Qala tırşılıgı

ASTANA – DASTAN

Elordanyŋ 15 jyldyq mereitoiyna orai Astana­ qalasy äkımdıgınıŋ qoldauymen S.Seifullin mūrajaiy men Jazuşylar odaǧynyŋ Astana filialy bırlese ūiymdastyrǧan «Jarqyra, jaina,­ Astana!»­ müşäirasynda top jarǧan aqyndardyŋ öleŋder toptamasy­

Asyrdyŋ aibaryŋdy aimaǧyŋnan

On bes jyl – būl dalaǧa men kelgelı,
On bes jyl – gül qalaǧa men kelgelı,
Erkım joq, dertım köp bop jürgen kezde,
Auaŋnan daua taptym emdelgelı.

On bes jyl – esıgıŋe endırgelı,
On bes jyl – esımıŋdı el bılgelı,
On bes jyl – saiasattyŋ toŋyn būzyp,
Esıldıŋ kök mūzymen seŋ jürgelı.

Atqany Azattyqtyŋ anyq taŋy,
On bes jyl – jaǧdaiyŋdy jan ūqqaly.
On bes jyl – Alty Alaştyŋ atyn atap,
El-jūrtyŋ esımıŋe qanyqqaly.

Eŋbegıŋ on ǧasyr ma, bes ǧasyr ma,
Äiteuır, sen kelesıŋ köş basynda.
Asyrdyŋ aibaryŋdy aimaǧyŋnan,
Qaldyrmai qalalardyŋ basqasynda.
Eifel bar, elden erek mūnara bar,
Bas iıp, fransuzdar tūra qalar.
Körsetıp süiıktınıŋ biıktıgın
Äiteuır, maqtanuǧa qūmar olar.

Är eldıŋ perzentıne paryz bolar,
Ertegı – elden erek aŋyz bolar.
Bılmeimın, Bäiteregı bolmaǧan soŋ,
Bızderden tömenırek tärızdı olar.

Bolǧanmen neşe meken, neşeme jer,
Aitqanym barǧan saiyn eselener.
Tamyryn tuǧan jerden tartqannan soŋ,
Bäiterek bırte-bırte öse berer.
Boldy dep taŋdanbasaŋ qaidan alyp?!
Qalany qanatyna bailap alyp.
Kömılıp kök seŋgırdıŋ mūnaryna,
Bır künı tıreledı Aiǧa baryp.

Mūndaiǧa jolyǧady myŋnyŋ bırı,
Äldilep än äuenı, küi kümbırı.
Sonan soŋ, şuaǧyna şomyldyryp,
Tūrady Astanany Künnıŋ nūry!

Aitsaŋşy!
Kün kerek pe, Ai kerek pe?!
Jūldyzy jypyrlaǧan jai kerek pe?
Tūrǧan soŋ kök seŋgırdıŋ qūşaǧynda,
Eşteŋe jetpeidı endı Bäiterekke.

Bolmysy – bükıl dünie, aspan – älem.
Almaisyŋ teŋestıre basqamenen.
Tübınde ırgesıne qūt bop qonǧan,
Oianar qūştarlyǧyŋ Tasqa degen!
Astana salu qandai jürektılık,
Kırısu oǧan jäne bılek türıp…
Tübınde keler ūrpaq alǧys aitar,
Maŋdaiyn ırge tasqa tırep tūryp!

 

Altyn täjı keŋ dalamnyŋ

Beu, şırkın, tarihym bar taŋdai qaǧar,
Ruhym bar qara tünde şamdai janar.
Qazaqta taǧdyr bolsa, sol taǧdyrlar,
Äjım bop jazylyp tūr maŋdaiǧa olar.
Jyrlaiyn Astanamdy möldıretıp,
Äitpese jyrǧa şölım qanbai qalar.

Aldymnan aq qūşaǧyn aşqan arman,
Astanam baǧymsyŋ sen basqa qonǧan.
Eles bar Esım salǧan eskı joldan,
Belgı bar Qasym salǧan qasqa joldan.
Bastalyp bır tarihyŋ Bytyǧaidan,
Bozoqtan bır tamyryŋ bastau alǧan.

Saq bolǧan, jyldar öttı sarmat bolǧan,
Türkınıŋ tüp tarihy tarmaqtalǧan.
Kültegın pyraǧymen qaita oralyp,
Törıŋe Tonykök-ruh ornap qalǧan.
Astanam – altyn täjı keŋ dalamnyŋ,
Saryarqam – kielı ölkem aruaq qonǧan.

Abylai aspas sarybel, sary dalam,
Ne körmedı bidaiköz kärı dalam.
Aq seleuıŋ küi şertse moinyn yrǧap,
Estıledı könenıŋ saryny odan.
Eŋku-eŋku elımnıŋ jürgen joly,
Astanada körındı bärı maǧan.

Otar boldyq, ot keştık, jalyn qūstyq.
Aǧyp jatty qanymyz, tamyrda ystyq.
Basymyzdan ne zaman ötse–daǧy,
Baitaq eldıŋ jürekpen bärın qūştyq.
O şetı men bū şetın qorǧau üşın,
Qolǧa naiza ap, arǧymaq jalyn qūştyq.

Qaraötkelde jau tiıp bır jaǧynan,
«Abylailap» qūlaqta tūnǧan ūran.

Ol kezde sen elımnıŋ bekınısı eŋ,
Esıl aqqan jaŋylmai yrǧaǧynan.
Kenesary qylyşyn sermegende,
Aman qaldyq Aiudyŋ tyrnaǧynan.

