Bügın – Bılım künı! Qoŋyr küzdıŋ alǧaşqy künımen qatar keletın būl sät barşa qauym üşın bükılhalyqtyq merekege ainalǧany qaşan. Jaz boiy oiyn qyzyǧyna batqan balǧyndar, balasynyŋ bılım aluyna barynşa jaǧdai jasaǧan ata-ana, üiretuden jalyqpaityn ūstazdar da däl bügın altyn ūiaǧa asyǧyp, alǧaşqy qoŋyrau ünımen mektepke qadam jasaidy.
Biyl jaŋa oqu jylynda Astanada 18 myŋ oquşy bırınşı synypqa baryp, bılım teŋızıne qaiyq salady. Al jalpy 155 myŋǧa juyq bala alǧaşqy qoŋyrau saltanatyna qatysady.
Astanada jaŋa oqu jylynda 4 myŋǧa juyq mūqtaj oquşylarǧa kömek körsetıldı.
«Mektepke jol» qaiyrymdylyq şarasy aiasynda qalalyq Bılım beru basqarmasy audan äkımdıkterımen bırıgıp, 3797 balany mektepke qajettı kiım-keşek pen oqu qūraldarmen qamtamasyz ettı.
Üzdık ūstazdarǧa – joǧary jalaqy
– Jaŋa qarjylandyru jüiesı arqasynda mūǧalımderdıŋ lauazymdyq jalaqysyn köteruge mümkındık bar. Taldau jūmystaryna säikes, qarjyny tiımdı jūmsaudyŋ nätijesınde är mektep biudjettıŋ 20 paiyzyn ünemdep, esesıne mūǧalımderdıŋ jalaqysyn köbeite alady. Mäselen, byltyr oqytuşylardyŋ jalaqysy 100-110 myŋ teŋge şamasynda bolsa, biyl jaŋartylǧan bılım mazmūny üşın berıletın üstemaqy men jan basyna qarai qarjylandyru jüiesımen bırge ortaşa jalaqy 150 myŋ teŋgeden asuy äbden mümkın.
SEGIZINŞI MEKTEP JABYQ
Byltyr jaŋa oqu jyly qarsaŋynda qaladaǧy №8 mektep jabylyp, ondaǧy 1500-ge juyq oquşy basqa mektepterge ornalastyrylǧan bolatyn. Osylaişa oquşylar №4, 16, 56 mektepterde bılım aluyn jalǧastyrady degen edı sala basşylary. Bır jyldai uaqyt ötse de, būl mäsele älı öz şeşımın tapqan joq.
Astanada ornalasqan №8 orta mektep sonau 2009 jylda apatty dep tanylǧan eken. Bıraq byltyrǧa deiın būl bılım ordasynda sabaqtar jalǧasyp kele jatty. Būl mäsele Mäjılıs deputattarynyŋ qūlaǧyna jetkennen keiın mekteptı jabu turaly şeşım qabyldandy. Sondai-aq, bılım oşaǧynda 600 balanyŋ ornynda 1500-ge juyq oquşy otyrdy.
Basqarmanyŋ mamandary taratqan mälımetke sensek, biyl da №8 orta mektebınıŋ esıgı jabyq. Sol sebeptı oquşylar №16 jäne №56 mektepterde oqityn boldy. Basynda kürdelı jöndeu jūmystary josparlanǧanymen, keiın qaita qūrylys jürgızu qajettılıgı anyqtaldy. Tiıstı komissiianyŋ saraptamasynan keiın būl mekteptıŋ taǧdyry belgılı bolmaq. Äzırge qabyrǧasy qūlaǧaly tūrǧan №8 mekteptıŋ 1-4-synyp oquşylary №16 mektepte, al 5-11-synyp oquşylary №56 bılım ordasynda oqityn boldy. Olar üşın arnaiy avtobus bölıngen körınedı.
BES JYLǦA JOSPAR
2018-2022 jyldary 24 mektep pen 10 qosymşa
janama ǧimarattyŋ qūrylysy josparlanuda
TALAP PEN TÄRTIP
– Mektep tabaldyryǧyn alǧaş attaǧaly otyrǧan büldırşınder men olardyŋ ata-analaryna qandai keŋes beresız?
