Nazym QYZAIBAI, bokstan ekı dürkın älem chempiony: SPORTQA KELGELI BIR RET QANA MŪRNYM QANAPTY

Elordada ötken älem chempionatynda tamaşa nätije körsetıp, tarihqa engen boksşymyz Nazym Qyzaibaidyŋ orny bır töbe. Jūmyr jerdıŋ būryş-būryşynan jinalǧan bılektı qyzdar bäsekesınde aruymyz ekınşı märte jeŋımpaz atandy. Aqtyq synda qytailyq sportşy Van Iýiandı tūqyrta sabaǧan Nazym qazaq elıne jahandyq jarystyŋ kezektı altyn medalın jūlyp alyp berdı. Saiys aiaqtalǧan soŋ Nazymmen sūhbattasudyŋ sätı tüsken edı. Özı öte äŋgımeşıl eken, ä degennen aqtaryla kettı.

– Jeŋısıŋ qūtty bolsyn! Qazaq qyzdarynyŋ arasynda ekı dürkın älem chempiony atanǧan jalǧyz boijetken özıŋsıŋ. Būl jolǧy jeŋıstıŋ dämı bölek pe?
– Ärine. Qanşa degenmen Otany­myzda, Qazaqstannyŋ törınde ūiymdastyrylyp jatqan soŋ, dodaǧa barymdy saluǧa tyrystym. Janküierlerdıŋ qoldap-qolpaştaǧany da boiyma erekşe ruh berdı. Qytailyq qarsylasym oŋai şaǧylatyn jaŋǧaq emes. Alaida men ony aldyn ala zerttep, sonyŋ nätijesınde küştı köbırek qaida jūmsau kerektıgın tüsındım. Ekınşı jaǧynan, özge boksşylar sekıldı oŋ ne sol qoldyŋ aiqyn basymdylyǧy mende joq. Iаǧni, ekeuımen de bırdei jūdyryqtasa beremın. Menıŋşe, barlyq stildı üirengende ǧana ülken jetıstıkke jetuge bolady.

– Bärekeldı! Äitkenmen kez kelgen sportşynyŋ ūly armany Olimpiada şyŋyn baǧyndyru ǧoi. Senı biyl Rioda köremız be dep ümıttengenbız. Ökınışke qarai, salmaq kategoriiaŋ Olimpiada baǧdarlamasyna kırmeidı. Üş kelıdei salmaq qosu qiynǧa soqty ma?
– Bärı Allanyŋ qalauymen. Jūldyzym jarqyraityn kün älı alda. Būiyrsa, 2020 jyl menıŋ jylym bolady.

– Auzyŋa mai. Oǧan deiın de elımızde äielder boksy qanat jaiyp, jaŋa esımder düniege keler. Būl sport türıne degen közqaras äzırge şetelde myqtyraq bolyp tūr.
– Dūrys aitasyz. Onda bır sportşynyŋ janynda bırneşe adam erıp jüredı. Bırı massajist, bırı dietolog, bırı därıger degendei… Ekı jattyqtyruşysy jäne bar. Mūndai jaǧdaidan keiın olarǧa jülde almaudyŋ özı ūiat qoi (külıp). Bızde de, şükır, jaǧdai jaman emes. Qyzdar boksy Olimpiada baǧdarlamasyna engennen keiın būl sportqa qyzyǧatyn boijetkender bırşama köbeidı.

– Düniejüzılık jarystarǧa barǧanda, ädıletsızdıkter jiı bolyp tūra ma?
– Ärine. Kün men tün sekildi jeŋis pen jeŋilis alma-kezek auysyp keledi. Jeŋgende qalai quansaŋ, jeŋilistiŋ salmaǧyn däl solai arqalai bıluıŋ kerek. 2012 jylǧy älem chempionatynyŋ jartylai finalynda ündı qyzy aldymdy orap ketken. Tört raund boiy qarsylastym, älimniŋ jetkeninşe jūdyryqtastym. Sonda da jeŋis qarsylasyma būiyrdy. Bıraq är sätsızdıkke jasi berseŋ, közdegen maqsatyŋa jete almaisyŋ ǧoi. Ondailarǧa män bermeuge tyrysamyn.

