Keŋestıŋ biylǧy otyrysy «Astana – halyqaralyq qarjy ortalyǧy» atty taqyryppen öttı. Onyŋ jūmysyna Qazaqstan jäne şet elder tarapynan Keŋes müşelerı, ırı korporasiialardyŋ, müddelı memlekettık organdyŋ basşylary, Qazaqstannyŋ ıskerlık orta ökılderı qatysty.
Memleket basşysy jiyn bastalar aldynda «Astana» HQO-nyŋ älemdık qarjy ortalyqtary turaly aqparat berıletın, sondai-aq älemnıŋ ırı qalalary men ıskerlık ortalyqtaryna jetkızetın qazırgı reisterdı qamtityn Astananyŋ halyqaralyq äue qatynasy kartasy beinelengen aqparattyq-tanystyrylymdyq stendpen tanysyp şyqty.
Qazaqstan Prezidentı şaraǧa qatysuşylarǧa arnaǧan sözınde Keŋes eŋ maŋyzdy taqyryptar jönındegı dialog üşın aşyq alaŋǧa ainalǧanyn atap öttı
– Keŋes özınıŋ qūrylǧan sätınen bastap keŋeie tüstı, qūramy özgerdı, bıraq negızgı ūstyny saqtaldy. Mūny Qazaqstanǧa halyqaralyq biznes qoǧamdastyǧynyŋ qyzyǧuşylyǧyn arta tüskenın, bızdıŋ elge ūdaiy kelıp jatqan şeteldık investisiia aǧynynyŋ molaia tüskenın körsetetın zaŋdy üderıs dep sanaimyn, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev biylǧy jiyn älem ekonomikasy üşın kürdelı kezeŋde ötıp otyrǧanyn aitty.
– Özderıŋız bılesızder, jahandyq ekonomikalyq tūraqsyzdyq jaǧdaiynda byltyrdan berı Qazaqstan ekonomikasynyŋ ösımı de aitarlyqtai baiaulady. Būǧan eldıŋ negızgı eksporttyq tauarlary baǧasynyŋ tömendeuı, negızgı sauda serıktesterımızdıŋ ūlttyq valiutalarynyŋ älsıreuı jäne naryqtardaǧy ahualdyŋ naşarlauy äser ettı. Bız dereu ekonomikany jaŋa jaǧdaiǧa beiımdeu baǧytyndaǧy auqymdy jūmysty bastap kettık. Sonyŋ aldynda ekonomikany ärtaraptandyrudy közdegen baǧytqa, qūrylymdyq reformalar jürgızuge jäne äleumettık tūraqtylyqty qamtamasyz etuge basa den qoiyldy, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy sarapşylar men bızdıŋ elde jūmys jürgızıp jatqan investorlardyŋ bergen baǧasyna säikes, bügınde respublikada investisiia üşın öŋır boiynşa eŋ qolaily jaǧdai jasalǧanyn atap öttı.
– Mäselen, Düniejüzılık Bank, EQDB, ADB, İDB siiaqty qarjy ūiymdarymen yntymaqtastyq baǧdarlamalary aiasynda taiaudaǧy 5 jylda käsıpkerlıktı, qarjy sektoryn, infraqūrylymdy, elektr energetikasyn damytu, sondai-aq institusionaldyq reformalar jürgızu üşın elge 9 mlrd dollarǧa juyq investisiia keledı. Sonymen bırge industriialandyru baǧdarlamasyna qoldau körsetu üşın 10 mlrd dollarǧa juyq kölemde şeteldık investisiia tartylady, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezidentı EYDŪ standarttaryn engızuge baǧyttalǧan investisiialyq ahualdy jaqsartu jönındegı jūmystyŋ jalǧasyp jatqanyna nazar audardy.
– Mäselen, biyl barlyq öŋırlerde investorlarǧa «bır tereze» qaǧidaty boiynşa qyzmet körsetu sektorlary aşyldy, «investisiialyq ombudsmen» instituty, investorlar tartu mäselelerı jönındegı ükımettık jäne öŋırlık keŋester qūryldy. Eger 2015 jyly vizasyz rejımdegı elder sany 35 bolsa, 2017 jyldan soŋ 54-ke jetkızıledı. İnvestisiialyq jobalardy jüzege asyru üşın qoldanylatyn şikızat pen materialdardy importtau kezınde qosylǧan qūn salyǧynan bosatu türındegı salyqtyq jeŋıldıkter engızılude. Joǧarǧy sot janynan daulardy qarastyru üşın ırı investorlardyŋ qatysuymen mamandandyrylǧan alqa qūrylyp jatyr. Onyŋ aiasynda Tuyndaǧan qūqyqtyq daulardy sapaly ärı ädılettı türde şeşu barysynda şeteldık investorlardyŋ qūqyǧy osy alqa aiasynda jüzege asyrylatyn bolady. Ükımet transūlttyq korporasiialarmen jäne negızgı investorlarmen bırge öŋdeu önerkäsıbınde, sondai-aq infraqūrylym, energetika jäne özge de salalarda bırlesken käsıporyndar qūru jūmysyn jürgızude, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev qūrylymdyq reformalar aiasynda Qazaqstanda jekeşelendırudıŋ jäne ekonomikany memleket ielıgınen aludyŋ jaŋa kezeŋı bastalyp ketkenın aitty.
