كەشە مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى رەجەپ تايىپ ەردوعانمەن كەزدەسىپ, كەڭەيتىلگەن قۇرامدا كەلىسسوزدەر وتكىزدى.
استانا الەمدىك ديالوگ الاڭىنا اينالادى نۇرسۇلتان نازارباەۆ: تۇركيا جايلى ءسوز قوزعاعاندا الدىمەن بۇل ەلدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزدى العاش بولىپ مويىنداعانىن اۋىزعا الامىز. وسى كەزدەسۋدە دە ەلباسى بۇل تاريحي وقيعانىڭ ەشۋاقىتتا ۇمىتىلمايتىنىن اتاپ ءوتتى.
تۇركيا رەسپۋبليكاسى قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن مويىنداپ قانا قويعان جوق, جاس مەملەكەتتىڭ بولاشاعى جارقىن بولارىنا سەنىپ, العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناتۋعا نيەت ءبىلدىردى. بۇل ساياسي قادامدارىنىڭ قاتە ەمەستىگىنە بۇگىندە كوز جەتكىزىپ تە ۇلگەردى.
«قازاقستاندى ۇشان-تەڭىز بايلىعى,قارقىندى ءوسىپ كەلە جاتقان ەكونوميكاسى بار ورتا ازيانىڭ تاپ جۇرەك تۇسىندا ورنالاسقان گەوستراتەگيالىق ەل دەپ ەسەپتەيمىز. ارينە, بۇل جەردە ءسىزدىڭ كۇمان تۋدىرماس ۇلان-عايىر تاجىريبەڭىزدىڭ ۇلكەن ماڭىزى بار. قازاقستان تاۋەلسىزدىگىن العاننان بەرگى 20 جىلدىڭ ىشىندە بارلىق سالادا زور جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. قازاقستان نەعۇرلىم جەتىستىكتەرگە جەتسە, ءبىز ونى سوعۇرلىم قولدايتىن بولامىز»,– دەگەن مارتەبەلى مەيماننىڭ ءسوزى وسىنى دالەلدەسە كەرەك. باۋىرلاس ەكى ەلدىڭ ارالاس-قۇرالاس بولعانىنا بيىل, مىنە, 20 جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. بۇعان دەيىن دە ەكى ەل پرەزيدەنتتەرى مەن ۇكىمەت باسشىلارىنىڭ بىرنەشە كەزدەسۋى ءوتتى. ءار كەزدەسۋ سايىن ەكى جاققا ءتيىمدى تالاي قۇجاتقا ءمور باسىلدى. ناتيجەسىندە الىس-بەرىس جانداندى. استانا ەكونوميكالىق فورۋمى- مەن سايكەس كەلگەن تۇركيا ۇكىمەت باسشىسىنىڭ كەزەكتى ساپارىن دا تابىستى ءوتتى دەۋگە نەگىز بار.
«وسى ساپار بارىسىندا ەكى ەل اراسىنداعى ۇلكەن ىنتىماقتاستىققا قول قوياتىن بولامىز. بۇل تۇڭعىش رەت جاسالىپ وتىرعان ۇلكەن ارەكەتتەر بولىپ تابىلادى»,– دەپ ەلباسى ءسوز باسىندا ايتىپ وتكەندەي, كەزدەسۋدە ماڭىزى زور مالىمدەمەلەرگە قول قويىلدى.
اتاپ ايتقاندا, ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن تۇركيا پرەمەر-ءمينيسترى رەجەپ تايىپ ەردوعان قازاقستان مەن تۇركيا اراسىنداعى جوعارعى دەڭگەيلى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىن قۇرۋ تۋرالى مالىمدەمەگە قول قويدى. كەڭەستىڭ العاشقى وتىرىسى كۇز ايلارىندا ەلباسىنىڭ تۇركياعا ساپارى كەزىندە وتەتىن بولادى.
قول قويىلعان ەكىنشى قۇجات – ەكى ەل پرەزيدەنتتەرىنىڭ قولداۋىمەن قر يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار مينيسترلىگى مەن تۇركيا ەكونوميكا مينيسترلىگى اراسىندا «جاڭا سينەرگيا» بىرلەسكەن ەكونوميكالىق باعدارلاماسى بولدى. بۇل قۇجات ەكى مەملەكەت اراسىنداعى ساۋدا ەكونوميكالىق, ينۆەستيتسيالىق سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى جوعارى دەڭگەيگە شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرمەك.
سونىمەن قاتار, ەلباسى ءوزىنىڭ ۇسىنىسىمەن تۇركى كەڭەسىنىڭ قۇرىلعاندىعىن ايتتى. تۇركى كەڭەسىنىڭ كەلەسى كەزدەسۋى بيىل بىشكەكتە وتەتىن بولادى.
شىنار دوسان
