Ömır joly taqtaidai bırkelkı emes. Tırşılıktegı bolmaşy bır sätsızdıktıŋ özı adamdardyŋ taǧdyryn kılt özgertıp, sarsaŋǧa salady. Odan jol tauyp şyǧu da oŋai emes. Sondai şaqtarda keibır jandar maŋaiynan eş jylylyq körmei, aşy suǧa üiır bolyp, dala kezıp ketedı. Bız ony Astanadaǧy «Belgılı tūraǧy joq adamdarǧa arnalǧan beiımdeu» ortalyǧynyŋ jūmysymen jaqynyraq tanysqanda baiqadyq.
SENIMGE SELKEULIK TÜSPESIN
Beiımdeu ortalyǧynyŋ aşylǧanyna on alty jyl bolǧan. Sodan berı aituly mekeme belgılı tūraǧy joq jandardy äleumettık ortaǧa qaita beiımdep, qūjattaryn tügendep, jūmysqa ornalastyryp, bırqatar sauapty jūmystardy atqaryp keledı. Biylǧy toǧyz ailyq körsetkış boiynşa ortalyqqa 915 adam tüsken. Onyŋ ışınde bas qaladan 383 adam bolsa, özge öŋırlerden 532 azamat tüsken. Solardyŋ qatarynda 696 adamnyŋ qūjaty joq eken.
– Bızdıŋ ortalyq 180 tösek-orynǧa laiyqtalǧan. Bügınde ortalyqta 160 juyq adam tūryp jatyr. Qys qahary sezılgennen berı keluşılerdıŋ sany köbeidı. Äsırese, basqa aimaqtan kelgender köbırek. Sodan keiın tüngı mezgılde barar jerı joq azamattar keşkılık osynda kelıp qonady. Juynady, demalady, taŋerteŋ qaita ketedı. Bızdıŋ ortalyqta jatqan adamdarǧa üş uaqyt tamaq berıledı. Kıtaphana jūmys ısteidı. Medisinalyq tekseruden ötkızemız. Qūjattaryn anyqtaimyz. Joq bolsa, qaita jasauǧa kömektesemız. Biyldyŋ özınde 5 adamǧa mügedektık qūjatyn daiyndap berdık.
Taǧy 5 kısınıŋ zeinetkerlık qūjatyn äzırledık. 68 azamattyŋ jeke bas qūjatyn qaita qalpyna keltırdık. Tört kısını jūmysqa ornalastyrdyq. 286 adamdy tūrǧylyqty mekenjaiyna jıberdık, – deidı ortalyq direktory Mūrat Käriev.
Sonymen bırge, ortalyqtyŋ aiasynda «Ūtqyr äleumettık jasaq» jūmys ısteidı. Ol elordadaǧy üş audannyŋ polisiia punktterımen, kommunaldyq mekemelerımen, medisinalyq ortalyqtarymen, qalalyq köşı-qon polisiiasy basqarmasymen, temırjol vokzaly jäne saparjaimen tyǧyz bailanys ornatqan.
«Bızdıŋ maqsatymyz – ömırde qiyndyqqa tap bolǧan adamǧa qolymyzdan kelgenşe kömek körsetıp, senımderı serpılse deimız. Osyndaǧy köp kısıler öz qūqyqtaryn bılmeidı. Sondyqtan olarmen psihologtar, zaŋgerler jūmys ısteidı. Ortalyqta adamdar qajettı kömekke bailanysty bır aidan bır jylǧa deiın tūrady. Äsırese, jeke kuälıkterı joq azamattardyŋ qūjatyn räsımdeu ūzaqqa sozylady. Mäselen, biyl bızge bır azamat tüstı. Özı – Auǧan soǧysynyŋ ardagerı. Bız onyŋ jaqyndaryn ızdestırdık. Qaladaǧy Auǧan soǧysy jauyngerlerınıŋ bırlestıgıne habarlastyq. Olar bızge keldı. Jaŋaǧy azamat Auǧan soǧysynda eŋ bır auyr nüktede bolyp, eren erlık körsetken. Sol kezde oǧan medal ūsynylyp, ol bıraq tapsyrylmaǧan. Sony qarulas dostary äkelıp tabystady. Otbasynan ajyrasyp, tuystarynan da bailanys üzıp alǧan. Oǧan barlyq jaǧdai jasalyp, jūmysqa ornalastyryldy. Qazır jaǧdaiy jaqsy. Bızge kelgen adamdardyŋ otbasylarymen, tuystarymen söilesıp, üilerıne qaitaruǧa küş salamyz» deidı ortalyq basşysy.