– Bız memlekettıŋ ekonomikaǧa qatysu ülesın azaitu jäne jeke sektordyŋ aiasyn keŋeitu jönınde auqymdy nauqan ūiymdastyrudy josparlap otyrmyz. Tızbege tau-ken jäne metallurgiia, mūnai öndıru, energetika, kölık jäne bailanys salalaryndaǧy käsıporyndardyŋ memlekettık jiyntyq aksiialary, infraqūrylymdyq nysandar, basqa da köp närse engızıldı. Qazaqstandyq jäne şeteldık investorlarǧa ädılettı naryqtyq baǧa boiynşa aktivterdı beruge qoiylatyn şekteulerdı alyp tastaityn zaŋnamalyq özgerıster qabyldandy. Qor naryǧyna aksiialardy şyǧaru jäne aşyq bässauda ūiymdastyru jekeşelendırudıŋ negızgı tetıkterı bolady. Būl – investorlar üşın özara tiımdı yntymaqtastyqty tereŋdetudıŋ keremet mümkındıgı, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy bügıngı plenarlyq otyrysqa «Astana – halyqaralyq qarjy ortalyǧy» degen taqyryptyŋ kezdeisoq taŋdalmaǧanyna toqtalyp öttı.
– Baiandamaşylar aityp ötkendei, būl joba öte kürdelı jäne sonymen bırge öte maŋyzdy. Bolaşaqqa köz jıbere otyryp, bız AHQO-ny investorlyq kapital tartu jäne qarjylyq täsılder salasyndaǧy innovasiialar ortalyǧy retınde körgımız keledı. Ol Euraziianyŋ «qarjy qaqpasyna» ainaluy kerek. Bızdıŋ elordamyz Astana ıskerlık, mädeni jäne ǧylymi ortalyq retınde damyp, jaŋa äuejaidy qosa alǧanda, zamanaui halyqaralyq kölık-logistika jüiesıne ie bolatyn bolady. AHQO aldymen mūndai ortalyqtar joq bızdıŋ öŋırdı igerıp, sosyn bırtındep mümkındıkterımızdı özge öŋırlerge körsetuge tiıs, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezidentı halyqaralyq ökılderdı AHQO-ǧa tartu üşın postkeŋestık keŋıstıkte balamasy joq teŋdessız jaǧdailar jasalyp jatqanyn aitty
– Ortalyqtyŋ qatysuşylary men qyzmetkerlerı salyq töleuden bosatylady. Olar üşın jeŋıldetılgen viza jäne eŋbek rejımı qoldanylady. Jetekşı qarjy ortalyqtarymen aradaǧy tıkelei äue qatynasymen qatar, Astana da älemdık qarjy ortalyqtary tızbegındegı aviasiialyq habqa ainalady dep ümıttenemız, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev AHQO-da aǧylşyn qūqyǧy qaǧidattaryna negızdelgen airyqşa qūqyqtyq rejım ornatylatynyna nazar audardy.
– Ortalyqtyŋ Täuelsız soty jariialylyqqa, ädılettılıkke jäne invetorlardyŋ, biznestıŋ qūqyqtarynyŋ qorǧaluyna kepıldık beretın bolady. Mūnda bedel men senımge ie bolǧan halyqaralyq sudialar jūmys ısteuge keledı. Biznes ahualyn jaqsartu üşın täuelsız qarjylyq retteuşı – AHQO komitetı qūrylady, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy Ortalyqtyŋ jūmysyna joǧary bılıktı käsıpqoi mamandar tartylatynyn aitty.
