Keşe Täuelsızdık saraiynda «EKSPO – 2017» halyqaralyq mamandandyrylǧan körmesıne qatysuşylardyŋ basyn qosqan alqaly jiyn öttı. Būl – Parijdegı Halyqaralyq körmeler biurosy bas assambleiasynyŋ 155 sessiiasynda «EKSPO» körmesın Qazaqstanda ötkızu turaly resmi şeşım qabyldanǧannan keiıngı alǧaşqy şara.
Ekı kün qatarynan ötetın jiynǧa halyqaralyq körmeler biurosynyŋ basşylyǧy, EKSPO Komissary hatşylyǧynyŋ qyzmetkerlerı men elımızde ötetın körmege resmi şaqyru alǧan 86 memlekettıŋ 200-den astam ökılı qatysuda.
Jiynda söz söilegen QR Premer-ministrınıŋ bırınşı orynbasary Baqytjan Saǧyntaev 2017 jyly elımızde ötkızıletın körmenıŋ basty erekşelıgı taqyrybynda jatqanyn atap öttı.
– Halyqaralyq körmege arqau bolyp otyrǧan «Bolaşaq energiiasy» taqyryby qazırgı taŋda özektı bolyp otyr. Bügınde küllı älemde energiia tapşylyǧy baiqalyp otyrǧany belgılı. Älem elderı energiiany ünemdeu, kün, jelden balamaly energiia közderın aluǧa köşe bastady. Qauıpsızdık jaǧynan talapqa sai keletın ärı arzan energiia közderın paidalanuǧa älemnıŋ köptegen elderı qūştar. Osy saladaǧy täjıribeler kım-kımnıŋ de qyzyǧuşylyǧyn tudyrary sözsız. Qazaq elı «Bolaşaqtyŋ energiiasy» taqyrybyn köteru arqyly küllı adamzatty alaŋdatyp otyrǧan mäselenı döp basty. Sondyqtan jahandyq energetikalyq problemalardyŋ tüiının şeşuge baǧyttalǧan halyqaralyq körme balamaly energiia közderı salasynda adamzattyŋ üzdık jetıstıkterın aişyqtaityn alaŋǧa ainalatynyna senımımız kämıl, – dedı Baqytjan Saǧyntaev.
Jahandyq şaranyŋ 160 jyldan asa tarihynda körmenıŋ köptegen memleketterge tabys äkelgenın baiqauǧa bolady. Demek, EKSPO-nyŋ elımızde de paidasy az bolmaityny anyq. Körme arqyly Qazaq elı älemge tanylyp qana qoimai, memlekettık maŋyzdy jobalarǧa investisiia tartuǧa mümkındık tumaq. Al, halyqaralyq şaranyŋ Astana üşın tiımdılıgın aitpasaq ta tüsınıktı. Būǧan alqaly jiyn qatysuşylarynyŋ sözderı de dälel.
«Astana EKSPO-2017» ūlttyq kompaniiasy» AQ säulet jäne qūrylys departamentınıŋ bas menedjerı Aidar Marat EKSPO körmesınıŋ bas josparyn tanystyru barysynda qalaşyq qūrylysyn saluǧa 8 merdıger kompaniia qatysyp jatqanyn jetkızdı. Keşen qūrylysy 2016 jyldyŋ jeltoqsan aiynda aiaqtalmaq.
Departament basşysynyŋ aituynşa, körmenıŋ infraqūrylymy bügıngı Astananyŋ tūraqty damu dinamikasyn körsete alatyndai jasalyp jatyr. «EKSPO-keşennıŋ özı qala aumaǧyna kıredı. Astananyŋ Bas jospary boiynşa oǧan 175 gektar jer bölındı. EKSPO-qalaşyq Nazarbaev universitetı men medisinalyq klasterdıŋ maŋaiynda ornalasady. Būdan bölek, 150 gektar jer körmenıŋ qosymşa nysandary men kölık infraqūrylymyna bölıngen. Onda qoǧamdyq kölık pen tūraqtar ornalasatyn bolady» deidı Aidar Marat.
Körme keşenı ornalasatyn aumaqtyŋ 42 paiyzy pavilondarǧa berıledı. Al, qalǧan territoriiada mädeni şaralardy ötkızuge arnalǧan aşyq jäne jabyq alaŋdar bolady.
EKSPO-qalaşyqta Qazaqstannyŋ ūlttyq pavilony (7855 şarşy metr), 4 taqyryptyq pavilon (8800 şarşy metr), körmege qatysuşy memleketterdıŋ pavilondary (47160 şarşy metr), ükımettık emes ūiymdar men korporativtık qatysuşylardyŋ (9560 şarşy metr) pavilony jäne üzdık täjıribeler aimaǧy (3350 şarşy metr) ornalaspaq.
Halyqaralyq körmenı ötkızu bas şahardyŋ bıtım-bolmysyna da sony serpın äkeletın bolady. Astana jaŋaşa türlenıp, infraqūrylymdary jaŋǧyrady. «EKSPO-2017» halyqaralyq mamandandyrylǧan körmesıne daiyndyq jäne ony ötkızu direksiiasy» JŞS-nyŋ basqaruşy direktory Mūhtar Ǧazizovtıŋ aituynşa, körme qarsaŋynda Astanada qūny 55 mln euroǧa tatityn kün elektr stansasy salynady. Nysannyŋ qūrylysy üşın 125 gektar jer qajet körınedı. Stansa 2016 jyldyŋ bırınşı toqsanynda ıske qosylady dep kütılude. Bügınde stansaǧa arnalǧan jer telımın bölu tūrǧysyndaǧy şaralar jürgızılıp jatyr.
Būǧan qosa, elordada 2 jaŋa avtobus beketı pen 10 parking salynady. Bügınde avtobus beketterınıŋ tehnikalyq-ekonomikalyq negızdemelerı daiyn tūr. Joba boiynşa, avtobus beketterı Tılendiev pen Beisekov daŋǧyldarynyŋ qiylystarynda jäne Abylaihan daŋǧyly boiynda salynatyn bolady.
Al, parking qūrylysynyŋ alǧaşqy kezeŋınde bıreuıne 1729 kölık syiatyn 3 parking boi köteredı. Sodan keiın 4085 kölık qoiuǧa arnalǧan 7 avtoparking salynbaq.
Halyqaralyq körme qatysuşylarynyŋ özara kezdesuınde körmenı ılgerıletu baǧdarlamasy, «Bolaşaq energiiasy» simpoziumyn ötkızu, kontent-jospar, elımızdegı turizm äleuetı sekıldı mäseleler de talqylanyp, ūsynys-pıkırler aityldy.
Endı mūndai jiyn «EKSPO – 2017» körmesı bastalǧanǧa deiın jyl saiyn ötkızıletın bolady.
Qymbat NŪRǦALİ
