Prezident Qasym-Jomart Toqaev 11 qaŋtarda parlamentke Qazaqstan ükımetınıŋ jaŋa qūramy turaly ūsynysyn engızedı. Būl turaly memleket basşysy ŪQŞŪ sessiiasynda mälımdedı. Prezident memlekettık organdar qazaqstandaǧy jaǧdai tūraqtaluy üşın bar küşın salyp, jūmys ıstep jatqanyn aitty.
Keşe elımızde qalyptasqan jaǧdaiǧa bailanysty Qazaqstan Prezidentınıŋ bastamasymen şaqyrylǧan Ūjymdyq qauıpsızdık şart ūiymy Ūjymdyq qauıpsızdık keŋesınıŋ kezekten tys sessiiasy beinebailanys rejimınde öttı. Jiynǧa Qasym-Jomart Toqaevpen qatar Armeniianyŋ Premer-ministrı Nikol Paşinian, Belarus Prezidentı Aleksandr Lukaşenko, Resei Prezidentı Vladimir Putin, Täjıkstan Prezidentı Emomali Rahmon, Qyrǧyzstan Ministrler kabinetınıŋ töraǧasy – Prezident Äkımşılıgınıŋ basşysy Aqylbek Japarov jäne ŪQŞŪ Bas hatşysy Stanislav Zas qatysty. Onlain basqosu bır minut ünsızdıkten bastaldy.
Almaty tragediiasy degen atpen qalady
Memleket basşysy sessiia qatysuşylaryna elımızde qalyptasqan ahual men ony tūraqtandyru üşın qabyldanyp jatqan şaralar turaly mälımet berdı. Qasym-Jomart Toqaev elımızdegı terrorlyq aktılerge şeteldık sodyrlardyŋ da qatysqanyn aşyq aitty.
«Banditter poliseilerge, äskerilerge şabuyl jasap, olardy asqan qatygezdıkpen ūryp-soqqan. Ekı äskeri qyzmetkerdıŋ basyn kesıp alǧan. Būl şabuylǧa terroristerdıŋ qatysy baryn senımmen aita alamyn. Onyŋ ışınde Qazaqstanǧa qarsy şetel sodyrlary bar. Bülıkşılerdıŋ tünde mäiıthanaǧa şabuyl jasap, qaza bolǧan jaqtastarynyŋ mäiıtın alyp ketkenı jai emes. Sodyrlar da soǧys alaŋynan jaqtastary mäiıtın alyp ketedı. Būl – älemdık belgılı terroristık toptardyŋ qoldanysyndaǧy täjıribe. Däl osylai olar ızın jasyrady. Bızdıŋ şekara aumaǧynda bülık jasap, bilıktı basyp alu oiy bolǧany aiqyn körınıp tūr» dedı Prezident ŪQŞŪ jiynynda.
Memleket basşysy bilıktıŋ beibıt şeruşılerge eşqaşan oq atpaǧanyn, keibır derekközder aqparatty būrmalap bergenın mälım ettı.
«Qazaqstandyq küştık qūrylymdar az uaqyt ışınde şabuyldauşylarǧa qarsy şyǧyp, tärtıpsızdıktı öz baqylauyna aldy. Ökınışke qarai, būǧan tärtıp saqşylary men beibıt tūrǧyndardan aiyrylǧan soŋ qol jetkızdık. Küştık qūrylymdardyŋ 16 qyzmetkerı qaitys boldy, 1300 adam jaralandy. Beibıt tūrǧyndar arasynda da qaitys bolǧandar bar. Naqty sany anyqtalyp jatyr. Keibır aqparat közderı Qazaqstandaǧy bilık beibıt şeruşılerge qarsy küres jürgızıp jatqanyn mälımdep otyr. Būl – jalǧan aqparat. Bız eşqaşan beibıt şeruşılerge qarsy qaruly küşterdı qoldanǧan emespız, qoldanbaimyz da» dedı Q.Toqaev.
Terrorister Aqordany basyp almaq bolǧan
Onlain jiynda Prezident laŋkesterdıŋ elordadaǧy Prezident rezidensiiasyn basyp almaq bolǧanyn, Almaty men 9 oblys ortalyǧy banditterdıŋ qolyna ötkenın jasyrmai aitty.
«Jasyryn şabuyldauşylardy anyqtau maqsatynda jospar jasalyp jatyr. Olar erekşe türde jasyrynady – azamattyq kiım kiedı, saqaldaryn qyrady. Qarqyndy jūmys ısteu qajet. Bırınşı kezekte beibıt şeruler öttı. Keiın Almatyda saiasi mitingter öttı. Sodan soŋ qalaǧa üş baǧyttan qaruly küşter basyp kırdı. Basynda özderın beibıt demonstranttar sekıldı ūstap, tūrǧyndardy arandatty. Keiın tarihta Almaty tragediiasy degen atpen qalatyn oqiǧa bastaldy. Almaty men 9 oblys ortalyǧy banditterdıŋ qolyna öttı. Bız kontrterroristık rejim jariialadyq. Qazaqstan ŪQŞŪ-ǧa järdem körsetu ötınışın jasady. Bızdıŋ ötınışımız der uaqytynda qabyldandy. Elordaǧa üş äskeri-kölık ūşaǧynyŋ kelgenın bılgen sodyrlar Prezident rezidensiiasyn basyp aluǧa baǧyttalǧan josparlaryn dereu toqtatty. Osynyŋ arqasynda bız qosymşa küştı Almatyǧa jıberuge jäne qalany sodyrlardan qaitaryp aluǧa mümkındık aldyq» dedı ol.