– Ata-ana da balasymen bırge mektepke beiımdelu kezeŋınen ötedı. Bala üşın asa maŋyzdy şaqta äke-şeşe jan-jaqty qoldau körsetuı tiıs. Sebebı oquşyǧa barlyq närse – jaŋalyq, demek sūraq ta köp.
– Qazır ata-analar öz balalaryna şaŋ juytpaidy degen pıkır bar. Sızdıŋ oiyŋyzşa, ata-ana balasy men mūǧalımnıŋ araqatynasyna aralasuy kerek pe?
– Būl tūrǧyda jaqsy qarym-qatynas ata-ana, bala jäne mūǧalımnıŋ bırlesıp äreket etuı arqyly ornatylady.
– Sız üşın maŋyzdysy: tärtıp nemese oqu ülgerımı?
– Talap pen tärtıp bolmaǧan jerde belgılı bır nätijege jetu qiyn dep esepteimın.
– Üzdık bılım beru qyzmetkerı atanu üşın qandai bolu şart?
– Sannan sapaǧa sapar şegu jolyndaǧy mūǧalımnıŋ jaŋa ǧasyrǧa berer jauaby daiyn bolu kerek. Talaby küştı qoǧamnyŋ aǧysy qatty. Al sol aǧysqa qarsy şäkırttı daiyndau taǧy da mūǧalımnıŋ eŋbegı.
– Sızdıŋ nūsqaulyǧyŋyz boiynşa mamandyq taŋdaǧandar boldy ma?
– Qabıletı men käsıptık qyzyǧuşylyǧyna qarai oquşylarym daryndy balalar mektepterınde därıs aluda. Ekı oquşym özım baǧyttaǧan mamandyq iesı boluǧa ikemdelıp, Nazarbaev universitetınıŋ studentı atandy.
BILIM BERU SALASYNDA QANDAI ÖZGERISTERDI BAIQADYŊYZ?
Aqerke Seitmatova, ata-ana:
– Men ekı balanyŋ anasymyn. Balalarym №65 mektepte 2 jäne 3-synypta oqidy. Mūǧalımderdıŋ jūmysyna rizamyn. Balalaryma ekınşı ana bolyp, tärtıp pen tärbienı qatar berıp jatyr.
Aqşa jinau mäselesı müldem joq desem bolady. Ata-analarmen bırıgıp, öz erkımızben balalarymyzdyŋ tuǧan künıne, qydyruyna jinaimyz. Al bylaişa mektep äkımşılıgıne tiyn-teben bermeimız. Osyny astanalyq bılım salasynyŋ jetıstıgı der em.
Baqşagül Balǧabaiqyzy, ata-ana:
– Bızdıŋ mektep 700 orynǧa arnalǧan. Alaida bılım ordasynda 1700 bala oqu oqidy. Synypta 25 bala otyrady. Balalar köp, mektep sany az. №57 orta mekteptıŋ basşylyǧy qasyna qosymşa janama qūrylys salynady dep uäde berdı. Köp balaly ata-ana retınde elordada mektep köbırek salynsa degen tılek bar.
QARJY OQUŞYLAR SANYNA QARAI BÖLINEDI
Biyldan bastap Astana mektepterı jan basyna qarjylandyru jüiesıne köşedı. Jaŋa jüie qaladaǧy 79 memlekettık jäne 8 jekemenşık mektepke engızıletın bolady. Demek, qarjy bılım ordasynda oqyp jatqan oquşylardyŋ sanyna qarai bölınedı. Būl tek memlekettık emes, jekemenşık mektepterge de qatysty. Jylyna bastauyş synyptardaǧy är oquşyǧa – 160 myŋ teŋge, joǧary synyp oquşylaryna 200 myŋ teŋge berılmek.
Üş auysymdy mektepter bolmaidy
– Elordada bılım ordalarynyŋ qūrylysy qarqyndy jürıp jatyr. Biyl 7 myŋǧa şaqtalǧan 6 mekteptıŋ ǧimaraty paidalanuǧa berıledı. Al 2019 jyly taǧy 5 mektep pen 6 mekteptıŋ janynan qosymşa ǧimarat tūrǧyzylady. Bügınde Ükımetpen 24 mekteptıŋ jäne 10 qosymşa ǧimarattyŋ qūrylysy boiynşa kelıssözder jürgızılude. Aldaǧy 4 jylda mektepterge tüsetın jüktemenı azaityp, üş auysymdy mektepterdı tübegeilı joiǧymyz keledı.
