Oqytuşy men oqulyq jetkılıktı me?

Mektep formasyn satyp alarda ata-analar onyŋ qūramynyŋ 75-85 paiyzy tabiǧi materialdan ekenıne köz jetkızuı kerek. Būl turaly qalalyq Bılım basqarmasynyŋ basşysy Änuar Janǧozin jurnalisterge arnap ötkızgen brifingte mälımdedı. Jiyn barysynda ol sondai-aq mektepterdegı oryn jetıspeuşılık, balalardyŋ qauıpsızdıgı men densaulyǧy, oqu oryndarynyŋ jabdyqtaluy sekıldı elordalyq bılım jü­iesındegı keibır mäselelerge toqtaldy.

Mektep formasy qandai boluy tiıs?

Atalǧan vedomstvo basşysynyŋ aituynşa, Nūr-Sūltan qalasy boiynşa mektep formasynyŋ tüsı – qara kök. Būl tūsta barlyq oquşynyŋ kiımı bıp-bırdei boluy talap etılmeidı, bastysy – forma klassikalyq ülgıde tıgılse jetkılıktı. Ūldardyŋ mektep formasy pidjak, jilet, şalbar, merekelık aq jeide, kündelıktı aq jeide, qysqy mezgılde trikotaj jilet jäne aq vodolazkadan tūrsa, qyzdardyŋ garderobyn pidjak, jilet, beldemşe, şalbar, klassikalyq jeide, sarafan, qysqy uaqytta trikotaj jilet jäne aq vodolazka qūraidy. Eskere keterlık taǧy bır jait, ūldardyŋ da, qyzdardyŋ da şalbary erkın tıgılgen ärı tobyqty jauyp tūruy şart. Sondai-aq beldemşe tızeden 5 sm-den joǧary tūrmauy tiıs. Mektep formasyna türlı dıni konfessiialarǧa qatysty kiım elementterın qosuǧa bolmaidy. Al bılım beru ūiymynyŋ erekşelık belgılerın, mysaly, mekteptıŋ emblemasyn kiımnıŋ keude tūsyna ornalastyru kerek. Formada denenı jaraqattaityn furnitura bolmauy qajet.
Bılım basqarmasynyŋ basşysy ata-analarǧa mektep formasynyŋ materialyna da köŋıl böluge keŋes berdı. Ereje boiynşa mektep formasynyŋ matasy retınde jartylai jün jäne maqtadan tıgılgen, kiıske tözımdı, antibakterialyq, antimikrobtyq jäne antistatikalyq qasietterı bar matalar qoldanylady. Olardyŋ 75-85 paiyzy maqta, jün sekıldı tabiǧi materialdan, al qalǧan 15-25 paiyzy kiımdı myjyluǧa tözımdı etu maqsatynda sintetikalyq materialdan tūrǧany abzal.

Mektep järmeŋkesı üş ret ūiymdastyrylady

Bılım basqarmasynyŋ basşysy mektep formasynyŋ qaidan satyp alynatyny maŋyzdy emestıgın aitty.
– Formany tıktıre me, bazardan nemese sauda ortalyǧynan satyp ala ma – būl ata-ananyŋ öz erkı. Eŋ negızgısı, kiım joǧaryda atap ötılgen talaptarǧa sai bolsa bolǧany, – dedı ol.
Osy tūsta Änuar Janǧozin är balanyŋ bır rettık kiım-keşegı üşın şamamen qanşa teŋge jūmsalatynyn da mysalǧa keltırdı. Onyŋ oiynşa, ūl balalarǧa da, qyz balalarǧa da mektep formasynyŋ jiyntyǧyn, iaǧni aq jeide, şalbar ne beldemşe, jaket, pidjakty şamamen 20 myŋ teŋgenıŋ ainalasynda tabuǧa bolady. Al aiaq kiımge 6-7 myŋ, ärı ketkende 10 myŋ teŋge jūmsalady. Sonda bır oquşynyŋ bırınşı qyrküiektegı kiım-keşegıne kemınde 30 myŋdai teŋge qajet.
Ata-analardyŋ ärı sapasy jaǧynan jaqsy, ärı baǧasy da qoljetımdı mektep formasyn satyp alulary üşın elordada jaŋa oqu jyly bastalǧanǧa deiın bırneşe ret mektep järmeŋkesı ūiym­dastyrylmaq.
– 1 qyrküiekke deiın Nūr-Sūltan qalasy boiynşa üş ret demalys künderı mektep järmeŋkesın ötkızudı josparlap otyrmyz. Olar bazarlarda, sauda üilerınde nemese Oquşylar saraiynyŋ maŋy siiaqty halyq köp jüretın qoǧamdyq oryndarda ötedı. Qazırgı taŋda Ortalyq bazarmen kelısımşart jasasyp qoidyq. Kelısımşartqa otyrǧan tarap mektep formasyn jetkızuşılerge arnap tegın oryn ūsynady, – dedı Änuar Janǧozin.

Üş mektep pen bes janama qūrylys paidalanuǧa berıledı

Bılım basqarmasy mektepterdegı oryn sanyna bailanysty problemany da taldady. Resmi mälımetke süiensek, bügınde elordada bes mektep, atap ait­saq, №5, 14, 24, 31 jäne 40 mektepterde şäkırtter üş auysymmen oqyp jatyr. Byltyrǧy oqu jylynda 162 myŋ oquşy bolsa, biyl būl körsetkış 180 myŋnan asqaly tūr. Demek 1-synypqa qabyldanatyn balalar sany normadan köp degen söz. Al būl älgı oryn tapşylyǧy mäselesın odan ärı uşyqtyruy mümkın. Soǧan säikes, taǧy da ekı mektep (№27 jäne 32 mektepter) üş auysymdy jüiege köşuı mümkın.
Osy mäselenı şeşu maqsatynda qalada bırneşe jaŋa mektep boi köterude jäne oquşysy şekten tys köp mektepter janyna janama qūrylys salynuda. Olardyŋ keibıreulerı, mysaly, İmanov jäne Brusilovskii köşelerınıŋ qiylysyndaǧy, 31-köşe men Esıl-Nūra kanalynyŋ qiylysyndaǧy jäne «Michurin» tūrǧyn alabyndaǧy üş mektep osy qyrkü­iekte paidalanuǧa berıledı. Būlardan bölek, №24, 40, 28, 64 jäne 47 mektepterdıŋ janyna salynǧan janama qūrylys ta biyl aşylady.

