مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قوستاناي وبلىسىنا جۇمىس ساپارىمەن باردى. ەڭ الدىمەن رۋدنىي قالاسىنداعى جىلۋ قۇبىرىنىڭ جارىلۋ سالدارىمەن تانىسىپ, قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ بارىسى تۋرالى ءوڭىر باسشىلىعىنىڭ بايانداماسىن تىڭدادى.
قالا اكىمى قۋاندىق يسپەرگەنوۆتىڭ ايتۋىنشا, قازىرگى ۋاقىتتا قۇبىرلار ءىشىنارا قالپىنا كەلتىرىلگەن. سونداي-اق توپىراق توسەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. اكىم جاقىن ارادا قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى تولىق اياقتالاتىنىن مالىمدەدى.
– جالپى, ەلىمىز بويىنشا دا, وسى وبلىستا دا جىلۋ قۇبىرلارى اپاتتى جاعدايدا تۇر. جاعداي وتە اۋىر. ۇكىمەتكە بۇگىننەن باستاپ, اسىرەسە كوكتەم جانە جاز ايلارىندا قىسقى جىلىتۋ ماۋسىمىنا مۇقيات دايىندالۋدى تاپسىرامىن. بۇل – اتقاراتىن باستى مىندەت, سەبەبى مۇنى سوزبالاڭعا سالۋعا بولمايدى. جەلىلەردىڭ توزۋ دەڭگەيى وتە جوعارى, 70, 80, كەيبىر جەرلەردە ءتىپتى 90 پايىزعا دەيىن جەتەدى. وسى جۇمىستارمەن اينالىسۋ قاجەت, – دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسى جىلۋ قۇبىرىنىڭ جارىلۋى سالدارىنان زارداپ شەككەن رۋدنىي تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا ازاماتتاردىڭ ومىرىنە بۇلاي قاۋىپ توندىرۋگە بولمايتىنىن ايتتى. پرەزيدەنت قوستاناي وبلىسى مەن قالا باسشىلىعىنا جاعدايدى جەدەل قالپىنا كەلتىرۋدى تاپسىردى.
– قۇبىردىڭ جارىلعانى تۋرالى حاباردى تەكسەرۋ ءۇشىن ارنايى كەلدىم. جاڭا عانا ۇكىمەتكە, وبلىس پەن قالا اكىمدەرىنە وسى ماسەلەمەن اينالىسۋدى تاپسىردىم, – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى ۇكىمەتكە رۋدنىيدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋدى تاپسىرعانىن اتاپ ءوتتى. قاسىم-جومارت توقاەۆ تۇرعىن ۇيلەرگە جىلۋدىڭ قايتا بەرىلگەنىن ءوز كوزىمەن كورۋ ءۇشىن رۋدنىي تۇرعىندارىنىڭ ءبىرىنىڭ شاقىرۋىمەن ونىڭ پاتەرىنە باردى. قالا تۇرعىنى ولەسيا گەريا جىلۋ بەرۋ جۇمىسىن جەدەل اتقارعانى ءۇشىن بارلىق قىزمەتكەرگە العىسىن ايتتى. پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇكىمەتكە جانە قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى قۇمار اقساقالوۆقا بارلىق كوممۋنالدىق نىساننىڭ ۇزدىكسىز جۇمىسىن قامتاماسىز ەتۋ ءىسىن ەرەكشە باقىلاۋعا الۋدى تاپسىردى.
مەملەكەت باسشىسى قوستاناي وبلىسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا رۋدنىي قالاسىنداعى «جاس-قانات 2006» جشس-كە قاراستى قۇس فابريكاسىنا بارىپ, قۇس شارۋاشىلىعىنا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ جونىندەگى قاناتقاقتى جوبانىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسىمەن تانىستى. تسەحتى ارالاۋ بارىسىندا پرەزيدەنتكە كومپانيانىڭ قىزمەتى تۋرالى مالىمەت بەرىلدى. قۇس فابريكاسىندا وندىرىلەتىن ءونىم ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە ساتىلادى, سونداي-اق تمد ەلدەرىنە ەكسپورتتالادى. كاسىپورىن باسشىلىعىنىڭ ايتۋىنشا, تسەحتىڭ قۋاتى جىلىنا 260 ميلليون دانا جۇمىرتقا جانە 500 توننادان استام ەت ونىمدەرىن وندىرۋگە جەتەدى. بىلتىر 517 توننا ەت جانە 199,1 ميلليون دانا جۇمىرتقا ءوندىرىلدى.
