Nūr-Sūltan qalasyndaǧy «Ümıt» tomoterapiia jäne iadrolyq medisina auruhanasy keşenınde ıske qosylǧan «TomoTherapy» apparaty – AQŞ-ta jasalǧan bıregei qondyrǧy. Älemde mūndai 180 ǧana apparat bar. Sonyŋ bırı Ortalyq Aziia elderı arasynda tek bızdıŋ elordamyzda jūmys ıstep tūr.
Qazaqstanda ölım-jıtım sebepterınıŋ jıktelu qūrylymynda onkologiialyq nauqastan qaitys bolatyndar sany ekınşı orynda tūr. Jyl saiyn qaterlı ısık auruynan 17 myŋ adam köz jūmady, olardyŋ 40 paiyzy – eŋbekke qabılettı jastaǧylar. Bızdıŋ elımız üşın rak keselımen küres – kökeitestı mäselelerdıŋ bırı bolyp tūr.
Elımızde keŋınen jürgızılıp jatqan Ūlttyq skriningtık baǧdarlama qaterlı ısıktıŋ endı paida bola bastaǧan kezınde anyqtauǧa mümkındık beredı. Bıraq onkonauqastardy tolyqtai emdep jazu 80%-ǧa deiın joǧary tehnologiialyq emdeu täsılderın, onyŋ ışınde tomoterapiiany qoldanǧan kezde ǧana jaqsy nätije beretının älemdık täjıribe körsettı. Mūndai mümkındıkke Nūr-Sūltan qalasyndaǧy «Ümıt» tomoterapiia jäne iadrolyq medisina auruhana keşenı» JŞS da ie boldy.
– Auruhana keşenınde onkologiialyq nauqastardy «TomoTherapy HD» jabdyǧyn qoldana otyryp, jaŋa zamanaui tomoterapiia täsılı boiynşa emdeidı. «Damu» qory «Biznestıŋ jol kartasy – 2020» memlekettık baǧdarlamasy boiynşa jobany jüzege asyru üşın bankten alynǧan kredit mölşerlemesın subsidiialady, – dedı Nūr-Sūltan qalasynyŋ «Damu» käsıpkerlıktı damytu qorynyŋ direktory Nūrsūltan Abdolla.
Erjan Şaiahmetov,«Ümıt» keşenınıŋ direktory:
– Būl – öte «aqyldy» tehnologiia. Bırneşe maşinanyŋ funksiiasyn (kiberpyşaq, gamma-pyşaq) atqarady. Bas miy ısıgınıŋ, köru tınınıŋ, ökpe jäne basqa organdardyŋ rak auruyn emdeu kezınde sau jasuşalarǧa zaqym kelmeidı jäne nauqasty qūlan-taza emdep jazady. Emdeu prosedurasy nauqasty auyrsyndyrmaidy, 10-15 minutqa eseptelgen. Tek äbden asqynyp ketken, 4 därejedegı rak tomoterapiiasy ūzaǧyraqqa sozylady.
Tomoterapiia ortalyǧy memlekettık-jekemenşık ärıptestık aiasynda qūryldy. Qymbat jabdyq QR İnvestisiia jäne infraqūrylymdyq damu ministrlıgınıŋ, «Damu» käsıpkerlıktı damytu qorynyŋ jäne «Bäiterek» ūlttyq holdingınıŋ qoldauymen satyp alynǧan.
– Tomoterapiia – būl bır apparatta jelılık küşeitkı men kompiuterlık tomograftyŋ üilesımı negızınde onkologiialyq keselderdı emdeitın ozyq täsıl, – dedı «Ümıt» keşenınıŋ direktory Erjan Şaiahmetov. – Eger memleket tarapynan qoldau bolmaǧanda bız mūndai jabdyqty satyp ala almauşy edık.
Älemde mūndai 180 ǧana apparat bar. Ol AQŞ-ta jasalǧan. Jabdyqtyŋ köpşılıgı Amerika aumaǧynda şoǧyrlanǧan. Ortalyq Aziiada tek Nūr-Sūltan qalasynda ǧana. TMD aumaǧynda – Mäskeude onyŋ eskı ülgısı, sosyn Qazan qalasynda jaŋa ülgısı ornatylǧan. Elordadaǧy jabdyq – soŋǧy model. Onyŋ qūny 5 mln dollar tūrady.
Bügıngı künge deiın «Ümıt» tomoterapiia jäne iadrolyq medisina auruhana keşenınde 160 nauqas emdelıp şyqty. Qazır 21 adam em-dom alyp jatyr, 9 nauqas tekseruden ötude. Taǧy 18 mūqtaj jan kezegın kütıp jür. Sonymen bırge Qytaidan, Reseiden, basqa jaqyn körşı memleketterden emdeluge ötınış tüsırgender az emes. Ortalyqtyŋ därıgerlerı AQŞ-ta, Ündıstanda, Fransiiada, Katarda oqyp, bılıktılıkterın jetıldırıp kelgen.
– Baiqaǧanymyzdai, bıregei qondyrǧy ärbır pasienttıŋ jeke qajettılıkterıne säikes jäne joǧary sapaly säulelendıredı. Säulelenudıŋ qajettı dozasyn şyǧarudyŋ bıregei spiraldy rejimı kürdelı, asqynǧan, sondai-aq qoljetımdılıgı qiyn tūsta ornalasqan ısıkterdı emdep-jazuǧa mümkındık beredı. Säulelenudıŋ äserı sau tınderdı zaqymdamaidy. Būl emdeluşılerdıŋ türlı sanattary üşın säulelık terapiiany qoldanu aiasyn keŋeitedı.
E.Şaiahmetovtyŋ aituynşa, tomoterapiia täsılın qoldanu arqyly bolaşaqta raktyŋ barlyq türlerın emdeude jaqsy nätijelerge qol jetkızuge bolady. Tıptı qazırgı künı radiosäulelendıru jabdyǧy nemese ota jasau arqyly sylyp tastau qiynǧa tüsetın nemese emdeudıŋ basqa täsılderı nätije bermegen qaterlı ısıkterdı emdep-jazu mümkındıgı aşylyp otyr.