– Sporttyq kareraŋdy on jasyŋda bastapsyŋ. Üidegıler boksqa baruyŋa qarsy bolmady ma?
– Balalyq şaǧym Almaty oblysyndaǧy Ile audanynyŋ Jetıgen auylynda öttı. Bır künı sondaǧy mektepte boks üiırmesı aşyldy. Kışkentai kezımnen sportqa jaqyn edım, dereu älgı üiırmege jazyldym. Aldymdaǧy aǧam, äpkem, ınım, sıŋlımnıŋ eşqaisysy sportqa äues emes-tın. Menıŋ boksqa qatysatynymdy estıgen soŋ, anam azdap qarsy boldy. Ülkender jaǧy «Qyz balasyŋ ǧoi, boksty qaitesıŋ?» degen siiaqty aqyldaryn da aitqan. Sportqa degen mahabbatym bärınen basym tüstı me, eşkımdı tyŋdamadym. Alǧaşynda menıŋ salmaǧymda qyzdar bolmaǧan soŋ, ūl balalarmen bırge jattyǧyp jürdım. Solarmen jūdyryqtasatynmyn. Üş aidan keiın Almatydaǧy sport mektep-internatyna oquǧa qabyldandym. Sol kezden berı Jūmabek Ömırzaqov menıŋ bapkerım boldy.

– Boksty taŋdaǧanyŋa ökınetın kezder bola ma?
– Joq. Negızı bızdı sätsızdıkter şyŋdaidy ǧoi. Bıraq qatty taiaq jegen kezım bolǧan joq. Sportqa kelgelı bır ret qana mūrnym qanap, soqqy alyppyn.

– Qazır qyzdar qūramasyn jattyqtyratyn bapkerler arasynda äiel bapkerler öte az. Özıŋ sporttyq kareraŋdy aiaqtaǧan soŋ, bapker bolǧyŋ kelmei me?
– Älbette, bolǧym keledı. Qazırdıŋ özınde bokstyŋ özım bıletın taktikasyn sıŋlılerıme üiretıp jürmın.

– Otandyq boksşylardan kımderdı ülgı tūtasyŋ. Şeteldıkterden şe?
– Bekzat Sattarhanovty ülgı tūtamyn. Serık Säpiev, Gennadii Golovkin, Marina Volnovalardyŋ şeberlıkterıne täntımın. Şetel boksşylarynan Floid Meivezer, Roi Djons, Menni Pakiao ūnaidy.

– Bügınde jūrtşylyqqa kädımgıdei tanylyp qaldyŋ. Halyqtyŋ qūrmet-qoşemetı «jūldyz auruyna» şaldyqtyrmady ma?
– Men ondai aurumen eşqaşan auyrmaityn şyǧarmyn (külıp). Keide jolşybai menı körıp qalyp «Sen anau boks­şy qyzǧa ūqsaidy ekensıŋ» dep aityp jatady. Ondaida jymiyp «Men ǧoi sol» dep jauap beremın. Kölık aidap jürıp jol erejesın būzǧanymda «Aǧai, asyǧys edım. Jıbere salyŋyzşy» dep ötınış aitqan kezderım bolǧan. Biylǧy Qazaqstan chempionatyna daiyndyq kezınde qūrbym ekeumızdı tärtıp saqşylary toqtatty. Bızdı körıp: «Oi, būl bızdıŋ sportşylar ǧoi! Myna qyz – Älem chempiony» dep janyndaǧylarǧa äbden maqtap, bızdı jıbere salǧan. Osyndai jaǧdailarda tanymaldylyǧym kömektesedı.

– Senıŋ qolyŋdaǧy tatuirovkany baiqap qaldyq. Qūpiia bolmasa aitşy, ol nenı bıldıredı?
– Tatuirovkamda qolǧap, Olimpiada şeŋberlerı jäne Tudaǧy qyran beinelengen. Būlar – mendegı armandardyŋ simvoly ıspettes.

Äŋgımelesken:
Botagöz MARATQYZY