Elordada qala tazalyǧynyŋ saqtaluyn qadaǧalauǧa qatysty kezektı reid öttı

Astana qalasy Tabiǧi resurstar men tabiǧat paidalanudy retteu basqarmasy, «Astana Eko-poligon NS» memlekettık kommunaldyq käsıporny qyzmetkerlerı jäne tärtıp saqşylary qala tazalyǧynyŋ saqtaluyn qadaǧalauǧa qatysty kezektı reid ötkızıp, bıraz zaŋ būzuşylyq derekterın anyqtady.

Arnaiy mamandardan qūralǧan jūmys toby äuelı Maǧjan Jūmabaev jäne A 97 köşesı qiylysyndaǧy jaŋadan salynyp jatqan qūrylys nysandary­na taban tıredı. Būl jerden de sol üirenşıktı ürdıs – tau bolyp üiılgen qūrylys qaldyqtary, kılkıgen suǧa toly aula men mi batpaqty tızeden keşıp jürgen qūrylysşylarǧa kuä boldyq. Iаǧni, eşqandai sanitarlyq talaptar saqtalmaǧan. Kerek bolsa, maŋaidan qoqys tastaityn arnaiy jäşıkter de joq bolyp şyqty.

Köp ūzamai Ekologiia departamentınıŋ mamandary qūrylysqa jauapty mer­dıgerlerdı anyqtap ta ülgerdı. Būl jerde memlekettık baǧdarlama bo­iynşa berı­letın üiler boi köteruı tiıs eken. Qūrylys jūmystaryn «Ferrum» jäne «Nomad-stroi» kompaniialary jürgızıp jatyr. Al ışkı abattandyru jäne injenerlık jüie jūmystary «Sary jailau» firmasyna jüktelıptı. «Özderıŋız körıp tūrǧandai, būl kompaniialardyŋ eşqaisysy da sanitarlyq talaptardy saqtap otyrǧan joq. Qūrylys qaldyqtary men inerttı zattardy qalai bolsa solai töge bergen. Zaŋ boiynşa mūndai qūrylys qaldyqtarynyŋ barlyǧy arnaiy poligonǧa tögıluı tiıs. Qorşau da tartylmaǧan. Qūrylys aumaǧyna kırıp-şyǧatyn joldardyŋ eşqaisysyna tas töselmegendıkten, maŋaidyŋ barlyǧy balşyqpen bylǧanyp jatyr. Tekseru barysynda anyqtalǧan jaittar boiynşa hattama jasalyp, üş kompaniianyŋ basşylyǧyn äkımşılık jazaǧa tartamyz. Der kezınde qoqysty tazartyp, jol­darǧa tas tösetu turaly Qūrylys basqarmasyna talap-hat tüsıremız» dedı Almaty audandyq IIB Tabiǧatty qorǧau polisiiasynyŋ inspektory Vladimir Koliagin.

Sanitarlyq talaptarǧa atüstı qaraǧan būl kompaniialar būǧan deiın de bırneşe ret äkımşılık jazaǧa tartylyp, 500 myŋ teŋge kölemınde aiyppūl salynǧan eken. Maŋaidy qoqystan tazartyp, qūrylys jūmystaryn zaŋǧa säikes jürgızu turaly eskertu berılgen. Alaida, eş nätije şyqpai otyr.

Reid barysynda aumaǧyn qoqys töge­tın şaǧyn  poligonǧa ainaldyryp al­ǧan taǧy bırneşe derek anyqtaldy. Mä­se­len, Oŋtüstık-şyǧys audanyndaǧy Bal­qan­tau köşesı boiynda ornalasqan Tehnikalyq qyzmet körsetu ortalyǧynyŋ jūmysşylary eskı kölık qaldyqtaryn nysan aumaǧyna üie bergen. Nätijesınde TQS artyndaǧy alaŋqaidaǧy üiındıler kışıgırım tauǧa ainaluǧa şaq qalǧan.

Tärtıp saqşylary būl jerde bır emes, bırneşe zaŋ būzuşylyq bolǧanyn aitady. Bırınşıden, käsıpkerdıŋ biznesı zaŋsyz bolyp şyqty. Iаǧni, tırkelmegen. Ekınşıden, syrtqy körınısı qūrylys-säulet talaptaryna sai emes. Üşınşıden, nysannyŋ maŋaiy qoqystan köz aşpaidy. Şyqqan qatty qaldyqtar men tehnika bölşekterın aula artyna aparyp töge beredı. Anyqtalǧan faktıler boiynşa hattama toltyrylyp, tärtıp būzǧan käsıpkerge 30 ailyq eseptık körsetkış kölemınde aiyppūl salyndy.

Aitpaqşy, būl nysanǧa da sanitarlyq talaptardy oryndamaǧany üşın būǧan deiın bırneşe ret aiyppūl salynypty. Sonymen qatar, bırneşe zaŋsyz maqsatta paidalanylyp otyrǧan jer uchaskesın zaŋdastyryp alu turaly ūsynys ta berılgen. Alaida uchaske iesı būl ūsynystarǧa pysqyryp ta qaramaǧan. Bolmaǧan soŋ tärtıp saqşylary ırı kölemde aiyppūl salyp, ısın sotqa jıberedı. Osydan soŋ sottyŋ şeşımımen zaŋsyz tabys tauyp otyrǧan nysandy sürıp tastau turaly qauly şyqqan. Bıraq sot şeşımı älı oryndalmai otyr.

«Astana Eko-Poligon NS» JŞS di­rek­torynyŋ orynbasary Dulat Ös­ken­baevtyŋ aituynşa, bügınde qala­myzda resmi tırkeude tūrǧan 800 myŋnan astam adamnyŋ tek 600 myŋy tazartu mekemelerımen şart jasasqan eken. «Iаǧni, 200 myŋdai adam qoqysqa aqşa tölemeidı. Tüsetın aqşa men jūmsalatyn qarjynyŋ esebı kelmeidı. Osyndai sebeptermen tazartu mekemelerınıŋ bereşegı köbeiıp jatyr» deidı ol.

Bürkıt NŪRASYL