq obektıler, energetika, kölık) qatysu mümkındıgın qaldyrudy. Barlyq basqa obektılerdı jekeşelendıru josparyna engızudı; 4. Osy qyzmettı sifrlandyru jäne olardy jariialau arqyly jekeşelendıru räsımınıŋ tolyq aşyqtyǧyn qamtamasyz etudı; 5. Kvazimemlekettık kompaniialardyŋ qyzmetınde korporativtık basqarudyŋ üzdık älemdık täjıribesın qoldanudy. Kvazimemlekettık kompaniialardyŋ basqaruşy organdary basşylarynyŋ konkurstyq ırıkteuınıŋ, syiaqysynyŋ jäne eseptılıgınıŋ naqty kriteriilerın bekıtudı. Tiıstı assosiasiia negızınde kvazimemlekettık kompaniialar üşın täuelsız direktorlar tızılımın qūrudy ūsynamyz.
Aituar Qoşmambetov,
Mäjılıs deputaty