مەملەكەت باسشىسىنا وندىرىستىك قۋاتى ساعاتىنا 120 مىڭنان استام جۇمىرتقا شىعارۋعا جەتەتىن سۇرىپتاۋ, ولشەۋ جانە ماركەرلەۋ تسەحىنداعى Nabel تەحنولوگياسى كورسەتىلدى. سونداي-اق تسەحتا قۇستارعا جەم-سۋ بەرۋ جۇيەسىن جانە ىلعالدى, جارىق پەن تەمپەراتۋرانى قالىپتى ۇستاپ تۇراتىن قۇرىلعى ورناتىلعان. ءوندىرىستىڭ اۆتوماتتاندىرىلۋى سەگىز ساعاتتا ميلليونعا دەيىن جۇمىرتقا تاسىمالداۋعا جانە وراۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
پرەزيدەنتكە وبلىس اكىمى قۇمار اقساقالوۆ ءوڭىردىڭ ونەركاسىپتىك جانە اگرارلىق الەۋەتى جونىندە مالىمەت بەردى. اتاپ ايتقاندا, قاسىم-جومارت توقاەۆ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى پەرسپەكتيۆتى جوبالارمەن تانىستى. وسىدان كەيىن مەملەكەت باسشىسى اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرمەن اڭگىمەلەستى. قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان پرەزيدەنتى لاۋازىمىنا قايتا سايلانعاننان كەيىن, ەڭ الدىمەن, اۋىل مەن اۋىلدىق اۋماقتاردى دامىتۋ تۋرالى جارلىققا قول قويعانىن ايتتى. سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعى مەن اۋىلداردى دامىتۋعا 1 تريلليون تەڭگە بولىنەتىنىن جەتكىزدى. ونىڭ پىكىرىنشە, ۇكىمەت پەن اكىمدىكتەر بۇل قارجىنى ءوڭىر تۇرعىندارىنا بارىنشا ءتيىمدى بولاتىنداي جۇمساۋى كەرەك.
مەملەكەت باسشىسى قوستاناي وبلىسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا سوكولوۆ كەن ورنىنا باردى. پرەزيدەنت «سوكولوۆ-Cارىباي كەن بايىتۋ وندىرىستىك بىرلەستىگى» (سسكوب) اكتسيونەرلىك قوعامىنا بارىپ, سوكولوۆ كەن ورنىنىڭ جۇمىسىمەن تانىستى. كاسىپورىن قىزمەتىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرى – تەمىر رۋدالارىن اشىق جانە جەر استىندا ءوندىرۋ, قۇرامىندا تەمىرى بار شەكەمتاستار مەن كونتسەنتراتتار جانە تاۋارلىق دولوميت ءوندىرۋ. 2022 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 26 ميلليون توننا كەن ءوندىرىلدى, تاۋار ءونىمىنىڭ كولەمى 10 ميلليون توننادان استى. كەن ورنىندا پرەزيدەنتكە «ەۋرازيالىق توپ» جشس-ءتىڭ باسقارما توراعاسى سەرىك شاحاجانوۆ ىستىق بريكەتتەلگەن تەمىر ءوندىرىسى جوباسىن جانە كەن ورنىن باسقارۋدىڭ اۆتوماتتاندىرىلعان جۇيەسىن تانىستىردى. مەملەكەت باسشىسىنا «سوكولوۆ-Cارىباي كەن بايىتۋ وندىرىستىك بىرلەستىگىنىڭ» ەۋروپاعا ەكسپورتتايتىن ونىمدەرىن ۇلعايتۋ جوسپارى تۋرالى مالىمەت بەرىلدى. پرەزيدەنت تاۋ-كەن ءوندىرۋ سەكتورى وتاندىق ەكونوميكانىڭ ءوسىمىن ارتتىراتىن نەگىزگى سالانىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. مەملەكەت باسشىسى تاۋ-كەن ءوندىرۋ ءىسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن كاسىپورىن جۇمىسشىلارىنا العىس ايتىپ, جۇمىستارىنا تابىس تىلەدى.
پرەزيدەنت قوستاناي وبلىسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا Allur اۆتوموبيل زاۋىتىنا باردى. قاسىم-جومارت توقاەۆقا كاسىپورىن جۇمىسى تانىستىرىلىپ, الداعى جوسپارى باياندالدى. زاۋىت باسشىلىعىنىڭ ايتۋىنشا, بىلتىر 614,2 ميلليارد تەڭگەنىڭ ءونىمى ءوندىرىلدى. وتكەن جىلى زاۋىت قۇنى 21,5 ميلليارد تەڭگە بولاتىن ءونىم ەكسپورتتادى. كاسىپورىندا 2 مىڭنان استام ادام جۇمىس ىستەيدى. Allur اۆتوموبيل زاۋىتىنىڭ جاڭادان ىسكە قوسىلعان جەلىسى Kia Sportage مودەلىنە ارنالعان. CKD – شاناقتاردى دانەكەرلەۋ, بوياۋ جانە قۇراستىرۋ جونىندەگى تەحنولوگيالىق جۇمىستاردى جۇزەگە اسىراتىن شاعىن توراپتى اۆتوموبيل ءوندىرىسى. ول ءۇشىن ارنايى تسەحتار اشىلعان. Kia ءوندىرىسىنىڭ وسى تەحنولوگيالارى ورتالىق ازيا مەن تمد بويىنشا قازاقستاندا عانا ورنالاسقان.
