Bala saulyǧy – ūlt bolaşaǧy
Osydan jiyrma jyl būryn keude sütımen emızudıŋ Bükılälemdık järdem körsetu odaǧy Bükılälemdık emşekpen emızudıŋ «Auruhana – balaǧa meiırımdı» atty aptalyǧy jobasyn ıske qosqan bolatyn.
Düniejüzı boiynşa alǧaşqy tört ailyǧynda 35 paiyzǧa juyq näreste keude sütın emedı eken. Jalpy jaŋa tuǧan säbi üşın keude sütı bırınşı taǧamdyq önım bolyp sanalady. Qazırgı jas bosanǧan analar perzentın emızudı erte qoiyp ketedı. Nätijesınde uyzǧa jarymaǧan näreste auruşaŋ bolady. Sondyqtan keude sütı, äsırese, şala tuǧan jäne dene salmaǧy az balalar üşın öte maŋyzdy bolady.
Qazaqstan Respublikasy Statistika agenttıgınıŋ mälımetterı boiynşa bızdıŋ elımızde 2012 jyly 370 myŋnan astam bala düniege kelgen. Sonyŋ ışınde 6 aiǧa deiın balalaryn keude sütımen emızetınder 31,8 paiyzdy qūraǧan. Sonymen qatar balalaryn ekı jasqa tolǧanǧa deiın emşekpen emızudı jalǧastyru täjırbiesı bar. Būl – qazaq halqyna jat körınıs emes.
Astana qalasynyŋ №1 qalalyq balalar auruhanasy 1998 jyldan bastap IýNİSEF-tıŋ «Balamen dostyq süiıspenşılık qarym-qatynastaǧy auruhana» jobasyna kırdı. 2000 jyly mekeme «Balamen dostyq süiıspenşılık qarym-qatynastaǧy auruhana» ataǧyn jeŋıp aldy jäne keude sütımen emızu baǧytynda oryndalǧan belsendı jūmysy üşın BŪŪ IýNİSEF-tıŋ balalar qorynyŋ «Altyn taqta» marapatyna ie boldy. Mıne, 15 jyldan berı emdeu stasionarlarda densaulyq mektebı sabaǧynda jas analarǧa balany qalai tamaqtandyru kerektıgın aityp, keŋes berıp tūrady. Jobany eŋgızgennen kelesı nätijelerge qol jetkızdık: jeke Ana men balalar bölmesı bar, jobada ata-analardyŋ alatyn rölı joǧarylady, keude sütımen emızu qaǧidasyn qoldaityn analar sany ūlǧaidy, keude sütın emu barysynda balalar arasynda auru-syrqau azaiyp, stasionarda jatu ūzaqtyǧynyŋ paiyz körsetkışı tömendedı. Osy 10 jyl ışınde baǧdarlama boiynşa jūmys jasau qorytyndysyna säikes tabiǧi keude sütımen emızu körsetkışı 91 paiyzǧa deiın joǧarylady.
Qazaqta «Uyzyna jarymaǧan» degen uytty söz bar. Būl ana sütıne jarymaǧan degen söz. Bala ana sütımen ösedı. Sondyqtan ūrpaǧymyzdyŋ ūly maqsattardy baǧyndyruy üşın ana sütımen äldileudı ūmytpasaq eken deimız.
Janat ALTAEVA,
Astana qalasynyŋ №1 qalalyq
balalar auruhanasynyŋ
SÖSQO därıgerı