Астана экономикасы: кіріс көбейді, табыс артты
Елорданың экономикалық әл-ауқаты жыл сайын еселенуде. 2015 жылы өнеркәсіп көлемі 343 млрд теңгені құраған. Бүгінде Астана өнеркәсібі республика бойынша өндірістің өсу қарқыны деңгейінде 3-орынға тұрақтады. Өңдеу өнеркәсібінде 282,5 млрд теңгенің өнімін өндірген. Бұл көрсеткіш 2014 жылмен салыстырғанда, 12 млрд теңгеге артқанын білдіреді. Нақты көлем индексі 5,9 пайызға өскен. Бұл туралы Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясында елорда әкімінің орынбасары Малика Бектұрова мәлімдеді.
Бас қалада индустриалды-инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау шаралары тиімді жүзеге асырылып келеді. Өткен жылы өңдеу өнеркәсібінде еңбек өнімділігі 32,8 мың АҚШ долларын құрап, жан басына шаққанда 51,6 пайызға өсті. Шикізат емес экспорт тауарларының көлемі 1,5 млрд АҚШ долларына тең болды. Шағын және орта бизнес өнімдерін өндіру көлемі екі есеге ұлғайды, яғни, 3,2 трлн теңгеге жетті.
– Қазіргі кезде қаламызда шағын және орта бизнеспен шұғылданатын адамдардың саны 288 мыңға жетті. Бұл – үлкен көрсеткіш. Өйткені, олардың саны қала тұрғындарының үштен бір бөлігін құрайды.
Мұндай жетістікке жету елордада индустриалды және инновациялық қызметтің дамуына қаржылай және қаржылай емес қолдау көрсету шараларының белсенділігін байқатады, – дейді қала әкімінің орынбасары Малика Ерланқызы.
Оның айтуынша, 2001 жылы Елбасы Жарлығымен жоғары технологиялық бәсекеге қабілетті өндірістік және заманауи инфрақұрылымды құру, инвестицияларды тарту және құрылыста озық технологияны қолдану мақсатында «Астана – жаңа қала» арнайы экономикалық аймағы құрылды. Онда бірінші және екінші индустриалдық парк, сонымен қатар жаңадан әкімшілік іскерлік орталық жұмыс істейді.
Арнайы экономикалық аймақ шеңберінде жасалынып жатқан жобалар ұшан-теңіз. Мәселен, 2010-2014 жылдар аралығында Индустриаландыру картасы аясында 22 жоба іске асырылған. 3000-ға жуық жаңа жұмыс орындары құрылды. 2015 жылдың өзінде Индустриаландыру картасындағы кәсіпорындармен өндірілген өнім көлемі 145 млрд теңгені құрады. Бұл 2014 жылмен салыстырғанда 1,6 есеге өскенін көрсетеді.
«Біз 2015 жылы отандық өндірушілерді қолдау мақсатында ұлттық компаниялармен бірлесіп, жалпы сомасы 102,1 млрд теңгеге жететін 10 меморандумға қол жеткіздік. Қазіргі кезде 150 келісімшартқа қол қойылды. Барлығы да Қазақстанда өндірілген тауарларды өздерінің жобаларына пайдаланады. Ал, «Экспо» жобасы бойынша 50 млрд теңгені құрайтын 67 келісімшарт жасалды, барлық тауарлар Астанада және Қазақстанда өндірілетін болады» дейді әкім орынбасары.
Белгілі болғандай, бүгінде бірінші индустриалдық парк аумағында инвестиция көлемі 86,5 млрд теңгені құрайтын 62 жоба іске асып жатыр. 2014-2015 жылдары 24 жоба қолға алынды. Олардың 31-і пайдалануға берілсе, 16 нысанның құрылысы жүріп жатыр. Ал, 15 жоба жобалау кезеңінде.
Сонымен қатар, мәслихат сессиясында 2015 жылы жалпы көлемі 35,8 гектарды құрайтын 4 жобаға берілген жер телімінің күші жойылғаны жөнінде айтылды. Енді босаған сол жерлерге жаңадан 16 инвестициялық жоба орналастырылатын болады.
Астанада жыл басынан бері 3 кәсіпорын пайдалануға берілген. Жылдың соңына дейін тағы 7 жоба іске қосылады деп жоспарланады.
Инвестиция көлемі 42,8 млрд теңгені құраса, жаңадан 900 жұмыс орны ашылатыны халықты қуантады.
– Қазіргі кезде 2-индустриалдық парктің жобасымен айналысып жатырмыз. Жалпы, маркетингтік зерттеулер жүргізілді, ол бойынша паркте қандай кәсіпорындар болатыны белгіленді. Оның ішінде машина жасау, химия, фармацевтика, металлургия, электроника, тамақ өндіру және құрылыс материалдары мен логистика салаларындағы өнеркәсіптер бар. Бұл бойынша 18 мыңға жуық жұмыс орны ашылады деп сенеміз, – деді өз баяндамасында Малика Бектұрова.
Атап өткен жөн, инвесторларға жаңадан кәсіпорын салуға 157 гектар жер телімдері беріледі, 9 гектар жерге ғылыми-зерттеу жүргізетін ғимараттар салынады екен. Сондықтан, жобаның техникалық негіздемесі әзірленуде.
Шағын және орта бизнес иелеріне бағытталған несие бағдарламалары да сәтті жүргізілуде екенін баса айтқан жөн. Астана республика бойынша несиені кепілдендіруде бірінші орынды иеленеді. Пайыздық мөлшерлемені субсидиялауда екінші орынға шыққан. Кәсіпкерлерді оқыту, топ менеджерлердің біліктілігін арттыру, бизнесті жүргізу бойынша сервистік қолдау, рұқсат құжаттамаларын алуға бухгалтерлік салық есебін жүргізу жөнінде кеңес беру және тағы басқа қызметтер жүзеге асуда.
Күн тәртібінде алға қойған жоспарлар да айтылды. 2016 жылға арналған жоспардың бірі – ішкі өнімнің жалпы деңгейін сақтау. Мемлекеттік бюджетке түсетін салық көлемдерін 1 трлн теңгеге дейін жеткізу. Өнеркәсіп өндірісінің көлемін 10 пайызға ұлғайту. Міне, қала билігі осы міндеттерді орындауға бар күш-жігерін салады.
Жиын соңында қала басшысының орынбасары жергілікті бағдарламаны іске асыру жұмыстары бұдан әрі де жалғаса беретінін жеткізді.
Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