Nūr-Sūltan qalasy jyl ötken saiyn ūlǧaiyp barady. Tūrǧyndary köbeigen elordanyŋ sport infraqūrylymdary qandai deŋgeide? Äuesqoi sportşylar men halyqaralyq jarystarda el namysyn qorǧaityn joǧary şeberlıktı sportşylar üşın jaǧdai qanşalyqty jasalǧan?
Qazaqstannyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev özınıŋ byltyrǧy «Qazaqstandyqtardyŋ äl-auqatynyŋ ösuı: tabys pen tūrmys sapasyn arttyru» atty Joldauynda Ükımetke jäne äkımderge öŋırlık deŋgeidegı rezervterdı tauyp, būqaralyq sport pen dene şynyqtyrudyŋ qoljetımdılıgın arttyru maqsatynda kem degende 100 dene şynyqtyru-sauyqtyru keşenın saludy tapsyrǧan bolatyn. Osyǧan bailanysty juyrda elorda äkımı Baqyt Sūltanovtyŋ töraǧalyǧymen ötken qala qūrylysy mäselelerıne arnalǧan keŋeste Köktal-2, İlinka, Öndırıs jäne Jeleznodorojnyi tūrǧyn alaptarynda boi köteretın atalmyş nysandardyŋ jobasy bekıtıldı. Qūrylys jūmystary biyl bastalady.
Bas qala halqynyŋ qarqyndap ösuıne bailanysty elordada basqa da sporttyq ǧimarattardy salu qajettıgı tuyndady. Mädeniet jäne sport basqarmasy basşysynyŋ orynbasary Berık Marjyqpaevtyŋ aituynşa, şahar būl künderı özın-özı sporttyq nysandarmen 40 paiyzǧa ǧana qamtyp otyr. Sonyŋ ışınde elordaǧa körkem gimnastika, sporttyq gimnastika, sporttyq bi, batuttyq gimnastika syndy sport türlerın damytu üşın barlyq talaptarǧa sai keletın mamandandyrylǧan keşen kerek.
Salynǧanyna 40 jylǧa juyqtaǧan №1 olimpiadalyq rezervtıŋ mamandandyrylǧan balalar-jasöspırımder sport mektebı qajettılıktı ötei almai otyr. Osyǧan bailanysty Nūr-Sūltan qalasynyŋ Körkem gimnastika federasiiasy «Duman» qonaqüi keşenındegı 3500 ş.m. aumaqty jalǧa aluǧa mäjbür bolyp otyr.
– Tiıstı talaptar boiynşa gimnastika zalynyŋ biıktıgı 16-20 metrden kem bolmauy kerek. Bız jalǧa alyp otyrǧan zal būl jaǧynan qanaǧattandyrǧanmen, gimnastika sportynyŋ standarttaryna sai kelmeidı. Jalǧa alu qūny da qymbat. Aiyna 7-8 million teŋge töleuge mäjbürmız. Byltyr jalǧa alu qūny būdan säl tömen edı, biyl zal iesı baǧany köterıp jıberdı. Firmalyq, sapaly gimnastikalyq kılemderdıŋ baǧasynyŋ özı şaryqtap tūr. Olardyŋ bıreuın 21 myŋ AQŞ dollaryna satyp alamyz. Qazır mūnda №1 olimpiadalyq rezervtıŋ mamandandyrylǧan balalar-jasöspırımder sport mektebınıŋ 250 şäkırtı jattyǧady. Būǧan qosa, körkem gimnastikadan ūlttyq qūramanyŋ müşelerı, Olimpiadalyq daiarlyq ortalyǧynyŋ, joǧarǧy sporttyq şeberlık mektebınıŋ, sporttyq internattyŋ şäkırtterı, jalpy alǧanda 1 myŋǧa juyq jas sportşy jattyǧady. 500 bala aqyly negızde tälım alyp, aiyna 16-30 myŋ teŋge aralyǧynda töleidı. Künde ekı-üş saǧattan jattyǧatyn sportşylar bar. Eŋ joǧary tölemaqyny, iaǧni 30 myŋ teŋgenı solardan alamyz. Köpbalaly, az qamtylǧan otbasylardan şyqqan balalarǧa ülken jeŋıldıkterdı jasaimyz. Bıraq kırısımız barlyq şyǧyndarymyzdy jappaidy. Qazır Aziia chempionattaryn ūiymdastyra alatyn deŋgeige köterıldık. Bıraq «Dumandaǧy» zal būǧan kelmeidı, qūrlyq bırınşılıkterın «Däulet» sport keşenınde ötkızıp jürmız, – deidı Nūr-Sūltan qalasy Körkem gimnastika federasiiasynyŋ prezidentı Mädina Bektūrǧanova.
