Elımızde ruhy biık, ısker ärı daryndy jastar köp. Olardy memlekettık qyzmetke tartuda Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ bastamasymen qolǧa alynǧan «Prezidenttık jastar kadr rezervı» jobasy öz tiımdılıgın körsetıp otyr. Alǧaş ret bastalǧan jyly rezervke ūzyn-sany 300-ge jetetın bılıktı jas ırıktelınıp alyndy. Al odan keiıngı 2021 jylǧy ekınşı kezeŋde 35 jasqa deiıngı 50 maman Prezidenttıŋ kadrlyq qoryn tolyqtyrdy. Byltyr jyl soŋynda ırıkteudıŋ üşınşı kezeŋı aiaqtalyp, jobany üilestıruşıler 50 jas mamandy kadrlyq rezervke qabyldady.
Prezidenttık jastar kadr rezervı – elımızdıŋ damuyna sübelı üles qosamyn dep talpynǧan jastarǧa mümkındık beretın bıregei joba. Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ bastamasy osy – bılım-bılıgı mol, qolynan ıs keletın jastar üşın aşyq ärı tiımdı äleumettık saty qūru. Tiısınşe, būl joba barynşa daiarlanǧan jäne täjıribelı jastar üşın memlekettık basqaru jäne kvazimemlekettık sektor jüiesınde basşylyq qyzmetke ornalasuǧa mümkındık beruge baǧyttalyp otyr. Naqtyraq aitar bolsaq, äkımşılık nemese basqa da saiasi lauazymdarǧa bos oryn paida bolǧan jaǧdaida, osy Prezidenttık jastar kadrlyq rezervıne engen azamattardyŋ kandidaturasy qaralady. Öz kezegınde, būl joba jyl saiyn Astana qalasynda qarqyndy ıske asyrylyp, rezervke enuge qyzyǧuşylyq tanytqan azamattar sany köbeiıp keledı. Prezidenttıŋ jastar kadrlyq rezervı jobasy akademiialyq salada, jeke sektorda, türlı qūrylymda jürgen elordanyŋ jastary arasynda zor qyzyǧuşylyq tudyrdy. Qoǧamǧa qozǧau salyp, elge qyzmet etudı közdeitın jastardyŋ köpşılıgı osy jobaǧa qatysyp, baq synauǧa ūmtyluda.
Kadrlyq rezervte bolu merzımı 3 jyldy qamtidy. Sözsız, kadrlyq rezerv jastardyŋ memlekettık qyzmettıŋ «A» jäne «V» kategoriiasyna, tıptı saiasi lauazymǧa deiın ösuıne alǧyşart jasaidy. Bos oryn bolǧan jaǧdaida tiıstı qyzmetterge Jastar kadr rezervı boiynşa ūlttyq komissiia rezervtegı azamattardy ūsynady.
Memlekettık apparattyŋ salalyq kadrlarǧa qajettılıgın eskere otyryp, maqsatty ırıkteu jürgızu – kezektı üşınşı ırıkteudıŋ basty erekşelıgı boldy. Osylaişa, ırıkteu 6 negızgı sala boiynşa jüzege asyryldy. Olar: 1) İnfraqūrylymdy, önerkäsıptı damytu jäne sauda saiasaty; 2) Agroönerkäsıptık keşen jäne qorşaǧan ortany qorǧau; 3) Syrtqy saiasat jäne investisiialar; 4) Ekonomikalyq jäne qarjylyq saiasat; 5) Sifrlandyru; 6) Äleumettık saiasat jäne azamattyq qoǧam.
Memlekettık qyzmet ısterı agenttıgınıŋ bergen mälımetıne säikes, rezervke barlyǧy 400 adam qabyldandy (2019 jyly – 300; 2021 jyly – 50, 2023 jyly – 50).
«2019 jyly Memleket basşysynyŋ bastamasymen Prezidenttık jastar kadr rezervı ıske qosyldy. Onyŋ negızgı maqsaty – basqarudyŋ jaŋa mädenietın qalyptastyru jäne bastamaşyl, kreativtı oilaityn jastardy tartu. Jobaǧa qatysu üşın rezerv platformasynda 60 myŋnan astam adam (2019 jyly – 13 myŋ adam, 2021 jyly – 22 myŋ adam, 2023 jyly 31 myŋ adam) tırkelgen.
