مەملەكەتتىك اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك – بۇل جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا ايلىق تابىسى ەلوردادا بەلگىلەنگەن كەدەيلىك شەگىنەن تومەن جەكە تۇلعالارعا نەمەسە وتباسىلارعا شارتسىز جانە شارتتى اقشالاي كومەك تۇرىندە مەملەكەت بەرەتىن اقشالاي نىسانداعى تولەم. وسىنداي كومەك الۋ مەحانيزمى تۋرالى ەلوردالىق جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى يليا سكۋب اڭگىمەلەپ بەردى.
شارتسىز اقشالاي كومەك كىمدەرگە بەرىلەدى؟
- زەينەتكەرلىك جاسقا تولۋىنا, ءبىرىنشى نەمەسە ەكىنشى توپتاعى مۇگەدەكتىككە, ەكى ايدان استام ەڭبەككە ۋاقىتشا قابىلەتسىزدىك مەرزىمى بەلگىلەنۋى مۇمكىن اۋرۋىنىڭ بولۋىنا بايلانىستى جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋ شارالارىنا قاتىسۋعا مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جالعىزىلىكتى جانە (نەمەسە) جالعىز تۇراتىن تابىسى از ادامدارعا شارتسىز اقشالاي كومەك بەرىلەدى.
- قۇرامىندا ەڭبەككە قابىلەتتى ادامدارى جوق نەمەسە جالعىز ەڭبەككە قابىلەتتى مۇشەسى ءۇش جاسقا دەيىنگى بالاعا, مۇگەدەك بالاعا, ءبىرىنشى نەمەسە ەكىنشى توپتاعى مۇگەدەككە, بوگدە ادامنىڭ كۇتىمىنە جانە كومەگىنە مۇقتاج قارتقا كۇتىمدى جۇزەگە اسىراتىن تابىسى از وتباسىلارعا شارتسىز اقشالاي كومەك بەرىلەدى.
كەدەيلىك شەگى – بۇل اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتىڭ مولشەرىن ايقىنداۋ كريتەريى رەتىندە بەلگىلەنەتىن, ءبىر ادامنىڭ ەڭ تومەنگى قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن قاجەتتى كىرىس شەكاراسى.
شارتتى اقشالاي كومەك كىمدەرگە بەرىلەدى؟
- جالعىزىلىكتى جانە (نەمەسە) جالعىز تۇراتىن ەڭبەككە قابىلەتتى تابىسى از ادامدارعا شارتتى اقشالاي كومەك بەرىلەدى.
- ءوزىنىڭ قۇرامىندا ەڭبەككە قابىلەتتى مۇشەسى (مۇشەلەرى) بار از قامتىلعان وتباسىلارعا, ونىڭ ىشىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «سالىق جانە بيۋدجەتكە تولەنەتىن باسقا دا مىندەتتى تولەمدەر تۋرالى» كودەكسىنىڭ 774-بابىنا سايكەس بىرىڭعاي جيىنتىق تولەمدى تولەۋشىلەر بولىپ تابىلاتىن جەكە تۇلعالارعا, ول (ولار) جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋ شارالارىنا قاتىسقان جانە (نەمەسە) جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋ شارالارىنا قاتىسقان جاعدايدا, جوعارىدا كورسەتىلگەن ادامداردى (وتباسىلاردى) قوسپاعاندا, الەۋمەتتىك بەيىمدەۋ قاجەت بولعان كەزدە جۇرگىزىلەدى.
اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك كىمدەرگە تاعايىندالادى؟
قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا تابىسى كەدەيلىك شەگىنەن اسپايتىن ادامدار ساناتى اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الا الادى. ولار:
– قر ازاماتتارى;
– ورالماندار;
– بوسقىندار;
– شەتەلدىكتەر;
– قر تۇراقتى تۇراتىن ازاماتتىعى جوق تۇلعالار.
جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا تابىس اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تاعايىنداۋعا ءوتىنىش بىلدىرگەن توقساننىڭ الدىنداعى توقساندا الىنعان جيىنتىق تابىستى وتباسى مۇشەلەرىنىڭ سانىنا جانە ءۇش ايعا ءبولۋ ارقىلى ەسەپتەلەدى.
اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتى كىمدەر الا المايدى؟
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «مەملەكەتتىك اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تۋرالى» زاڭىنا سايكەس, اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تاعايىنداۋعا مىنا ازاماتتاردىڭ قۇقىعى جوق:
– تابىسى از ادامدار (وتباسىلار);
– ەڭبەككە قابىلەتتى مۇشەسى جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋ شارالارىنا قاتىسۋدان باس تارتقان وتباسى – جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋ شارالارىنا قاتىسۋدان باس تارتقان كۇننەن باستاپ 6 اي ىشىندە;
– الۋشىنىڭ كىناسىنەن بۇرىن جاسالعان الەۋمەتتىك كەلىسىمشارت بۇزىلعان جانە (نەمەسە) الەۋمەتتىك كەلىسىمشارتتا كوزدەلگەن مىندەتتەمەلەر ورىندالماعان جاعدايلاردا ادامدار (وتباسى) – اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تاعايىنداۋعا ءوتىنىش جاساۋدىڭ الدىنداعى 6 اي ىشىندە;
– اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تاعايىنداۋ ءۇشىن جالعان مالىمەتتەر جانە (نەمەسە) دايەكسىز قۇجاتتار ۇسىنعان ادامدار (وتباسىلار) – ولار ۇسىنىلعان كۇننەن باستاپ 6 اي ىشىندە;
– ۋچاسكەلىك كوميسسيانىڭ ماتەريالدىق جاعدايىن تەكسەرۋ ناتيجەلەرى بويىنشا دايىندالعان قورىتىندىسىنا سايكەس اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك كورسەتۋدى قاجەت ەتپەيتىن ادامدار (وتباسىلار).
اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك مولشەرى
ادامعا نە وتباسىنا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتىڭ مولشەرىن ۋاكىلەتتى ورگان جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا تابىس پەن بەلگىلەنگەن كەدەيلىك شەگىنىڭ ايىرماسى تۇرىندە وتباسىنىڭ ءاربىر مۇشەسىنە ەسەپتەيدى. وتباسىنىڭ قۇرامى جانە تابىسى وزگەرگەن جاعدايدا تاعايىندالعان اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتىڭ مولشەرى قايتا ەسەپتەلەدى. ءوتىنىش بەرۋشى 10 جۇمىس كۇنى ىشىندە ۋاكىلەتتى ورگانعا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتىڭ مولشەرىن وزگەرتۋ ءۇشىن نەگىز بولۋى مۇمكىن ءمان-جايلار تۋرالى حابارلاۋعا مىندەتتى.
جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا تابىس قالاي ەسەپتەلەدى؟
اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋعا ۇمىتكەر ادامنىڭ جيىنتىق تابىسىن ايقىنداۋ اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋعا ءوتىنىش جاسالعان كەزدە ۇسىنىلاتىن قۇجاتتاردىڭ جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرىنەن الىنعان مالىمەتتەردىڭ نەگىزىندە جۇرگىزىلەدى.
تۇرعىن ءۇي كومەگى مەن اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتەن, سونداي-اق جۇمىسپەن قامتۋعا جاردەمدەسۋدىڭ بەلسەندى شارالارىنا قاتىسۋ شەڭبەرىندەگى مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىنان باسقا, بەلگىلەنگەن ۋاقىت كەزەڭىندە اقشالاي نەمەسە زاتتاي نىساندا الىنعان تابىستاردىڭ بارلىق تۇرلەرى وتباسىنىڭ جيىنتىق تابىسىنا ەنگىزىلەدى.
