مادەنيەت مايتالمانى
ەلوردانىڭ مادەنيەت سالاسىندا ەسىمى قۇرمەتپەن اتالاتىن جانداردىڭ ءبىرى – قازىرگى زامانعى ونەر مۋزەيىنىڭ ديرەكتورى نەللي شيۆرينا. ءار سوزىنەن بىلىمدىلىگى اڭعارىلىپ تۇراتىن ونىڭ ءبىر باسىنداعى جەتىستىكتەرى دە بارشىلىق. ول – قر كوركەمونەر اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى, ەلىمىزدىڭ جانە پولشا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى, «شاپاعات», «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 10 جىلدىعى», «استانانىڭ 10 جىلدىعى» مەدالدارىنىڭ يەگەرى.
دەرەك پەن دايەك
1998 جىلى قالادا 2 وبلىستىق تەاتر, 3 وبلىستىق مۇراجاي (بەينەلەۋ ونەرى مۇراجايى, س.سەيفۋللين مۇراجايى, تاريحي-ولكەتانۋ مۇراجايى), 1 كينوتەاتر («وكتيابر»), مادەني جانە دەمالىس ورتالىعى, 3 مادەنيەت سارايى, وبلىستىق كينوبەينەپروكات ستۋدياسى, فيلارمونيا, 19 قالالىق جانە 1 وبلىستىق كىتاپحانا (س.سەيفۋللين اتىنداعى) بولدى. بارلىق مادەني نىساندار جەلىسى 32 بىرلىكتى قۇرادى. مادەنيەت سالاسىنىڭ قارقىندى دامۋى استانا اۋىسقان ساتتەن باستالدى. قازىرگى ۋاقىتتا استانادا 69 مادەني مەكەمە, 5 ساراي, كونتسەرت زالدارى, 7 مۇراجاي, 24 كىتاپحانا, 1 تسيرك, 6 كينوتەاتر, 4 جەكەمەنشىك كوركەمدىك گالەرەياسى, 7 مادەنيەت جانە دەمالىس ورتالىعى جۇمىس ىستەيدى.
نەللي ۆيكتوروۆنا 15 جىل بويى باسقارعان استانانىڭ قازىرگى زامانعى ونەر مۋزەيى – ەلوردالىق ونەرسۇيەر قاۋىمنىڭ ءجيى باراتىن ورنى. مۇندا ەلىمىزدىڭ عانا ەمەس, شەتەلدىك بەلگىلى سۋرەتشىلەردىڭ كورمەسى ۇدايى ءوتىپ تۇرادى. بۇل ۇجىمنىڭ ءار شاراسىنا اسقان جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراپ, ىجداھاتتى دايىندالاتىنىن بىلەتىن بىزدەر دە ولاردىڭ بەينەلەۋ ونەرىن ءدارىپتەۋگە ارنالعان كەشتەرىنەن قالماۋعا تىرىساتىن ەدىك.
نەللي شيۆرينانىڭ ۇلتى – نەمىس. الايدا, قازاق حالقىنا دەگەن قۇرمەتى ايرىقشا. بۇل مۋزەي ۇجىمىنىڭ ناۋرىز مەرەكەسىن قالت جىبەرگەنىن كورگەن ەمەسپىز. جىل سايىن وسى حالىقتىق مەيرامدا ونەر ورداسىنان باۋىرساق تاراتىلىپ, شاشۋ شاشىلىپ, تۇساۋكەسەرگە دەيىن وتكىزىلىپ جاتاتىنىنا كۋامىز. بەينەلەۋ ونەرى تۋرالى بىلمەيتىنى جوق نەللي شيۆرينا قازاقتىڭ ۇلتتىق سالت-داستۇرىنە كەلگەندە دە ەشكىمدى الدىنا سالا بەرمەيدى.
