قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى مايرا ايسينا – بەلگىلى ساياساتكەر عانا ەمەس, وتباسىنىڭ ۇيتقىسى بولىپ وتىرعان اياۋلى جار, ارداقتى انا. ونىمەن سۇحباتىمىزدا ساياساتكەردىڭ وسى جاعىنا نازار اۋداردىق. مايرانىڭ ماڭدايىنا بولمىسى بوتەن ۇلتقا كەلىن بولۋ جازىلسا دا, اكەسى اراپ پەن اناسى ورىنباساردىڭ بەرگەن تاربيەسىنىڭ ارقاسىندا ول كەلىندىك پارىزىن ابىرويمەن اتقارىپ كەلەدى. ومىرلىك سەرىگى ەۆگەني وگايمەن قوسىلعاننان كەيىن ءبىرشاما ۋاقىت ەنەسى مەن قوس قايىناپاسىمەن ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا تۇرعان مايرا اراپقىزىنان سونىڭ سىرىن سۇرادىق. قاشان دا باق وكىلدەرىن جاتسىنبايتىن اپامىز اقتارىلا سويلەدى.
– وزگە ۇلتتىڭ وكىلىمەن باس قوسقانىڭىزدى بىلەمىز.
تاڭداۋىڭىزدى ءتۇسىندىرىپ بەرسەڭىز. الدە, ۇلى مارتەبەلى ماحابباتتىڭ ۇستەمدىگى مە؟
– مەن ەمەس, ول مەنى تاڭدادى عوي (كۇلدى – اۆتور). اللانىڭ بۇيرىعى, تاعدىردىڭ جازۋى سولاي بولعان شىعار, وزگە ۇلتتىڭ شاڭىراعىنا كەلىن بولىپ ءتۇستىم. بىراق, بۇل شەشىمىمە ەشقاشان وكىنگەن ەمەسپىن. مەنىڭ وسى دەڭگەيدە كورىنۋىم – جولداسىمنىڭ ارقاسى. اتقارىپ جۇرگەن ءىسىمنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنىپ, ءۇي شارۋاسىنا قولعابىسىن تيگىزەتىن دە, بالالارىمنىڭ تاربيەسىنە ەرەكشە ءمان بەرەتىن دە – جەنيا. ونىڭ مەنى ۇعىنا بىلگەن ازاماتتىعىن قاتتى قۇرمەتتەيمىن. شىدامسىز, كۇيگەلەك مىنەزدى ماعان اللا سابىرلى, پاراساتتى ادامدى كەزىكتىردى. ەگەر ەكەۋمىز بىردەي كۇيگەلەك بولساق, وتباسىمىز وسى كۇنگە دەيىن ساقتالار ما ەدى, ساقتالماس پا ەدى, كىم ءبىلسىن.
– وزگە ۇلتتىڭ جىگىتىنە تۇرمىسقا شىعامىن دەگەنىڭىزدە جانىڭىزدا جۇرگەن ادامدار «مۇنىڭ نە؟» دەگەندەي قارسى ءسوز ايتپادى ما؟ جالپى, ەۆگەني جەزدەمىزبەن كەزدەسكەنىڭىزدە العاشقىدا قانداي ويدا بولدىڭىز؟
– «سەن نەگە كارىسكە تۇرمىسقا شىقتىڭ, ءبىر جامان قازاق تابىلمادى ما؟» دەپ ايتقاندار بولدى. مەن ولارعا: «جامان قازاق تابىلسا, مەن شىقپايمىن دەدىم بە؟! «وتىرعان قىز ورىن تابادى» دەپ 35 جاسقا دەيىن وتىردىق. تاربيە كورگەن, اۋىلدا وسكەندىكتەن «مەنى الا عوي» دەپ ەشكىمنىڭ موينىنا اسىلمادىم» دەپ جاۋاپ بەردىم.
جەنيانى كەزدەستىرگەنىمدە, جانىمداعى دوس قىزداردى ونىمەن تانىستىرىپ, قوسايىن دەگەنمىن. بىراق, ول مەنى تاڭداپتى. مەن دە قارسى بولمادىم.
– كارىس ۇلتىنا كەلىن بولۋ قيىن تيگەن جوق پا؟
– جوق, قيىن بولعان جوق. مەن وتە زيالى, كورگەن جاقسىلىعىن ەشقاشان ۇمىتپايتىن وتباسىنا كەلىن بولىپ ءتۇستىم. ەنەم كارىستەر جەر اۋدارىلىپ, قازاقستانعا كەلگەندە قازاقتاردىڭ قانداي قۇرمەتپەن قارسى العانىن جىر قىلىپ ايتىپ بەردى. ولە-ولگەنشە قازاقتىڭ دارقان مىنەزىن ەسكە الىپ وتىراتىن. مەنى دە «قيىن كەزەڭدە قول ۇشىن سوزعان ۇلتتىڭ قىزى عوي» دەپ ماپەلەدى.
