Astana qalasy Ädılet departamentınıŋ basty mındetınıŋ bırı – Elbasynyŋ «100 naqty qadam» Ūlt josparyndaǧy 27-qadamyn oryndau. Atap aitqanda, jahandyq syndarǧa jauap jäne jaŋa tarihi jaǧdailarda damyǧan otyz eldıŋ qataryna kıruge baǧyttalǧan baǧdarlamada «Jekemenşık sot oryndauşylar institutyn odan ärı damytu. Sot oryndauşylarynyŋ memlekettık qyzmetın bırtındep qysqartu» aitylǧan bolatyn.
Jeke sot oryndauşysy degenımız – naryqta boryşty öteu boiynşa qyzmet ūsynatyn bäsekege qabılettı tūlǧa.
Qazırgı uaqytta Astanada 135 jeke sot oryndauşysy jūmys ısteidı. Jyl soŋyna deiın 21 memlekettık sot oryndauşysyn qysqartyp, jeke sot oryndauşylardyŋ sanyn 150 adamǧa deiın arttyru josparlanuda.
Būl sot jäne özge de aktılerdıŋ oryndalu sapasyn arttyruǧa, öndıruşıler tarapynan sot aktılerınıŋ oryndalmauyna qatysty şaǧymdardy azaituǧa, oryndalu merzımın qysqartuǧa, sot jäne özge de aktılerdıŋ oryndaluyn qamtamasyz etuge jūmsalatyn memlekettık şyǧyndardy qysqartuǧa baǧyttalǧan.
Jeke sot oryndauşylarynyŋ sanyn ūlǧaityp, osy arqyly olardyŋ qyzmetımen elorda audandaryn tolyq qamtyp qana qoimai, jeke sot oryndauşylary arasynda laiyqty bäseke tudyruǧa mümkındık beredı.
Ministrlık pen onyŋ bölımşelerı jahandyq bäsekege qabılettılık indeksın ärı qarai arttyrudy közdeidı. Soŋǧy zertteulerge süiensek, Qazaqstan būl tızımde 42-orynǧa ie boldy. Būl – joǧary körsetkış. Tiısınşe, Qazaqstan Elbasynyŋ bäsekege qabılettı otyz eldıŋ qataryna kıru turaly maqsatyna jaqyndap keledı.
2016 jyldyŋ alǧaşqy jartyjyldyǧynda departament halyqqa 176635 memlekettık qyzmet körsettı, sonyŋ ışınde «Azamattar üşın ükımet» memkorporasiiasy arqyly berılgen anyqtamalar sany – 104075, QHKO arqyly berılgen qūjattar köşırmesı – 1585. Olardyŋ ışınde jyljymaityn mülıkke qūqyqty tırkeu boiynşa – 70975 .
Memkorporasiialar arqyly tırkelgenı – 46 641. Bıryŋǧai notarialdy aqparattyq jüie arqyly tırkelgenı – 24334. Jyldamdatylǧan tärtıppen tırkelgen ötınışter sany – 3 202. Tırkeu üşın biudjetke tüsken soma 150522 449 teŋgenı qūraidy.
2016 jyldyŋ esep beru kezeŋınde jeke jäne zaŋdy tūlǧalardan 38 şaǧym kelıp tüsken.
MEMLEKETTIK TIRKEU – MINDET
Biyl zaŋdy tūlǧalarǧa 6210 memlekettık qyzmet körsetıldı. 2016 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda tırkelgen zaŋdy tūlǧalar sany – 2 183 (onyŋ ışınde ädılet organdarymen – 331, elektrondy portal arqyly – 1840), qaita tırkeuden ötken zaŋdy tūlǧalar sany – 2750, tırkelgen filialdar men ökıldıkter – 150, eseptık tırkeuden alynǧan filialdar men ökıldıkter – 263. Zaŋdy tūlǧalardyŋ qūryltaişy qūjattaryna engızılgen özgerıster men tolyqtyrular tırkelımı – 150. Erıktı türde taratylǧan zaŋdy tūlǧalar sany – 80. Sot şeşımı boiynşa taratylǧan zaŋdy tūlǧalar sany – 149.
Jergılıktı biudjetke audarylǧan jalpy soma 18976619,5 teŋgenı qūrady.