Oqulyqqa 2 mlrd teŋge bölındı

Jiynda oqu prosesı barysynda balalarǧa qolaily ahualdy qalyptastyru mäselesı de söz boldy. Būl tūsta bırınşı kezekte oqulyq problemasy oiǧa oralady. Bılım basqarmasy basşysynyŋ aituynşa, biyl astanalyq şäkırtterdı oqulyqpen qamtuǧa 2 mlrd teŋge bölıngen. Qazırgı taŋda oqulyqty ūsynatyn baspalarmen arada barlyq kelısımşart jasalǧan. Tamyzdyŋ 20-syna deiın oqulyqtar tügeldei aldyrylyp, onymen oquşylardyŋ 100 paiyzy da qamtamasyz etıledı.
Oqulyq mäselesımen qatar jüretın alaŋdauşylyqtardyŋ bırı – balalar sömke­sınıŋ auyrlyǧy. Äsırese, 1 jäne 2-synyp oquşylary üşın bırneşe oqulyqty ärı-berı tasu oŋai emes. Osy oraida Bılım basqarmasynyŋ basşysy astanalyq mektepterdıŋ 60 paiyzda­iynda bastauyş synyptar üşın arnaiy jäşıkter qoiylǧanyn tılge tiek ettı. Oqulyqtaryn sonda saqtau arqyly balalar auyr sömke mäselesınen de qūtylady.
Balalar qauıpsızdıgın de ūmyt qaldyruǧa bolmas. Joǧaryda atalǧan vedomstvo basşysynyŋ deregı boiynşa qazırgı künı astanadaǧy barlyq mektepter tügeldei beinekameramen jabdyqtalǧan. Endı biylǧy oqu jylynda sol kameralardyŋ sanyn köbeitu josparlanuda. Äsırese, olardy oquşylar köp jüretın tūstarǧa emes, kerısınşe, oŋaşalau oryndarǧa jäne synyp ışıne qoiu közdelude. Qauıpsızdık demekşı, HHI ǧasyrda kışkentailardy tek fizikalyq qauıpsızdıkpen qamtamasyz etıp qana qoimai, aqparattyq qauıpsızdıkpen de qamtamasyz etu qajettılıgı bar. Būl tūsta Nūr-Sūltandaǧy jiyrma şaqty mektepte qanatqaqty joba retınde 1-synyptan bastap sifr­lyq sauattylyq pänı engı­zılgen. Būdan bölek, keibır mektepter oquşylardyŋ öz erkı boiynşa «smartfonsyz sabaq» täjıribesın baiqap körude.

Elorda mektepterıne 200-dei mūǧalım qajet

Elorda mektepterınıŋ tügeldei derlıgı oquşy basyna şaqqandaǧy qarjylandyru jüiesıne qosylǧany belgılı. Änuar Janǧozinnıŋ aituynşa, «Daryn», Bılım jäne innovasiia liseiı siiaq­ty bes bılım oşaǧynan basqa mektepterdıŋ barlyǧy osy jüie boiynşa qarjylandyrylady. Onyŋ bır artyqşylyǧy, mektep direktorlary özderındegı oquşy sanyna bailanysty oqu jylynda memleket tarapynan qanşa qarjy berıletının aldyn ala bılıp, biudjettı de soǧan yŋǧailastyryp josparlau mümkındıgıne ie bolmaq. Atalǧan jüiege säikes, astanadaǧy №60 mektep eŋ köp oquşysy bar mektep bolǧandyqtan, eŋ köp qarjy alatyn (şamamen 1 mlrd teŋge) ūiym bolyp esepteledı. Atalǧan qarjynyŋ arqasynda bügınde qala mektepterı su ışetın fontan, bastauyş synyptarǧa arnalǧan şkaf, interaktivtı taqta, robot kabinetterı sekıldı zama­naui qūral-jabdyqtarǧa qol jet­kızgen. Sondai-aq şahar mek­tepterı 2 myŋnan asa kompiutermen qamtylǧan. Olardyŋ belgılı bır bölıgı oquşylardyŋ ǧana emes, mūǧalımderdıŋ de jūmysyna arnalyp satyp alynǧan.
Mūǧalım demekşı, Bılım basqarmasy basşysynyŋ aituynşa, qazırgı taŋda elorda mektepterıne 200-dei mūǧalım kerek. Äsırese, bastauyş synyp mūǧalımderı men tärbieşılerge sūranys joǧary. Būl mäselenı bırjaqty şeşudıŋ şarasy retınde bügınde özge öŋırlerden jas mamandar tartu üşın 300 oryndyq jataqhana salynuda. Ol biylǧy qyrküiekte paidalanuǧa berıledı. Sondai-aq jas mamandarmen qosa, täjıribelı ūstazdardy da elordaǧa şaqyru maqsatynda olarǧa tūrǧyn üi sertifikattaryn beru qolǧa alynǧan. Osy uaqytqa deiın Bılım basqarmasy sondai 275 sertifikatty ūstazdardyŋ qolyna tabystady.