– Bız bılım men tehnologiia transfertın qamtamasyz etetın täjıribelı şeteldık qyzmetkerlermen qatar, älemnıŋ jetekşı universitetterınde, sonyŋ ışınde «Bolaşaq» baǧdarlamasy boiynşa bılım alǧan joǧary bılımdı qazaqstandyq mamandardy da köptep tartamyz. Qazır Qazaqstanǧa oralyp, jūmys ıstep jatqan jastardy bız būl baǧdarlama boiynşa şet elderde oqytyp aldyq. Bügınde 40 myŋǧa juyq studentımız şet elderdegı joǧary oqu oryndarynda daiyndyqtan ötude. Sondai-aq Astanadaǧy jaŋa halyqaralyq universitet jyl saiyn 500-dei taŋdauly mamandy tületıp otyrady, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezidentı joǧary tehnologiialyq infraqūrylym «EKSPO-2017» körmesınıŋ onyŋ negızgı taqyrybyn «jasyl» ekonomikany damytuǧa baǧyttalǧan jobalar arqyly jalǧastyruǧa mümkındık beretının aitty.
– «Jasyl» obligasiialar şyǧaru, «jasyl» saqtandyru institutyn engızu, «jasyl» bank aşu – AHQO aiasynda paidalanyluy yqtimal mümkındıkterdıŋ bırneşeuı ǧana. Menıŋ oiymşa, būl baǧytty Ortalyqtyŋ aiasynda damytudyŋ bolaşaǧy zor, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev AHQO qyzmetınıŋ ekonomikalyq nätijelerı tıkelei şeteldık investisiialar aǧyny esebınen ışkı jalpy önım ösımınıŋ jedeldeuı arqyly körınuge tiıs ekendıgıne nazar audardy.
– El ekonomikasy üşın Ortalyq qūrudan jäne onyŋ öŋırlık ekspansiiasynan tüsetın qorytyndy jiyntyq paida taiaudaǧy 10 jylda 40 mlrd dollarǧa juyqtauy mümkın. Būdan bölek, AHQO aiasynda 2 myŋnan astam mamandandyrylǧan jūmys oryndaryn aşu josparlanuda, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy Ortalyqtyŋ bazasynda jer qoinauyn paidalanuşylar üşın Toronto birjasy ülgısındegı alaŋ qalyptastyru közdelıp otyrǧanyn, onda ärbır kompaniianyŋ öz jobasyn damytu üşın kapital tartuyna bolatynyn aitty.
– Menıŋ oiymşa, osy zalda otyrǧan käsıporyndar basşylary būl ideiany qoldaidy. AHQO-da jaŋa qarjylyq tehnologiialardy damytu üşın qolaily jaǧdailar jasalady, ol – ikemdı üilestıruşı orta jäne jaŋa tehnologiialardy testıleu üşın mälımetter men inkubatorlardy saraptaudan ötkızetın ortalyq türındegı zamanaui infraqūrylym, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezidentı eŋ bırınşı mındet ekonomikaǧa investisiia tartu, otandyq qarjy sektoryn älemdık auqymdaǧy bäsekege qabılettı salaǧa ainaldyru ekenın atap öttı.
– Byltyr men Niu-Iorkte, Londonda, Parijde, Beijıŋde, Katarda ırı käsıpkerlermen kelıssözder jürgızdım. Olardyŋ bärı AHQO-ny qūrudy qoldady, Qazaqstanǧa investisiia salu jäne osynda biznes jasau jönındegı kelısımderge qol jetkızıldı. Būl da osy jobanyŋ perspektivaly ekenıne degen senımdı arttyra tüsedı. Şeteldık serıktesterdıŋ bızdıŋ öŋırge degen qyzyǧuşylyǧyn eskere otyryp, Şeteldık investorlar keŋesı müşelerın Ortalyqty qūruǧa jäne onyŋ jūmysyna belsene qatysuǧa, şet elderde ony ılgerıletuge jäne şeteldık qarjy instituttarymen özara tiımdı qarym-qatynasty jolǧa qoiuǧa septesuge şaqyramyn, – dedı Memleket basşysy.
Nūrsūltan Nazarbaev AHQO-ny basqaru jönındegı keŋeske ırı kompaniialar men älemdegı ırı qarjy ūiymdarynyŋ yqpaldy basşylary şaqyrylǧanyn aitty.
– Künı keşe Keŋestıŋ bırınşı otyrysy öttı, onyŋ barysynda bız AHQO-nyŋ qalyptasu perspektivalaryn talqylap, strategiiasyn qabyldadyq jäne ony damytudyŋ negızgı baǧyttaryn aiqyndadyq. Qazaqstan AHQO aiasynda serıktes bolu jönındegı sızderdıŋ barlyq ūsynystaryŋyzdy qarastyruǧa äzır. Bızdıŋ yntymaqtastyǧymyz Qazaqstannyŋ jäne bükıl öŋırdıŋ ornyqty äleumettık-ekonomikalyq damuy üşın qolaily jaǧdai qalyptastyrady dep senemın, – dedı Qazaqstan Prezidentı.