ول 1955 جىلى رەسەيدىڭ ۆولچانسك قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. بىراق, ءسابي كەزىنەن قازاقستاندا تۇرىپ كەلەدى. 1979 جىلى تسەلينوگراد مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن 1973 جىلى تسەلينوگراد وبلىسى شورتاندى اۋدانىنا قاراستى مەكتەپتەردىڭ بىرىندە مۇعالىم بولىپ باستايدى. كەيىن وقۋدى بىتىرگەننەن كەيىن تسەلينوگراد وبلىستىق تاريحي ولكەتانۋ مۇراجايىنىڭ قىزمەتكەرى, ءارتۇرلى تۇرعىندار توبىنىڭ اراسىندا ولكەنىڭ تاريحى, ەتنوگرافياسى جانە ارحەولوگيا بويىنشا لەكتور بولعان. 1992 جىلدان اقمولا وبلىستىق اكىمشىلىگىنىڭ ىشكى ساياسات ءبولىمىنىڭ ونەر جانە سپورت ماسەلەلەرى بويىنشا باس مامانى. 1999 جىلدان بەرى قازىرگى زامانعى ونەر مۋزەيىن باسقارىپ كەلەدى. بەينەلەۋ ونەرى مەن كاسىبي سۋرەتشىلەر تۋرالى تالاي ماقالانىڭ اۆتورى اتانعان نەللي شيۆرينا كىتاپتى, سونىڭ ىشىندە سۋرەتشىلەر الەمى تۋرالى زەرتتەۋلەردى, عىلىمي ەڭبەكتەردى وقىعاندى جاقسى كورەدى. «ءوز باسىم اقمولا وڭىرىندەگى كاسىبي سۋرەتشىلەردىڭ تۋىندىلارىمەن 1974 جىلدان بەرى تانىسپىن. ءبىزدىڭ مۋزەي – وسى وڭىردەگى بايىرعى ونەر وشاقتارىنىڭ ءبىرى. العاشىندا اقمولا وبلىستىق بەينەلەۋ ونەرى مۋزەيى بولعان. 1980 جىلدىڭ قازان ايىندا تىڭ جانە تىڭايعان جەرلەردى يگەرۋدىڭ 25 جىلدىعىنا وراي اشىلدى. مۋزەيدىڭ ەڭ العاشقى 500 جادىگەرى سول كەزدە الماتىدا وتكەن «جەر جانە ادامدار» اتتى بۇكىلوداقتىق كورمەگە قويىلعان تۋىندىلار ەدى. بۇگىنگە دەيىن مۋزەي قورىنداعى تۋىندىلاردىڭ سانى 4 مىڭعا جەتكەن بولاتىن. سونىڭ ىشىندەگى ەڭ كونەسى – ءحVىىى عاسىردىڭ جادىگەرى» دەيدى نەللي ۆيكتوروۆنا. ارينە, جاڭادان اشىلعان مۋزەيدى اياعىنان تۇرعىزۋ, ونىڭ ءار تۋىندىسىن جيناقتاۋدىڭ قيىندىعىن وسىندا ۇزاق جىلدان قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان نەللي شيۆرينا باستاعان ۇجىم عانا بىلەدى.
قازىرگى زامانعى ونەر مۋزەيى بۇگىندە شىنىمەن دە ناعىز ونەر وشاعىنا اينالعان ەدى. مۇندا تۇراقتى جانە جىلجىمالى كورمەلەر عانا ەمەس, 4-10 جاستاعى بالالارعا ارنالعان «ءتۇرلى-ءتۇستى الىپپە» مەكتەپ ستۋدياسى دا جۇمىس ىستەيتىن. وندا بالدىرعاندار سۋرەت سالۋمەن اينالىسىپ, ونەردىڭ ادەمى الەمىنە سۇڭگيتىن. مۋزەي قىزمەتكەرلەرى دە ءوز سالاسىنىڭ ماماندارى. ءار كورمە تۋرالى ساۋاتتى ەكسكۋرسيالار وتكىزىپ, بەينەلەۋ ونەرىنىڭ نەگىزدەرى, تاريحى, تەورياسى, سۋرەتشىلەردىڭ شىعارماشىلىعى تۋرالى دارىستەر وقۋدى داستۇرگە اينالدىرعان.
مۋزەي ءتىلى ەندى شىققان بالدىرعانداردان تارتىپ, ەستيار جەتكىنشەكتەردى دە بەينەلەۋ ونەرىنە تارتا ءبىلدى. مۇندا «مەنىڭ الەمىم», «اباي مەن پۋشكيندى وقۋ», «استانا – جاسىل قالا», «كەل, بالالار, وقىلىق!» سىندى ءتۇرلى كونكۋرستار دا وتكىزىلىپ كەلدى. مۋزەي قابىرعاسىندا الەمدىك بەدەلى بار ونەرپازداردىڭ شەبەرلىك دارىستەرى دە ۇيىمداستىرىلىپ تۇراتىن.
تالاي ادام وسىندا جۇمىرتقاعا سۋرەت سالۋ ونەرىن, پەيزاج, پورترەت سالۋدى مەڭگەردى. جىل سايىن مۋزەيدە 1 مىڭعا جۋىق ءىس-شارالار وتەتىن. ال وعان قاتىسۋشىلاردىڭ سانى – 70 مىڭنان اسادى.
مىنە, كىشكەنتاي مۋزەيدى قالانىڭ قادىرلى ونەر مەكەنىنە اينالدىرعان نەللي شيۆرينانىڭ ەڭبەگى ەلوردا ءۇشىن ەرەن. قازاقستاننىڭ بەينەلەۋ ونەرى سالاسىن دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ جۇرگەن نەللي ۆيكتوروۆنانىڭ ەڭبەگىنە تابىس تىلەيمىز.
قىمبات توقتامۇرات