Sonan keiın ūran sap Alaş keldı,
Älihandar ūrpaqqa jol aşty endı.
Tızgın bermei qazaqqa bilık bermei,
Basqaruǧa kelımsek talasty eldı.
Ol kün de öttı, jyn-şaitan qalyp qoisa,
Adyraspanmen Astanam, alasta eldı.

Qoidai qudy tobyrǧa balap köptı,
Qymyz qūiǧan keseme araq töktı.
En dalada el edık erkın ösken,
Öz jerımdı özıme abaqty ettı.
Aqtar kelıp bır şauyp ketse jūrtty,
Qyzyldar kep qalǧanyn tonap kettı.

Qaqpaǧy aşyq qainaǧan qazanymnyŋ,
ALJİR, KARLAG – besıgı azaly ünnıŋ,
Aşarşylyq, zobalaŋ, qandy maidan,
Bärı de öttı basynan qazaǧymnyŋ.
Astanam, täubä bügın, kuäsı özıŋ,
Sütten aq, aǧyn sudan taza künnıŋ.

Beibıt kün er halqymnyŋ reŋı edı,
Astanam, keŋ dalamnyŋ jüregı edı.
Ǧalamǧa samǧap ūşty özıŋde eldıŋ,
Myŋ änı, myŋ küiı men myŋ öleŋı.
Būl künde qai tükpırden bastalsa da,
Barlyq jol saǧan kelıp tıreledı.

Esıldıŋ jaǧasynda oi tögemın,
Köz tıkken Aq Ordaǧa baitaq elım,
Jalǧaǧan jer men köktı Han şatyryŋ,
Ǧajaiyp, Kündı süigen Bäiteregıŋ.
Nūrsūltan nūrly jolda salyp bergen
Astanam, sen bolmasaŋ, qaiter edım.

Qūstaryŋ än bop ūşyp sūlu taldan,
Köşeler qaptalynda gülıŋ tolǧan.
Jastyqtyŋ däl özındei jasyl şyrşaŋ,
Körkıŋ bar qyzyl-jasyl qūbylta alǧan.
Kün şalqyp aspanynda Ai qalqyǧan,
Būrqanǧan mınezıŋ bar buyrqanǧan.

Qala joq sendei töger taŋnyŋ nūryn,
Samǧattyŋ dalam änın, taudyŋ jyryn.
Dünienıŋ patşalaryn jinap alyp,
Alǧystyŋ, aq tılektıŋ aldyŋ myŋyn.
Älemdık kartadaǧy jaŋa nükte,
Ǧalamnyŋ astanasy boldyŋ bügın.

Şaiqaidy būltty basyn Alatau da,
Qarap tūr taŋyrqaumen Qaratau da.
Şyŋǧystau Abai bolyp bata berıp,
Jaqtyŋ sen arman otyn san otauǧa.
Kögıŋde öleŋ-qūs bop ūşyp jürem
Sen menı aialasaŋ alaqanda.

 

Armany abylaidyŋ oryndaldy

Qazaqtyŋ barlyq elmen teŋ bolǧany –
Elbasy jer-jahandy keŋ şolǧany.
Prezident – qazaǧymnyŋ köşbasşysy,
Prezident – ūlt kösemı, el qorǧany.

Toptasty barşa halyq maŋaiyna,
Aqjarqyn ämbege aian araiy da.
Prezident – qazaǧymnyŋ Abylaiy,
«Aq Orda» atanady saraiy da.

Myŋ qūlap, myŋ sürınıp, köp tosqan kün,
Namyspen tar kezeŋde döp basqan kün.
Elıme Täuelsızdık jolyn aşqan
Prezident – jebeuşısı jeltoqsannyŋ.

Elbasy bastap şyqsa köşın aldan,
Tudy sät – el aŋsaǧan şeşıldı arman.
Şyraqtai mäŋgı sönbes jarqyrady,
Qolynda qaisar Alaş oty janǧan.

Tılegı ata-baba şoǧyrlandy,
Şyt jaŋa örkeniet jolyn saldy.
Ornasa Astanadai jaŋa qala,
Armany Abylaidyŋ oryndaldy.

Emes qoi qiial-aŋyz ǧalamaty,
Tarihtyŋ būl da aiqyn amanaty:
Aitarym – eŋ bırınşı Prezident,
Tarihta mäŋgılıkke qalady aty!

 

Arǧymaq moiyn aq şahar

Arǧymaq moiyn aq şahar, aqqudai äsem syrbazym,
Aqquym sendei tūrǧanda özgenıŋ qaitem myŋ qazan?!
Meŋıne bola bır qyzdyŋ bas tartqan egız şahardan,
Hafizdei delbe emespın,
Bola alam Senıŋ qūrbanyŋ!

Ädıldıŋ, aqtyq-qos qanat ūşatyn eldı kökke alyp,
İt penen qūsqa jem bolar qanaty ondai joq halyq.
Tıleimın saǧan qos qanat, tıleimın şabyt taǧy da,
Şabyttan tuǧan saz ǧana jürekte qalar jattalyp!

Şabyttan tuǧan sūlu saz, töbeŋde tūrsyn qalyqtap,
Basyŋa tūrsa daryp baq-ūşa ber kökte şaryqtap!
Ädıldık, aqtyq-qanatym, tılım men dılım – şabytym,
Törteuım tügel bolǧanda basyma qonar anyq baq!

Arǧymaq moiyn aq şahar, jalyŋa jat qol saldyrma,
Qanatyŋdy qaǧyp qarǧyp öt, bar bolsa orlar aldyŋda!
Ainalyp ǧajap pyraqqa alyp bar alys, jyraqqa,
Arǧymaq moiyn Aq Şahar, sen menı jolda qaldyrma!

 Mahset Alseiıtov

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button