COVID-19 ىندەتى ەكونوميكانىڭ كوپتەگەن سالالارىنا اسەرىن تيگىزدى. ودان, اسىرەسە, شاعىن جانە ورتا بيزنەس سەكتورى كوپ زارداپ شەكتى. قازاقستاندا بيزنەستىڭ بۇل سالاسىندا 3,3 ملن ادام ەڭبەك ەتەدى, ول جۇمىسپەن قامتىلعان حالىقتىڭ 37 پايىزىن قۇرايدى. ەل ەكونوميكاسىنداعى جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 30,8 پايىزى شاعىن جانە ورتا بيزنەسكە تيەسىلى. ەۋرووداق ەلدەرىندە جۇمىس ورىندارىنىڭ 60 پايىزى جانە جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 55 پايىزى وسى سەكتوردىڭ ۇلەسىندە.
نۇر-سۇلتان قالاسى شاعىن كاسىپكەرلىك سالاسىندا كارانتين جاريالانعانعا دەيىن 360 مىڭ ادام ەڭبەك ەتكەن ەدى. ەندى ونىڭ كەسىرىنەن ولاردىڭ كوپشىلىگى ەكى قولعا ءبىر كۇرەك تابا الماي قالدى. اتى جامان دەرتتىڭ قاۋپىنە جۇمىسسىزدىقتىڭ اۋىرتپالىعى كەلىپ قوسىلدى. الەۋمەتتىڭ كوڭىلى كۇپ بولدى, باياعى ۋايىمسىز كۇندەر باستان بۇل-بۇل ۇشتى.
«ولمەگەن قۇلعا ءولى بالىق كەزدەسەدى» دەگەن, ەندى, مىنە, 17 تامىزدان باستاپ كارانتين شارالارى كەزەڭ-كەزەڭمەن الىنىپ, شاعىن جانە ورتا بيزنەسكە ەپتەپ جان كىرە باستادى. تەك كاسىپكەرلىك نىساندارىنا, قوعامدىق تاماقتاندىرۋ ورىندارىنا, باسقا دا قىزمەت كورسەتۋگە رۇقسات ەتىلگەن وبەكتىلەرگە بارعان كەزدە تۇتىنۋشىلار جالپىعا ورتاق بىرقاتار ساقتاندىرۋ شارالارىن (ماسكا كيۋ, قاشىقتىقتى ساقتاۋ جانە انتيسەپتيكتەردى پايدالانۋ, ت. ب.) ورىنداۋى مىندەتتەلگەن.
بۇل شارا مەملەكەتتىڭ وتاندىق بيزنەسكە قولداۋ كورسەتۋ نيەتىنەن جاسالىپ وتىر. ايتپەسە, ىندەتتىڭ بەتى قايتتى دەمەسەڭىز, ونىڭ قاۋپى ءالى سەيىلگەن جوق. جەرگىلىكتى اكىمدىك وسى قادام ارقىلى شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ, ىشكى سۇرانىستى ارتتىرۋ, بانكروتقا ۇشىراۋ پروتسەدۋراسىن جەڭىلدەتۋ جانە بيزنەستى جەدەل ءارى كەدەرگىسىز قايتا جانداندىرىپ اكەتۋ ماقساتتارىن كوزدەيدى.
نۇر-سۇلتان قالاسى اكىمدىگى ساۋدا جانە قىزمەت كورسەتۋ سالاسى ءبولىمىنىڭ باسشىسى رۋسلان ىدىرىسوۆتىڭ ايتۋىنشا, بۇگىن باس قالاداعى بارلىق ساۋدا, ويىن-ساۋىق ورتالىقتارى مەن 8,5 مىڭ كاسىپورىنداردىڭ جۇمىستارى قايتا ىسكە قوسىلعان.
نەگىزىنەن, قالادا 9 مىڭداي كاسىپورىن بولسا, ولاردىڭ ءبىرازى ەسكەرتۋ العاندىقتان, جۇمىستارى كەيىنگە شەگەرىلگەن. ياعني ول جەرلەردە بەتپەردە رەجيمى بۇزىلىپ, الەۋمەتتىك اراقاشىقتىق تيىسىنشە ساقتالماعان.
سوو-لاردىڭ تاماقتانۋ ورتالىقتارى مەن بالالارعا ارنالعان ويىن-ساۋىق الاڭدارىنىڭ, كينوتەاترلاردىڭ ەسىگى ءالى دە جابىق. تەك كيىم, اشەكەي بۇيىمدار ساتاتىن بۋتيكتەر مەن سۋپەرماركەتتەر, فيتنەس كلۋبتارى جۇمىسىن باستادى.
كارانتيننەن كەيىنگى ءبىرىنشى جۇمىس كۇنىنە وراي ەلوردا اكىمدىگىنىڭ ماماندارى مەن مونيتورينگتىك توپ مۇشەلەرى قالاداعى بىرقاتار كاسىپورىندى ارالاپ قايتتى.
ماسەلەن, جۇمىس توبى باس سۇققان «ازيا پارك» ساۋدا, ويىن-ساۋىق ورتالىعىندا ساقتاندىرۋ تالاپتارىنا ساي بارلىق سانيتارلىق شارتتار ساقتالعان ەكەن.
– «ازيا پارك» ورتالىعى ازىرگە اپتانىڭ جەتى كۇنىندە كۇندەلىكتى ساعات 10.00-دەن 20.00-گە دەيىن جۇمىس ىستەيدى. ارينە, ادەتتە دەمالىس كۇندەرى ساۋدا قىزىپ تۇراتىن, بىراق قازىرگى پاندەمياعا بايلانىستى ءبىز حالىقتىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن سانيتارلىق تالاپتى ساقتايمىز. مۇندا جاعدايدى بارىنشا باقىلاپ وتىرامىز. كەلۋشىلەردىڭ تەمپەراتۋراسى تەكسەرىلەدى. ەگەر ادامداردىڭ وسىندا كىرگەننەن كەيىن ىستىعى كوتەرىلسە, بىردەن جەدەل جاردەم شاقىرىلادى. كارانتيننىڭ بيزنەسكە كەرى اسەرى بولعانمەن, بىزدە جالعا الۋشى كاسىپكەرلەردىڭ بارلىعى 100 پايىز ورىندارىندا قالدى. باسقا دا قاتارداعى قىزمەتشى-جۇمىسشىلار دا ەشقايدا كەتكەن جوق, ءبارى قايتىپ ورالىپ جاتىر. اسىرەسە, تازالىق جۇمىسىن كۇشەيتتىك, – دەدى «ازيا پارك» سوو ديرەكتورى اندرەي چەگارەۆ.
سونىمەن قاتار جۇمىس توبى «ازيا پارك» سوو ىشىندە ورنالاسقان Fitness First فيتنەس كلۋبىنىڭ جۇمىسىن تەكسەردى. مۇندا بۇرىن كۇنىنە 300 ادامعا دەيىن جاتتىعىپتى. ەندى كلۋب سانيتارلىق تالاپقا سايكەس جاتتىعۋشىلاردىڭ 50 پايىزىنا عانا كىرۋگە رۇقسات ەتىلەدى.