2016 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda zaŋdy tūlǧalardy uaqtyly qaita tırkemeuge bailanysty 59 äkımşılık qūqyqbūzuşylyq anyqtaldy. Qūqyqbūzuşylarǧa qatysty äkımşılık jauapkerşılık şaralary qoldanylyp, memlekettık kırıske öndırılgen qarjy kölemı 1516515 teŋgenı qūrady.
Ziiatkerlık menşıktı qorǧau salasyndaǧy biznes subektılerı üşın Astana qalasynyŋ Käsıpkerlık jäne önerkäsıp basqarmasymen jäne Käsıpkerler palatasymen qūqyqtyq tüsındıru jūmystaryna baǧyttalǧan ortaq ıs-şaralar jospary bar. Sonymen qatar Astana qalasy Ädılet departamentı, Işkı ıster departamentı jäne memlekettık kırıs organdarymen ziiatkerlık menşık salasynda özara yntymaqtastyqqa baǧyttalǧan ıs-şaralar qolǧa alyndy. Ol boiynşa elorda aumaǧynda kontrafaktılık önımdı kırgızu faktısın anyqtau jürgızılude. Bügınde Ikea Systems B.V., Avtokapital, Obis kompaniiasy, Bolotov and Partners, RG Brands, Central Pharm, Central Coporation jäne taǧy basqa qūqyq ielerımen jäne olardyŋ senımdı tūlǧalarymen tyǧyz serıktestık qarym-qatynas ornatylǧan.
2016 jyldyŋ alǧaşqy jartyjyldyǧynda zaŋdy jäne jeke tūlǧalardan 15 aryz tüstı. Onyŋ ışınde ekeuıne tüsındırme berılıp, altauy atalǧan mäselege jauapty ūiymdarǧa jıberıldı, bıreuın aryzdanuşy qaitaryp alsa, qalǧanyna jospardan tys tekseru jürgızıldı. Üşeuınıŋ ziiatkerlık menşık salasynda zaŋnama talaptary būzylǧany anyqtaldy.
ŞETKI AUDANDARǦA NOTARİUS QYZMETI QOSYLDY
Elımızde jeke notariustardyŋ qyzmetı jüielı ūiymdastyrylǧan. Bügınde Astanada 674 jeke notarius jūmys ısteidı. 2016 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda 19 notarius eseptık tırkeuden öttı, 11 notarius tırkeuden alyndy.
Qaita qabyldanǧan notariustardyŋ basym bölıgı būǧan deiın notarialdyq qyzmet auqymy qamtylmaǧan audandarǧa ornalasqan. Endı Lesozavod, 40-stansiia audandary, Oŋtüstık-şyǧys, İlinka, Köktal şaǧyn audandary, Zarechnyi eldı mekenınıŋ tūrǧyndary qala ışındegı notariustarǧa keludıŋ qajetı joq.
Degenmen, jeke notariustardyŋ azamattyq-qūqyqtyq jauapkerşılıgın saqtandyrudy uaqytyly jasamaǧany üşın ekı derek anyqtaldy. Osylaişa, ekı jeke notariustyŋ lisenziialarynyŋ qyzmetı bır aiǧa uaqytşa toqtatyldy.
Bügıngı taŋda QR ÄQK 230-babynda körsetılgen zaŋbūzuşylyqtar jasaǧan notariustarǧa qatysty äkımşılık qūqyqbūzuşylyq turaly hattamalar toltyryldy. Ekı notariuske qatysty qylmystyq ıs qozǧaldy.
Astana qalasynda advokattardyŋ jalpy sany – 412, olardyŋ 299-y zaŋgerlık keŋes beru salasynda jūmys ısteidı, advokattyq kontoralarda – 10, tırkelmegen zaŋdy tūlǧa – 103.
2016 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda Ädılet departamentıne Astana qalasy Advokattar alqasynyŋ üstınen toǧyz şaǧym tüstı. Segızınıŋ tūjyrymy rastalǧan joq. Bır şaǧym qaralu üstınde.
2016 jyldyŋ alǧaşqy jartyjyldyǧynda 49 158613,90 teŋgege 4 383 azamatqa zaŋgerlık keŋes körsetıldı. Saǧattar sany – 31 867,62. 2015 jyldyŋ osyǧan ūqsas uaqytynda memlekettık kepıldendırılgen keŋes 36 455 929,7 teŋgege 3 320 azamatqa körsetıldı. Saǧat sany – 24 620,06.