Memleket basşysy respublikamyz üşın taiau on jyldaǧy negızgı mındet ekonomikalyq damudyŋ älemdegı 30 damyǧan eldıŋ qataryna qosylu maqsatyna jetuge mümkındık beretın mülde jaŋa modelın qalyptastyru ekenın aitty.
– Qazaqstannyŋ bäsekelık artyqşylyqtaryn barynşa paidalanu, adami kapitaldy damytu jäne jeke sektordyŋ basymdyǧynyŋ rölın arttyru qajet. Bız «EKSPO-2017» ötetın orynda ornalasatyn AHQO jönındegı mäselenı talqylaǧandyqtan, kelesı kezdesu taqyrybyn «Jaŋa energetika» dep ataudy jäne ony körme ūiymdastyrylatyn kezde Astanada ötkızudı ūsynamyn, – dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Sondai-aq otyrys barysynda Europa qaita qūru jäne damu bankınıŋ prezidentı S.Chakrabarti, İnvestisiia jäne damu ministrı Ä.İsekeşev, «Qazaqstannyŋ şeteldık investorlar keŋesı» qauymdastyǧy basqarmasynyŋ töraǧasy U.Vokurka, «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǧynyŋ basqaruşysy Q.Kelımbetov söz söiledı.
Būdan bölek, «Dji-pi Morgan Cheiz İnterneşnl» kompaniiasy direktorlar keŋesınıŋ töraǧasy Dj.Frenkel, «Sitigrup» kompaniiasynyŋ bas atqaruşy direktory Dj.Koulz, «Beiker end Makenzi İnterneşnl» firmasy atqaru komitetınıŋ müşesı/bas direktorynyŋ orynbasary E.Şir, ERG S.a.r.l. menedjerler keŋesınıŋ töraǧasy A.Maşkevich, «Ernst end iang» kompaniiasynyŋ qarjy sektory üşın konsultasiialyq qyzmet körsetu jönındegı basqaruşy serıktesı D.Barker, «Deloit SNG» bas atqaruşy direktory İ.Koulbern kün tärtıbındegı negızgı mäselelerge qatysty pıkırlerın bıldırdı.
S.Chakrabarti öz sözınde EQDB bızdıŋ elmen yntymaqtastyqty būdan ärı damytuǧa müddelı ekenın bıldırdı.
– Byltyr banktıŋ Qazaqstan ekonomikasyna salǧan investisiiasynyŋ jalpy qūny 700 mln evrodan asty. Qazaqstan qazırgı kezde EQDB-men yntymaqtastyq ornatyp otyrǧan 36 eldıŋ ışındegı törtınşı ırı naryq bolyp sanalady. Osy investisiialardy salu elde qazır jürgızılıp jatqan reformalardyŋ arqasynda mümkın boldy. Mäselen, tiıstı salada qabyldanǧan zaŋnama alǧaşqy jel jäne kün elektr stansalaryna investisiia saluǧa kömektestı. Sonymen qatar, bank äielder basşylyq etıp otyrǧan kompaniialardy qarjylandyru jäne olarǧa biznes-konsultasiia beru baǧdarlamasyn ıske qosty. EQDB-nyŋ Qazaqstanǧa investisiia salu modelı tūtas Ortalyq Aziia öŋırındegı bızdıŋ qyzmetımızdıŋ negızı bolyp sanalady, – dedı S.Chakrabarti.
EQDB basşysy Qazaqstan bastamaşylyq etken «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǧy turaly aita kelıp, onyŋ reformalar jürgızu jäne otandyq qarjy sektoryn damytu ısı üşın qyzmet etuge tiıs ekedıgıne toqtaldy .
U.Vokurka öz sözınde «Qazaqstannyŋ şeteldık investorlar keŋesı» qauymdastyǧy eldegı investisiialyq ahualdy jaqsartu jūmysyn belsendı türde jürgızıp jatqanyn, būl rette ūzaq merzımge arnalǧan strategiialyq mäselelerdı basşylyqqa aluǧa, tiıstı ūsynymdar äzırleuge den qoiyp otyrǧanyn aitty. Osy oraida ol Keŋestıŋ qarauyna salyqtyq tärtıp būzu jaittaryn qylmystyq sipattan aryltudy, AHQO aiasynda qalpyna keltırıletın energiia közderıne investisiia saludyŋ innovasiialyq formalaryn damytudy qamtityn bırqatar ūsynymdar berdı.
Aqparat Aqorda saitynyŋ habarlamasy boiynşa daiyndaldy