پرەزيدەنت زاۋىتتى ارالاۋ بارىسىندا جاس جۇمىسشىلارمەن اڭگىمەلەسىپ, ولارعا قولداۋ ءبىلدىردى.
– زاۋىت وتە كەرەمەت ەكەن. تازا ءارى ءوندىرىس مادەنيەتى وتە جوعارى. ءبىز جاڭا عانا كىا Sportage كولىگىن كوردىك. بۇل كولىكتىڭ ساپاسى وتە جوعارى. سوندىقتان سۇرانىس جوعارى بولادى دەپ ويلايمىز. ءبىز كەلەشەكتە ينۆەستورلار شاقىرىپ, بۇل زاۋىتتى ۇلعايتامىز. زاۋىتتىڭ بولاشاعىنا بايلانىستى ەشقانداي ماسەلە جوق دەپ ويلايمىن. جاستارعا ۇلكەن ءمان بەرىپ وتىرمىز. سوندىقتان ءبارى دۇرىس بولادى, – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
زاۋىت وكىلدەرى بيىل Kia Cerato شىعاراتىن CKD جەلىسىن ىسكە قوسۋ جوسپارلانعانىن اتاپ ءوتتى. سوندىقتان كومپانيا تەحنيكالىق باعىتتاعى وقۋ ورىندارىمەن تۇراقتى جۇمىس جۇرگىزۋدى باستاعان. وسى رەتتە كاسىپورىن باسشىلىعى تەحنيكالىق وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرى مەن تۇلەكتەرىنە ارنالعان 250 ورىندىق كامپۋس ۇلگىسىندەگى جاڭا زاماناۋي جاتاقحانا قۇرىلىسىنىڭ باستالعانىن مالىمدەدى.
Kia Corporation پرەزيدەنتى جانە باس ديرەكتورى حو سۋن سون بەينەبايلانىس ارقىلى شاراعا قاتىسىپ, اۆتوموبيل جاساۋ سالاسىنداعى قازاقستان-كورەيا ىنتىماقتاستىعىنىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى.
– ءبىز قازاقستان نارىعى ءۇشىن اشىلىپ جاتقان بولاشاعى زور مۇمكىندىكتەرگە ريزامىز. قازاقستان ەكونوميكاسى كەڭ اۋقىمدا جانە جىلدام دامىپ كەلەدى. نارىقتاعى بيزنەسىمىزدىڭ الەۋەتى مول ەكەنىن كورىپ وتىرعاندىقتان, مەن وسى مۇمكىندىكتى پايدالانا وتىرىپ, ەل باسشىلىعىنا جەكە بيزنەستى دامىتقانى ءۇشىن العىس ايتقىم كەلەدى. ءبىز بۇل ۇلكەن ءىستىڭ باستاماسى عانا دەپ سەنەمىز, – دەدى كورپوراتسيا باسشىسى.
سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسىنا قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى قۇمار اقساقالوۆ جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان 3 جوبا مەن بولاشاقتا قولعا الىناتىن باسقا دا ينۆەستيتسيالىق باستامالار تۋرالى باياندادى. ورىندالىپ جاتقان جوبالاردىڭ العاشقىسى – تەمىر قۇيۋ تسەحىنىڭ قۇرىلىسى. بيىل ىسكە قوسىلاتىن كاسىپورىندا 300 تۇراقتى جۇمىس ورنى اشىلماق. ونىڭ قۇنى – 78,2 ميلليارد تەڭگە. جىلىنا 45 مىڭ توننا قۇيما قۇياتىن جوبا يننوۆاتسيالىق ءونىم كولەمىن 8 پايىزعا ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان ەكىنشى جوبا – جۇك كولىكتەرىنىڭ بولشەكتەرىن شىعاراتىن زاۋىتتىڭ قۇرىلىسى. كاسىپورىن 2 جىلدان سوڭ ىسكە قوسىلادى. 360 ادامعا تۇراقتى جۇمىس ورىن ۇسىناتىن جوبانىڭ قۇنى – 82,5 ميلليارد تەڭگە.