– قازاقتا ەنە مەن كەلىن ينستيتۋتى باياعىدا قالىپتاسقان عوي. ۇلتى باسقا ەنەڭىزبەن قارىم-قاتىناسىڭىزدى تارقاتىپ ايتساڭىز.
– ەنەم وتە پاراساتتى ادام ەدى. ءۇش نارسەنى عانا ايتايىن: ءبىر جىلداي جەنيامەن كەزدەسىپ جۇرگەننەن كەيىن, ەنەم ماعان تەلەفون شالىپ «ۇيگە كەل» دەپ شاقىردى. قازاقتىڭ قىزى ەمەسپىن بە, ۇياڭدىق تانىتىپ, ويلانىپ ءجۇردىم. اقىرى, اناسىنىڭ ماعان حابارلاسقانىن جەنياعا ايتتىم. ول مەنى قوياردا-قويماي ۇيىنە ەرتىپ باردى. سول كەزدە ەنەم: «ەكەۋىڭ ءبىرىڭدى-ءبىرىڭ ۇناتىپ, سىيلاسساڭدار بولدى. مەنىڭ ۇلكەن بالام كارىس قىزىنا ۇيلەنسە دە, ولار الىستاپ كەتتى. سوندىقتان ەشتەڭەگە الاڭداما» دەدى.
ەكىنشى: ءبىز قوسىلعاننان كەيىن ەنەمىز بەن جەنيانىڭ ەكى اپاسىمەن بىرگە تۇردىق. ءوزىمنىڭ ەكى بولمەلى پاتەرىم بار بولاتىن. ەنەمە سونى ءبىر بولمەلى ەكى پاتەرگە ايىرباستاپ, قىزدارىڭىزعا بەرەيىن دەگەنىمدە, ول كىسى مەنى: «ولاردىڭ كۇيەۋلەرى بار, وزدەرى اسىراسىن, ەرتەڭ سەندەر بىردەڭە بولىپ قالساڭدار, قايدا باراسىڭ؟» دەپ توقتاتتى.
ءۇشىنشى: ەنەم ءبىر جىلداي بىزبەن تۇرعاننان كەيىن «جەزقازعانعا كوشەمىن» دەدى. جولداسى سوندا قويىلعان, تاعى ءبىر قىزى دا سول قالادا ەدى. «سونىڭ قولىندا بولايىن» دەپ ايتا بەردى. «دارىگەرلەر ۇيگە كەلىپ, دەنساۋلىعىڭىزدى قاراپ تۇر, ەكى قىزىڭىز بەن ۇلىڭىز جانىڭىزدا» دەپ ەدىم, ماعان وڭاشادا: «مەن جەنيانى سەنەن قىزعاناتىن بولىپپىن, وتباسىلارىڭا كەدەرگى بولام عوي, مىنالارعا ايتىپ, مەنى جەزقازعانعا جەتكىزىڭدەر» دەپ ءوتىندى. بار سىرىن قىزدارىنا ەمەس, ماعان ايتاتىن.
ال, جۇبايىمنىڭ اپكەلەرىمەن, اعاسىمەن, تۋعان-تۋىسقاندارىمەن قازىرگە دەيىن جاقسى ارالاسامىز. ولار ءبارى قازىر زەينەت دەمالىسىنا شىعىپ كەتكەن. قولدان كەلگەن كومەگىمىزدى ايامايمىز. نەگىزى, ەكەۋمىز دە ءۇيدىڭ كەنجەسىمىز. قازاقتا كەنجە بالانىڭ موينىنا ارتىلار جۇكتىڭ ۇلكەندىگىن بىلەسىز عوي. ءسويتىپ, ەكى جاققا دا بىردەي قولعابىس ەتىپ كەلەمىز.
– بالالارىڭىز قاي تىلدە سويلەيدى؟
– ەكى قىزىمىز بار. تۇڭعىشىمىز دانا الماتىدا ماگيستراتۋرادا وقيدى. سۆەتلانا ل. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 2-كۋرسىندا وقىپ ءجۇر. ولار قازاق, ورىس, اعىلشىن تىلدەرىن ەركىن مەڭگەرگەن. ولاردان ۇلكەن ءۇمىت كۇتەمىن.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت! قىزدارىڭىزدىڭ قىزىعىن كورۋىڭىزگە جازسىن!
سىرىمبەك تولەۋۇلى
