«استانا قازاقستاننىڭ وزگە قالالارىنا ۇلگi بولۋعا تيiس». استانانى ودان ءارi دامىتۋ ماسەلەلەرiنە ارنالعان جيىن بارىسىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ وسىلاي دەدi.
بۇل – بۇلتارتپاس شىندىق. ەلوردانىڭ اسەمدiگi تەك ءساندi عيماراتتارىمەن, ساۋلەتتi بولمىسىمەن عانا ولشەنبەسە كەرەك. قالانىڭ اجارى ونىڭ تازالىعىنا دە تiكەلەي بايلانىستى. استانانىڭ اينالاسى, ۇيلەردiڭ الدى, اۋلالار مۇنتازداي جارقىراپ جاتسا, كەلiمدi-كەتiمدi كiسiلەردiڭ باس شاھارعا دەگەن قۇرمەتi ارتا ءتۇسپەي مە؟! سوندىقتان, استانا اجارىمەن عانا ەمەس, سونىمەن قاتار مۇنتازداي تازالىعىمەن دە باۋراپ تۇرۋى كەرەك. سەبەبi, تازالىق – مادەنيەتتiلiكتiڭ باستى بەلگiسi.
قالا تازالىعىنا بارىنشا ءمان بەرەتiن ەلباسى ەلوردادا ۇساق-تۇيەك قىلمىستىڭ بولماۋىنا, تiپتi كوشەگە ساعىز لاقتىرىلسا دا, ونى iستەگەن ادامنىڭ جازالانۋى تيiس ەكەنiن ەسكەرتكەنi ەسiمiزدە. «العاشىندا ەسكەرتۋ جاسالىپ, ول ادامعا قاتىستى مالiمەتتەر بازاسى جاساقتالۋ كەرەك. بۇل تارتiپسiزدiك ەكiنشi مارتە قايتالانسا, اكiمشiلiك جاۋاپقا تارتىلىپ, ايىپپۇل تولەسiن. تiپتi بولماسا, ءۇش كۇنگە قاماۋعا الىنسىن! وسى جاعدايدا عانا ءتارتiپ بولادى. ۇلكەن قىلمىستارعا جول بەرiلمەيدi».
جاقىندا عانا قالانىڭ جىلۋ بەرۋ ماۋسىمىن قورىتىندىلاۋ جونiندەگi كەڭەستە استانا اكiمi سەنبiلiكتi استە قالا تۇرعىندارىنىڭ ەڭبەگiن تەگiن پايدالانۋ, كوممۋنيستiك يدەولوگيانىڭ سارقىنشاعى دەپ تۇسiنبەۋ قاجەتتiگiن العا تارتتى. «ەلوردالىقتاردىڭ سۇيiكتi قالاسىنا ءوز سەزiمiن بiلدiرۋدiڭ بiر جولى – وسى. ادام جانىنىڭ تازالىعى ءتانiنiڭ تازالىعىنان باستاۋ الاتىنى سەكiلدi قالامىز تازا بولسا, كوڭiلiمiز دە تازا جۇرەدi. سەنبiلiكتiڭ ۇلكەن ءمانi – تاربيەلiك استارىندا» دەگەن بولاتىن ي.تاسماعامبەتوۆ.
ايتسا-ايتقانداي, بۇگiندە باس قالا حالقى كۇن ساناپ ءوسۋ ۇستiندە. سەگiز ءجۇز مىڭعا جۋىقتاعان ەلوردالىقتاردىڭ ەڭبەككە جارامدى جاستاعىلارى, تiپتi تەڭ جارتىسى ءوز اۋلاسىنىڭ نەمەسە جاقىن ماڭداعى ساياباقتىڭ بiر شارشى مەترiن تازالاپ قايتسا, ارقايسىسى بiر ءتۇپ اعاش كوشەتiن وتىرعىزسا, سول كۇندە استانادا شامامەن ءتورت ءجۇز مىڭ شارشى مەتر اۋماق تازالانىپ, سونشا مىڭ اعاش جاڭادان پايدا بولادى ەمەس پە؟ قانداي كەرەمەت!
تازالىق – ساۋلىق نەگiزi, ساۋلىق – بايلىق نەگiزi بولسا, اعاش ەگۋ دە ادام ومiرiندەگi اسا بiر ساۋاپتى iس. «بiر ادام بiر اعاش وتىرعىزىپ, ول اعاشتىڭ ادام, اڭ-قۇسقا پايداسى تيەر بولسا, اۋانى تازالاپ تۇرسا دا اعاش قۋراپ, شiرiپ كەتكەنگە دەيiن ول ادامعا ساۋاپ جازىلاتىن بولادى» دەلiنگەن ەكەن بiر حاديستە.
كوكتەم شىعا اۋىل ماڭىن رەتكە كەلتiرiپ, ءۇي-iشiن تازا ۇستاۋ ىقىلىم زامانداردان كەلە جاتقان حالىقتىق ءۇردiسiمiز. كەزiندە اتا-بابالارىمىز ەشكiمنiڭ نۇسقاۋىن كۇتپەي-اق, اۋماقتى ءوز ەرiكتەرiمەن رەتكە كەلتiرiپ وتىرعانىن ويلاساق, بۇگiنگi استانالىقتارعا دا وسىنداي ازاماتتىق سانا قاجەت-اۋ دەگەن وي كەلەدi. دەمەك, تازالىقتى تەك سەنبiلiكتە عانا ويلاماۋىمىز قاجەت. كوشەدەگi كiر-قوقىستىڭ كوبi كولiكتەردەن بولاتىنىن جۇرگiزۋشiلەر دە ەستەن شىعارماسا ەكەن.
بۇگiن – باس شاھاردا جالپىقالالىق سەنبiلiك. جىلداعى جاقسى ءداستۇردi جالعاستىرعان جۇرتشىلىق تاڭمەن تالاسا تۇرىپ, قالانىڭ ءتارتiبi مەن تازالىعىن ەسەلەۋگە ۇلەس قوسۋ ءۇشiن قولدارىنا كەتپەن-كۇرەك الىپ, تال-تەرەك وتىرعىزىپ, كوشەلەردi كۇل-قوقىستان ارىلتۋدا. بiر ءسات كۇيكi تiرلiكتiڭ كۇيبەڭiنەن قول ءۇزiپ, تازا اۋاعا شىعىپ, سەرگiپ, بiر-بiرiمەن شۇيiركەلەسكەن اعايىن استانانى اباتتاندىرۋعا اتسالىسۋدا. ەرەكشە كوڭiل-كۇيلەرi مەن جۇزدەرiنەن اينالانى ايناداي ەتۋگە ىقىلاستى ەكەندiكتەرi اڭعارىلىپ-اق تۇر. ەلوردالىقتاردىڭ شيراق قيمىلى تازالىققا ەۋروپا ەلدەرiندەگiدەي سەنبiلiكتەرسiز قول جەتكiزەر كۇن الىس ەمەس ەكەنiنە سەندiرەدi.
گۇلبارشىن وكەشقىزى