Sondai-aq Qazaqstan Prezidentı agressiianyŋ bır mezgılde 11 öŋırdı qamtyp, Almaty men özge qalalarda naǧyz şaiqas bolǧanyn mysalǧa keltırdı.
«Almatyda polisiia departamentınıŋ ǧimaraty maŋyndaǧy ūrys 2 tünge sozylǧan. Poliseiler terroristerdıŋ şabuylyna toitarys berdı. Bır ǧana Almatyda 7 qaru dükenı basyp alynǧan. Būl – jaqsy daiyndyqtan ötken käsıbilerdıŋ, onyŋ ışınde arnaiy vintovkalary bar snaiperlerdıŋ äreketı. Terroristerdıŋ jeke bailanys qūraly bolǧan, olar äskeriler men qūqyq qorǧauşylardyŋ formasyn kigen. Olar arsyzdyqpen jappai tärtıpsızdık qatysuşylarynyŋ arasyna jasyrynyp, tırı qalqan retınde qoldandy. Poliseiler men äskeri qyzmetşılerge sany boiynşa bes ese köp banditter şabuyl jasady, olardy asqan qatygezdıkpen azaptady, ekı polisiia qyzmetkerınıŋ basy kesıldı. Auruhanalarǧa da varvarlyq şabuyldar boldy. Memleket resursyn tügesu üşın şabuyl ūiymdastyruşylar ülken maidan aşty. Agressiia bır uaqytta 11 öŋırdı qamtydy» dedı Memleket basşysy.
Öz sözınde Prezident terrorizmge qarsy operasiia aiasynda qylmystarǧa qatysqan adamdardyŋ anyqtalyp jatqanyn aitty. Bügınde polisiiaǧa 8 myŋnan asa adam jetkızılgen. Qūqyq qorǧau jäne arnaiy organdar olardyŋ terrorizmge, adam öltıru, tonau jäne basqa da qylmystarǧa qatysy bar-joǧyn anyqtap jatyr.
«Taiau uaqytta, aldyn ala tergeuler aiaqtalǧannan keiın älemdık qoǧamdastyq sotyna elımızge qarsy terrorlyq basqynşylyqty daiyndau jäne ötkızuge qatysty qosymşa dälelder ūsynatyn bolamyz» dedı Prezident.
Tūraqtylyq pen qauıpsızdıktı qorǧaidy
Memleket basşysy ŪQŞŪ boiynşa ärıptesterıne körsetken kömekterı üşın rizaşylyǧyn bıldırdı. «Şyn mänınde, ŪQŞŪ-ǧa müşe memleketterdıŋ bırınıŋ qauıpsızdıgın, tūraqtylyǧy men tūtastyǧyn qamtamasyz etu üşın ūiymnyŋ bıtımgerlık küşterınıŋ auqymdy türde jūmyldyrylu jaǧdaiy bırınşı ret bolyp otyr. Bız üşın ŪQŞŪ boiynşa ärıptesterımızdıŋ äskeri ǧana emes, moraldyq qoldau körsetuı de asa maŋyzdy. Ūiymǧa müşe memleketterdıŋ bärı bırtūtas maidan bolyp, Qazaqstannyŋ ündeuın bırauyzdan qoldady» dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Prezident ūiymnyŋ būdan paidaly ärı jaqsy täjıribe alatynyn, osal tūstar taldanyp, tiıstı şeşım şyǧarylatynyn, retteuşı qūjatqa tüzetuler engızıletının atap öttı.
Sammitte söz söilegen Resei Prezidentı V.Putin ŪQŞŪ bıtımgerlık äskerınıŋ öz qyzmetın oryndaǧan soŋ Qazaqstan aumaǧynan şyǧarylatynyn mälımdedı.
«Bauyrlas Qazaqstan halqyna kömek körsetu boiynşa bırlesken qadamdar barynşa jedel kelısıldı. Osy oraida ŪQŞŪ tetıgı naqty ıske qosyldy. Qazaqstanǧa ŪQŞŪ Ūjymdyq bıtımger küşterınıŋ kontingentı baǧyttaldy. Olar merzımı boiynşa şektelgen uaqytqa jıberıldı. Iаǧni ol qajettı merzımdı Qazaqstan Prezidentı aiqyndaidy» dedı V.Putin.
Sammit barysynda ŪQŞŪ-ǧa müşe memleketter basşylary Qazaqstan Respublikasyndaǧy jaǧdai jönınde pıkır almasyp, elımızdıŋ basşylyǧy jasap jatqan ıs-äreketterdı qoldaitynyn aitty. Sondai-aq tūraqtylyq pen konstitusiialyq tärtıptı qalpyna keltırudıŋ maŋyzdy ekenıne nazar audardy.