Onyŋ aituynşa, atalmyş federasiia mamandandyrylǧan gimnastika keşenınıŋ jobasyn jasap, qūrylysqa kerek qarjyny aldyn ala eseptep te şyǧarǧan. Soǧan säikes, keşen 22000-25000 ş.m. aumaqty aluy tiıs. Būl kölem 3 myŋnan astam sportşynyŋ qajettılıgın ötei alady.
– Sonyŋ ışınde jattyǧularǧa arnalǧan, biıktıgı 16 metrden kem emes bırneşe zal boluy kerek. Būǧan qosa, jarystardy ötkızetın ülken zal, kiım auystyratyn, demalatyn, jan-jaqtan keletın sportşylar ornalasyp, jatatyn bölmeler, duş kabinalary, medisinalyq blok pen tamaqtanu orny da bolǧan abzal. Keşen qūrylysyna şamamen alǧanda 2 mlrd teŋge qajet. Gimnastika keşenı salynsa, elordalyq sportşylarmen qatar ırgeles jatqan Qaraǧandy, Petropavl, t.b. osy siiaqty şaharlardyŋ jas gimnastşylary da bas qalaǧa kelıp, jattyǧa alady. Halyqaralyq jarystardy ötkızuge de jol aşylyp, būl elordanyŋ, jalpy alǧanda elımızdıŋ de märtebesın köteredı, – deidı M.Bektūrǧanova.
Bızdıŋşe, būl mäselenı memlekettık-jekemenşık ärıptestık mehanizmı arqyly şeşuge bolady. Sebebı elordanyŋ damuyna barynşa äser etetın bes basym sektordyŋ ışınde sport ta bar. Qazır Nūr-Sūltan qalasynyŋ 2018-2020 jyldarǧa arnalǧan investisiialyq strategiiasyn ıske asyru jönındegı ıs-şaralar josparynyŋ üşınşı baǧyty – «Qalanyŋ investisiialyq önımınıŋ marketingı» şeŋberınde är sektor boiynşa äleuettı investorlarǧa ūsynu maqsatynda naqty investisiialyq önımder äzırlenude. Onyŋ arasyna mamandandyrylǧan gimnastika keşenın de qosuǧa bolady dep esepteimız.
Aşyǧyn aitqanda, käsıpkerler atalmyş keşennıŋ, jalpy alǧanda sport ǧimarattarynyŋ qūrylysyna tartylmasa, būl mäselenı şeşu qiyndau. Mädeniet jäne sport basqarmasynyŋ sport salasyndaǧy jyldyq biudjetı 6 mlrd teŋgenı qūraidy. Būl qarjynyŋ qomaqty bölıgı qalada qazır bar nysandardy kütıp-ūstauǧa jūmsalady. Mäselen, «Alau» mūz aidyny saraiyna bır jylda 1 mlrd teŋgeden astam qarjy ketedı. Alda būl nysandy «Qazaqstan», «Barys-Arena» sport keşenı ülgısımen «Astana» äleumettık käsıpkerlık korporasiiasyna senımdı basqaruǧa beru josparlanyp otyr. Al Nūr-Sūltan qalasy Körkem gimnastika federasiiasynyŋ prezidentı Mädina Bektūrǧanovanyŋ aituynşa, gimnastika keşenınıŋ qūrylysyna 2 mlrd teŋge qajet eken.