Jyl basynan bergı eseptık kezeŋde respublikalyq biudjetten «005 – zaŋgerlık kömek körsetu» baǧdarlamasy boiynşa 37 883 050,34 teŋge qamtyldy, tölengen qarjy kölemı – 47 077 867,04 teŋge, 2015 jyldyŋ qaryzymen bırge – 9 194 816,70.
Mūnyŋ sebebı, qalanyŋ şaǧyn audandarynda, tüzeu mekemelerınde mūqtaj azamattarǧa arnalǧan zaŋgerlık keŋester jiı ötkızıledı.
«Memleket kepıldık bergen zaŋ kömegı turaly» zaŋda jäne Astana q. Advokattar alqasynyŋ ūsynǧan tızımıne säikes Departamentpen 2016 jyly memlekettık kepıldendırılgen zaŋgerlık kömek körsetuden bas tartuǧa qatysty 172 advokatpen kelısım jasaldy.
TEGIN KEŊES BERILEDI
Bızdıŋ departamentte kün saiyn qūqyqtyq tüsındıru jūmystary jürgızıledı. Aǧymdaǧy jyly 1492 ıs-şara ūiymdastyrylyp, olardyŋ 1 063-y BAQ-ta jariialandy. Sonyŋ ışınde basylym betterınde – 49 , elektrondy portaldar men aqparat agenttıkterınde – 478, telearnalarda – 3 , radioda – 18 jäne Ädılet departamentınıŋ internet-resursynda 515-ı qamtyldy. Ūiymdastyrylǧan döŋgelek üstel otyrysy – 58, seminarlar men leksiialar – 354, sonymen qatar aqparattyq-nasihat toptary men «Aşyq esık künı» öttı.
Aita keterlıgı, tūrǧyndardyŋ äleumettık osal tūstaryn qoldau jäne azamattardyŋ qūqyqtyq mädenietın köteru maqsatynda departament «Nūr Otan» partiiasynyŋ Ortalyq apparaty filialynyŋ qoǧamdyq qabyldauynyŋ kömegımen Advokattar alqasymen bırıge otyryp tegın zaŋgerlık keŋes körsetu maqsatynda azamattardy qabyldaudy ūiymdastyrady.
Departament «Qazaqstan zaŋgerler odaǧy» RQŪ-nyŋ Astana qalalyq filialymen bırıgıp, elordalyq «Astana-Zaŋ» qūqyqtyq portalyn damytu jūmystaryn jürgızude. 2016 jyldyŋ bırınşı jartyjyldyǧynda portalda 3 156 material jaryq kördı, onyŋ ışınde: jaŋalyqtar – 2128, käsıpkerlerge järdem – 201, qūqyqtyq keŋes beru – 331, ǧylym – 101,Sız bılesız be? – 390 jäne t.b.
Jarty jyl ışınde portalǧa kırgender sany 30 505 myŋ adamǧa juyqtady. Paidalanuşylar sany – 59 546. Olardyŋ basym bölıgı Qazaqstan azamattary – 33 32; jiı kıruşılerdıŋ üzdık bestıgınde myna elder bar: Resei azamattary – 2 424, Ukraina – 94, Belarus – 62, AQŞ – 57, Qytai – 54. Portalǧa 47 eldıŋ adamdary kırgen, olardyŋ jas aralyǧy 25-ten 45-ke deiın. Ai saiyn astanazan.kz portalyn qoldanuşylar sany ūlǧaiyp keledı.
Departament portalda özge memlekettık jäne atqaruşy organdarǧa qaitarymsyz negızde qūqyqtyq, tüsındıru, aqparattyq-anyqtamalyq, özderınıŋ qyzmetın körsetetın publisistikalyq sipattaǧy materialdardy jariialauǧa rūqsat bergen. Osylaişa «Astana-Zaŋ» internet-basylymy arqyly memlekettık organdar azamattarǧa qyzmet körsetu, rūqsat beru boiynşa zaŋnamalarda oryn alǧan özgerıster men jaŋaşyldyqtar turaly der kezınde aqparat beruge mümkındık aldy.
Erlan QOSMŪRATOV, Astana qalasy Ädılet departamentınıŋ basşysy mındetın atqaruşy