Bügıngı taŋda rezervşıler ekonomikanyŋ türlı salalarynda elımızdıŋ damuyna öz ülesterın qosuda. 282 rezervşı nemese 70,5% lauazymdarǧa taǧaiyndaldy. Ortalyq memlekettık organdarǧa – 141, jergılıktı memlekettık organdarǧa – 37, ūlttyq kompaniialarǧa – 60, özge de ūiymdarǧa 46 rezervşı taǧaiyndaldy. Olardyŋ ışınde 34 rezervşı saiasi lauazymdarǧa, 3 rezervşı «A» korpusynyŋ lauazymdaryna taǧaiyndalsa, ekı rezervşı Parlament Mäjılısı jäne 1 mäslihat deputaty bolyp qyzmet atqaruda. 282 rezervşınıŋ 109-y mansaptyq joǧarylauǧa ie boldy.
Sondai-aq rezervşıler memlekettık organdar janyndaǧy konsultativtık-keŋesşı organdar men qoǧamdyq keŋesterdıŋ jūmysyna belsendı qatysady» dedı Memlekettık qyzmet ısterı agenttıgınıŋ baspasöz qyzmetı.
Prezidenttık jastar kadrlyq rezervıne ümıtkerlerdıŋ basty maqsaty jeke mansaptyq ambisiialarǧa emes, eŋ aldymen, qoǧamdyq müddelerge negızdeluı kerek. Kadrlyq rezervke enudıŋ mänı – el igılıgı üşın qyzmet atqaru. Osyndai ūstanymmen Memlekettık qyzmet ısterı agenttıgınıŋ boiynşa Astana qalasynyŋ departamentıne qarasty qalalyq basqarmalardan elordadan üşınşı ırıkteu kezınde 3 rezervşı ötıp, Prezidenttık jastar kadrlyq rezervıne qabyldandy.
Meirambek ÄŞIRBEKOV, Astana qalasynyŋ Sifrlandyru jäne memlekettık qyzmet basqarmasynyŋ basşysy:
– «Qyzmettık jolymda är jyldary sifrlandyru salasyna qatysty «Design, and Development Software» JŞS, «Qorǧas-Şyǧys qaqpasy» arnaiy ekonomikalyq aimaǧynyŋ basqaruşy kompaniiasy» AQ, «TEQ WORLD» JŞS, «Click Intellect» JŞS jäne «DDP biz» JŞS sekıldı mekemelerde qyzmet ettım. 10 jyldan asa uaqyt ışınde ärtürlı salalarda sifrlyq qūraldardy äzırleumen jäne engızumen ainalystym. Sifrlandyru baǧytyn taŋdaudaǧy sebebım, bügınde sifrlyq tehnologiialar älemdı özgertıp, adamdardyŋ ömır süru sapasyn edäuır jaqsarta alatynyna senımdımın. Jasandy intellekt jäne big-data salasyndaǧy mümkındıkterden şabyt alamyn jäne zamanaui mäselelerdı şeşudıŋ innovasiialyq şeşımderın äzırleuge üles qosqym keledı. Osylaişa bızdıŋ qoǧamdy bolaşaqta tūraqty jäne bäsekege qabılettı etu mümkındıgı bolady.
Prezidenttık jastar kadr rezervı – jas köşbasşylardy qoldap, olardyŋ damuyna baǧyttalǧan negızgı bastama. Jastardyŋ köşbasşylyq qabıletın damytuǧa, qoǧamdyq jäne memlekettık ömırge atsalysuǧa, sondai-aq eldıŋ bolaşaǧyn qalyptastyruǧa mümkındık beredı. Būl bılıktı kadrlyq äleuettı qūruǧa yqpal etedı jäne qoǧamnyŋ tūraqtylyǧy men örkendeuın qamtamasyz etedı».
Janasyl ŞÄUKENTAEV, Astana qalasy äkımı apparaty basşysynyŋ orynbasary:
– El Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ sailaualdy baǧdarlamasy aiasynda «Prezidenttık jastar kadrlyq rezervı» jobasy ıske qosylatynyn estıgende bırden qyzyǧuşylyq tanyttym. Atauynyŋ özı erekşe boldy jäne eldegı saiasi reformalar aiasynda tübegeilı özgerıster qajet ekenın tüsındım. 2022 jyldan bastap qazırgı uaqytqa deiın qalalyq äkımdık apparatynda qyzmet ısteimın. Är jyldary elordanyŋ Jer qatynastary, Memlekettık säulet-qūrylys baqylau basqarmasy men qalalyq äkımdık apparatyndaǧy memlekettık-qūqyqtyq bölımınde täjıribe jinap, jūmys ıstedım. Jergılıktı atqaruşy organdaǧy jūmysym men üşın ülken täjıribe boldy.
