Aǧymdaǧy jyly MÄMS jüiesınde balalardy profilaktikalyq tekseruge 39,7 mlrd teŋge qarastyrylǧan. QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev 2022 jyldy Balalar jyly dep jariialady. Äleumettık medisinalyq saqtandyru qory «Süiıktı bala» arnaiy jobasynyŋ aiasynda balalarǧa medisinalyq kömektı qarjylandyru turaly aqparat berudı jalǧastyruda.
Aurulardyŋ aldyn alu üşın…
Qazırgı uaqytta medisinada aurudyŋ aldyn alu maŋyzdy. Elımızde balalardyŋ densaulyǧyna erekşe nazar audarylyp, denı sau ūlt qalyptastyruǧa qajettı ıs-şaralar jüzege asyrylady. Bırınşıden, otbasyn josparlau boiynşa keşendı şaralar qarastyrylǧan. Ekınşıden, jüktı äielderdıŋ perinataldy skriningı 3 ret jürgızıledı, būl ūryq patologiiasy men aqaularyn uaqytyly anyqtauǧa mümkındık beredı. Üşınşıden, perzenthanada jaŋa tuǧan närestege neonataldyq skrining jürgızıledı. Būdan basqa, pediatriialyq kömek körsetudı ūiymdastyru standarttaryna säikes, balalar auruşaŋdyǧynyŋ, mügedektıgınıŋ jäne ölım-jıtımınıŋ aldyn alu, tömendetu boiynşa şaralar közdelgen.
Äleumettık medisinalyq saqtandyru qory habarlaǧandai, aǧymdaǧy jyly MÄMS jüiesınde skriningter men profilaktikalyq tekseruler jürgızuge 39,7 mlrd teŋge qarastyrylǧan, onyŋ ışınde: audiologiialyq skriningke – 5,1 mlrd teŋge, 5 jasqa deiıngı balalardy profilaktikalyq tekseruge – şamamen 11,7 mlrd teŋge, mektep medisinasy şeŋberınde profilaktikalyq tekseruge – 22,9 mlrd teŋgeden astam.
Esterıŋızge salamyz, balalar jeŋıldıgı bar sanatqa kıredı, sondyqtan olar üşın 18 jasqa deiın mındettı äleumettık medisinalyq saqtandyru jarnalaryn memleket töleidı. Osylaişa barlyq balalar avtomatty türde saqtandyrylǧan jäne MÄMS jüiesınde qajettı medisinalyq kömekke qūqyly.
Balalarǧa qandai tekseruler jürgızıledı?
Jaŋa tuǧan närestelerge, erte jastaǧy jäne 6 jasqa deiıngı balalarǧa audiologiialyq skrining jürgızıledı. Būl – balanyŋ estu qabıletınıŋ būzyluyn anyqtauǧa mümkındık beretın jappai standarttalǧan tekseru. Ol ekı kezeŋde jüzege asyrylady. Bırınşısı bala ömırınıŋ alǧaşqy üş künınde tıkelei perzenthanada, ekınşısı öz emhanasyndaǧy balany damytu kabinetterındegı belgılı bır jastaǧy balalarǧa jürgızıledı. Būl jaǧdaida uchaskelık medbike ata-analarmen bailanysyp, belgılengen merzımde skriningten ötuge şaqyrady.
Balalardyŋ estu qabıletınıŋ būzyluy anyqtalǧan jaǧdaida, mügedektıkke äkeletın aurulardy oŋaltu jäne aldyn alu boiynşa şaralar qabyldanady. Eger qūlaq mükıstıgı nemese kereŋdık qaupı tuyndasa, onda balany odan ärı tereŋdetıp tekseru üşın surdologiialyq kabinetterge, sondai-aq tekseru jäne tüzete-damyta oqytu mäselelerın şeşu üşın psihologiialyq, medisinalyq, pedagogikalyq konsultasiiaǧa jıberedı.
Mektepke deiıngı, mektep jasyndaǧy balalar, sondai-aq tehnikalyq jäne käsıptık, orta bılımnen keiıngı jäne joǧary bılım beru ūiymdarynyŋ on segız jasqa tolmaǧan oquşylary profilaktikalyq medisinalyq tekseruden ötedı. Emhana mamandary bılım beru ūiymyna baryp, qarap-tekseredı. Eger mektepke deiıngı jastaǧy bala balabaqşaǧa barmasa, onda tırkelgen emhanada aldyn ala tekseruden ötedı.
Profilaktikalyq qarap-tekseru därıgerge deiıngı, bılıktı jäne mamandandyrylǧan kezeŋderdı qamtidy.
Därıgerge deiıngı kezeŋde denenıŋ ösuı men salmaǧyn anyqtaidy, bas pen keude quysynyŋ kölemın ölşeidı (3 jasqa deiın), fizikalyq jäne psihoäleumettık damuyn baǧalaidy, qan qysymyn ölşeidı (7 jastan bastap), köru jäne estu ötkırlıgın anyqtaidy, EKG ötkızedı, t. b.
Ekınşı kezeŋde terını jäne bas terısın, şyryşty qabyqtardy tekseredı, qalqanşa bez aimaǧyn tekserıp, palpasiialaidy, keude, omyrtqa, aiaq-qoldy tekseredı, tynys alu, as qorytu jüielerın, t. b. tekseru jürgızıledı. Patologiialyq özgerıster anyqtalǧan jaǧdaida, balany beiındı mamanǧa qosymşa tekseruge jıberedı.
Mamandandyrylǧan kezeŋdı beiındı mamandyqtardyŋ därıgerlerı jürgızedı.
Eger sızde medisinalyq kömektıŋ sapasyna jäne uaqytyly körsetıluıne bailanysty sūraqtar tuyndasa, sız emhananyŋ pasientterdı qoldau jäne ışkı audit qyzmetıne nemese özıŋızge yŋǧaily kelesı bailanys arnalary boiynşa Äleumettık medisinalyq saqtandyru qoryna jügıne alasyz: fms.kz resmi saity, 1406 bailanys ortalyǧy, Goldau 24/7 mobildı qosymşasy jäne Telegram-daǧy SaqtandyryBot
«Äleumettık medisinalyq saqtandyru qory» KEAQ Nūr-Sūltan qalasy boiynşa filialynyŋ baspasöz qyzmetı