TAǦDYR JOLY TAIǦANAQ
«Bız aldymen adamdardyŋ psihologiialyq auytqularyn baiqaimyz. Ädısteme boiynşa arnaiy test jürgızemız. Olarǧa arnalǧan psihologiialyq sensorlyq bölme bar. Sonda qabyldaimyz. Ony äiel azamatşalar köbırek jaqsy köredı. Bızge tüsken kısıler bastapqyda «menıŋ eşqandai tuysqanym, otbasym joq» dep ötırık aitady. Ekı-üş ret psihologiialyq kömekten keiın özderıne kelıp, bärın bırtındep aita bastaidy. Ärine, būl jerden taǧdyr joly taiǧanaq türlı adamdardy kezdestıruge bolady. Tärtıbın tüzep, otbasyna oralǧandar bar. Keibır kısılerge osy kezbe jaǧdailary ūnaidy» deidı psiholog maman.
QYSTA JŪMYS QAUYRT
– Kün suyǧannan berı üi-küiı joq adamdardyŋ sany köbeiıp ketedı, – dep bastady sözın ortalyq därıgerı Zibagül Jūmaşeva. Rasynda, mekemenıŋ emdeu bölımınde kezekke tūrǧandardyŋ qatary bır qaralyq. Bızdıŋ aldymyzda aq halatty jandar tünde qabyrǧasy şyǧyp, ortalyqty panalap kelgen tūraǧy joq kısını jedel-järdem şaqyryp, basqa auruhanaǧa jöneltıp jatty.
«Suyq tüskennen berı ortalyqqa täulıgıne 20-25 adam keledı. Äsırese, qys mezgılınde jūmys qauyrt. Ortalyqty kelıp panalaityndar köp. Olardyŋ taǧdyrlary ärtürlı. Elordaǧa jūmysqa kelıp, eŋbekaqylaryn ala almai dalada qaŋǧyryp qalǧandar da bar. Sosyn olar amalsyzdan osynda keledı. Bız aldymen olardy medisinalyq tekseruden ötkızemız. Türlı aurularǧa bailanysty analiz alamyz. Fliuorografiiaǧa tüsıremız. Äsırese, qys kezınde qoly-aiaǧy üsıgender köbeiedı. Töbelesıp, taiaq jegen, auyr jaraqat alǧandar da bolady. Alaida, kürdelı aurulardy emdei almaimyz. Ondai jaǧdaida nauqastardy basqa auruhanaǧa jıberemız» dedı Zibagül Jūmaşeva.
NEMERESI ALǦYS AITTY
Bız barǧan künı beiımdeu ortalyǧyna taŋǧy alty kezınde bır äjei tüsıptı. Ony mamandar qabyldap alǧan. Keiın anyqtalǧandai, ol kısı balalary men nemerelerı taŋǧy ūiqyda jatqanda, dalaǧa şyǧyp ketken. Eptep esın joǧaltqan kısı eken. Sodan balalary oiana salysymen anasyn ızdeidı. Köşedegı jürgınşılerden sūrastyrady. Körgen-bılgen adam bolmaidy. Aqyry, olar jelılık polisiiaǧa habarlasady. Negızınen, ony polisiia qyzmetkerlerı köşeden tauyp alyp, osynda taŋerteŋ alyp kelgen. «Bız äjemızdı janūşyra ızdedık. Tuystardan sūrastyrdyq. Olarǧa barmaǧan. Körşıler de körmegen. Sodan polisiiaǧa habarlasyp, ol kısıler äjemnıŋ beiımdeu ortalyǧyna tüskenın habarlady. Sodan osynda kelıp otyrmyz. Äjeme barlyq medisinalyq kömek körsetılıptı. Ortalyq mamandaryna alǧysym şeksız» deidı joǧalyp tabylǧan keiuananyŋ nemeresı.
Qysqasy, jylylyq ūialaǧan ortalyqtan adamǧa degen ızgı qasiettı, adal niettı körıp, köŋılımız köterıldı. Endeşe, bır-bırımızge degen janaşyrlyqtan jazbaiyq, aǧaiyn!
Azamat ESENJOL