Prezidenttık jastar kadrlyq rezervı – jas memlekettık qyzmetşıler üşın ülken doda. Bäsekeles orta arqyly özın synap, şyŋdauǧa mümkındık beretın bıregei alaŋ. Toptyq jūmystar barysynda özıŋdı jaqsy qyrynan körsetu arqyly közge tüsesıŋ. Üşınşı ırıkteu ädıl jäne öte qyzyq boldy. Bır qyzyǧy, ırıkteuge aldyn ala daiyndalu mümkın emes. Qabıletıŋızge qarai baǧalanady jäne qorytyndysy boiynşa osal jerlerıŋızdı surettep beredı. Būl jobanyŋ basty ideiasy – talantty jastar üşın «äleumettık lift» qūru. Osyndai mümkındıktı qoldanu üşın de jobaǧa qatystym. Būl jerde eskeretını Prezidenttık jastar kadrlyq rezervıne öttım eken dep, joǧary lauazymdarǧa taǧaiyndaudy kütu – qate pıkır. Ärine, är maman üşın onyŋ artyqşylyqtary bar, jauapkerşılık jükteidı. Bıraq qyzmettık jolda ösu – är mamannyŋ özıne bailanysty. Men üşın bastysy – adal qyzmet etu, halqymyzdyŋ äl-auqatynyŋ ösuıne septıgımdı tigızu».
İslambek BAIMANOV, Astana qalasy Almaty audany ışkı saiasat bölımınıŋ basşysy:
– Memlekettık qyzmettegı jolymda 2021 jyly aralyǧynda Astana qalasy Saryarqa audanynyŋ ışkı saiasat bölımınıŋ bas mamany jäne bölım basşysynyŋ mındet atqaruşysy bolyp jūmys ıstedım. Al 2022 jyldan bastap Almaty audanynyŋ ışkı saiasat bölımınıŋ basşysy lauazymynda qyzmet atqaramyn. Memlekettık qyzmetşı retındegı bılıktılıgımdı arttyru maqsatymen Prezident jastar kadr rezervıne qatystym. Ärine, är ırıkteu kezeŋı qiyn da qyzyqty boldy. Jalpy 7 kezeŋnen tūratyn byltyrǧy ırıkteu barysynda är ümıtkerdıŋ qūzyrettılıkterın körsetuge erekşe köŋıl bölındı. Men üşın 4-kezeŋ, «qūzyretterdı baqylau» assessment-ortalyǧynda ötken ırıkteu qiyn boldy. Ekı bloktan ötken būl kezeŋ bırınşı kezekte ädılettı öttı. Baiqauǧa qatysar aldynda «Men öz ömırımdı qoǧamǧa arnauǧa daiynmyn ba?» degen sūraqty özıme qoiyp edım. Men «İä» dep jauap berdım. Sebebı memlekettık qyzmette jūmys ıstei otyryp, ärbır memlekettık qyzmetşınıŋ maqsaty – öz jūmysynda barynşa tiımdılık körsetu ekenın tüsındım. Prezidenttık jastar kadrlyq rezervı – barlyq jas patriottar üşın memlekettık kadr saiasatyn jüzege asyruda käsıbi jaramdylyǧyn däleldeudıŋ tamaşa mümkındıgı. Men üşın de būl eŋbek jolynda alǧan bılımımdı synau boldy.
Memlekettık qyzmettıŋ qalyptasqan postulattaryna jaŋaşa közqarasty engıze otyryp, kadr saiasatynyŋ sabaqtastyǧy mehanizmı retınde būl joba qajet. Osy salaǧa adaldyq, aşyqtyq, ädıldıktı nyǧaitqym keledı. Kadrlyq rezerv ärtürlı salalardaǧy memlekettık basqaruşylardy anyqtau boiynşa tyŋ reformalyq jobaǧa ainaldy. Kez kelgen elde osyndai jobanyŋ analogtary bola bermeidı. Memleket basşysynyŋ būl jobany 2019 jyly ıske qosqany bızdıŋ elımızde barlyǧynyŋ memleketke paida äkeluge teŋ mümkındıkterı bar ekenın däleldeidı».
P.S: Qazırgı jastardyŋ jūmysqa ornalasqanda mansapta ösu, jalaqydan būryn mekemedegı qūndylyqtar men jūmys prinsipterıne basa män beretının baiqauǧa bolady. Sondyqtan jastardyŋ qyzmetke degen talǧamy da özgerıp keledı. Bügıngı jastar qoǧammen qarym-qatynasty ädılettı, aşyq, qoljetımdı qylatyn maşyqtardy boiyna jinaqtaǧan. Soǧan säikes memlekettık qyzmet te adamǧa qyzmet etuge, servistık ülgıge qarai auysyp keledı.
