ەل تىنىسى

ەلوردادا سوت وتىرىسىنا قاتىساتىن اۋدارماشىلاردىڭ ماسەلەسى قارالدى. 

ەلوردادا سوت وتىرىسىنا قاتىساتىن اۋدارماشىلاردىڭ ماسەلەسى قارالدى, دەپ حابارلايدى astana-akshamy.kz

استانادا قالالىق سوتتىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «سوت تورەلىگىن مەملەكەتتىك تىلدە جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەلەرى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى.

شاراعا سۋديالار, ادۆوكاتتار, ءماجىلىس دەپۋتاتتارى مەن ءتىل ماماندارى قاتىستى.

«قازاق تىلىندە وتكەن سوت وتىرىسىندا قاتىسۋشى تاراپتار ورىس تىلىنە اۋدارۋدى سۇراعاندا ماسەلە اۋدارماشىلارعا كەلىپ تىرەلەتىنى انىق. اۋدارماشىعا مەملەكەت تاراپىنان تولەنەتىن قارجى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مينيسترلەر كابينەتىنىڭ 1992 جىلعى قاۋلىسىنا نەگىزدەلگەن. وعان 32 جىل بويى وزگەرىس ەنگىزىلمەگەن. تولەنەتىن قارجى سوماسى قازىرگى نارىق تالابىنا ساي ەمەس. ناقتى ايتساق, اۋدارماشىنىڭ سوتقا 1 ساعاتقا قاتىسۋ قۇنى 329 تەنگە, ياعني ءبىر ءىس بويىنشا شامامان 2000-4000 تەڭگە شاماسىندا تولەنەدى», – دەدى استانا قالاسىنىڭ سوتتارىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانۋ اياسىن كەڭەيتۋ جانە دامىتۋ جۇمىستارىن ۇيلەستىرۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى, سۋديا ايسۇلۋ سلامبەكوۆا.

ماماننىڭ مالىمدەۋىنشە, مينيسترلەر كابينەتىنىڭ 1992 جىلعى قاۋلىسىنا وزگەرىس ەنگىزۋ ءبىر كۇندىك جۇمىس ەمەس. سوندىقتان ەلوردا سوتى ماسەلەنىڭ شەشۋ جولىن باسقاشا قاراستىرعان.

«سوت قىزمەتكەرلەرىنىڭ ىشىنەن فيلولوگيا بويىنشا جوعارعى ءبىلىمى بار ماماندار ىرىكتەپ الىنىپ, ولار دايارلىق كۋرسىنان ءوتتى. ارنايى سەرتيفيكاتى بار ماماندار, قاجەت جاعدايدا سوت ىستەرىنە اۋدارماشى رەتىندە تارتىلادى. بۇعان قاتىستى قالالىق سوت توراعاسىنىڭ ارنايى وكىمى بار», – دەيدى ول.

ايتا كەتسەك, استانادا ءاربىر ءتورتىنشى قىلمىستىق ءىس قازاق تىلىندە قارالادى.

ەلوردادا قىلمىستىق ىستەردى مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋدىڭ الگوريتمى قالاي جۇمىس ىستەيدى؟ بىلتىر قانشا قىلمىستىق ءىس قازاق تىلىندە جۇرگىزىلدى؟ وسى جانە وزگە دە سۇراقتارعا استانا قالاسىنىڭ سوتتارىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانۋ اياسىن كەڭەيتۋ جانە دامىتۋ جۇمىستارىن ۇيلەستىرۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى, سۋديا ايسۇلۋ سلامبەكوۆا جاۋاپ بەردى.
«قازىر مەملەكەتتىك تىلدە ءىس جۇرگىزۋ جۇمىستارى بىرنەشە باعىتتا جۇرگىزىلىپ جاتىر. ول قىلمىستىق, قۇقىقبۇزۋشىلىق, ازاماتتىق جانە اكىمشىلىك. 2022 جىلعى 14 جەلتوقساندا ەلوردادا قىلمىستىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى ىستەردى قارايتىن اۋداندىق سوتتارعا مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانۋ جونىندە الگوريتم جولداندى. الگوريتم بويىنشا سۋديا ورىس تىلىندە تۇسكەن ءىستى ايىپتالۋشىنىڭ ۇلتى قازاق بولسا, انا تىلىندە ءىس جۇرگىزۋ قۇقىعىن ءتۇسىندىرىپ, كەلىسكەن جاعدايدا قازاق تىلىنە ءوتۋى قاجەت», – دەدى ايسۇلۋ سلامبەكوۆا ەلوردادا وتكەن جيىندا.

ونىڭ ايتۋىنشا, كوپ جاعدايدا, ايىپتالۋشى ەكى ءتىلدى دە تۇسىنگەنىمەن, سوتتا انا تىلىندە جاۋاپ بەرۋدى سۇرايدى. سوندىقتان ءىس بويىنشا تەرگەۋ ماتەريالدارىن قازاق تىلىنە اۋدارۋدىڭ قاجەتتىلىگى جوق.

ودان ءارى سۋديا وتكەن جىلعى ستاتيستيكا مەن تەرگەۋشىلەردىڭ ءىس جۇرگىزۋ تىلىنە توقتالدى.

«قىلمىستىق ىستەر بويىنشا 2023 جىلى قازاق تىلىندە تۇسكەن جانە ورىس تىلىنەن قازاق تىلىنە اۋىستىرىلعان ىستەردىڭ ورتاشا كورسەتكىشى 26 % نەمەسە ءاربىر 4-ءشى قىلمىستىق ءىس قازاق تىلىندە قارالعان. وعان تىكەلەي ىقپال ەتىپ جاتقان سوتتاردىڭ ءتىل ماسەلەسىنە قاتىستى جەكە قاۋلى شىعارىلۋى. جاسىراتىنى جوق, تەرگەۋشىلەردىڭ دەنى ۇلتى قازاق بولا تۇرا, انا ءتىلىن جەتىك بىلمەگەندىكتەن, وزىنە ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن كۇدىكتىدەن ءىستى ورىسشا جۇرگىزۋ تۋرالى ارىز جازدىرىپ الادى. ال, سوتتا سۋديا جاۋاپ الا باستاعان كەزدە, ايىپتى ورىس تىلىندە جاۋاپ بەرە الماي قينالادى. سوندىقتان, سۋديا ەڭ ءبىرىنشى وسى ماسەلەنى شەشىپ الۋى ءتيىس», – دەيدى ول.
تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

Back to top button