«QYMYZMŪRYNDYQ» QYZYQTARY
Astana künı merekesı aiasynda «Jerūiyq» saiabaǧynda 5 jäne 6 şılde aralyǧynda «Qymyzmūryndyq» halyqaralyq etnografiialyq festivalı ötedı.
Babalarymyz qasiettı qymyzdy «ışseŋ – susyn, jeseŋ – as» dep tegın aitpaǧan. Onyŋ emdık qasietı de mol. Keiıngı kezde ony älem ǧalymdary däleldep, anyqtap jazyp jür.
Elımız egemendık alǧannan keiın jaŋaşa örıs alyp, keŋ türde ötıp kele jatqan etnografiialyq merekenıŋ orny bölek. Äsırese, aituly şara Almaty, Pavlodar, Taraz, Şymkent jäne taǧy basqa qalalarda joǧary deŋgeide ötkızılıp jür.
Al elordada bolatyn festivaldıŋ taqyryby – el täuelsızdıgınıŋ 25 jyldyǧy men «EKSPO – 2017» halyqaralyq körmesıne arnalyp otyr.
Şara aiasynda «Jerūiyq» saiabaǧyna bırneşe aqboz üi tıgılıp, ūlttyq taǧamdardan tūratyn mol dastarhan jaiylady. Qonaqtarǧa qymyz ben şūbat ūsynylady. Boz talǧa qainaǧan sary samaurynnan şai ışuge bolady. Ūlttyq dästürımızdı därıpteitın qoldanbaly öner körmesın tamaşalaisyz. Etno auylda jıgıtter men qyzdar altybaqan teuıp, sauyq-sairan qūrady. Auyldyŋ alty auyz önerpazdary da halyq änderın şyrqaidy.
Baluandar men batyrlar küş synasyp, şeberlıkterın körsetedı. Ūlttyq sporttyŋ da körıgı qyzady. Qysqasy, ertedegı qazaqy auyldyŋ beinesın köz aldymyzǧa äkeletındei ǧajaiyp mereke bolmaq.
Festivaldıŋ aşyluynda qymyzdy nasihattauǧa arnalǧan teatrlandyrylǧan qoiylym körsetıledı. Qatysuşylar qymyzdyŋ tarihymen tanysyp, ūlttyq susyn ışuden jarysady. Qymyzǧa arnalǧan ata-babamyzdyŋ jön-joralǧysy jasalady.
Oǧan elımızden basqa Qyrǧyzstan jäne Resei elınen Qalmaq, Altai, Novosıbır, Iаkutiia, Baiköl aimaǧy jäne Buriatiiadan kelgen şeberler qatysady dep kütılude.
Etnoauyl qonaqtary Iаkutiia jūrtynyŋ qalyŋdyqty kiındıru jorasyn, Baiköl aimaǧynyŋ ökılı Darima Jalsanovanyŋ jylqynyŋ qylynan jasaǧan dünielerın, qazaqstandyq şeber Qairolla Äbışevtıŋ kolleksiiasyn jäne Handa Şadapovanyŋ «Baiköl marjandary» atty kiım ülgılerın qyzyqtaidy. Sondai-aq, «Altyn dala dauysy» bükılreseilık baiqauynyŋ laureaty, qalmaq änderın oryndauşy Evrena Orgaeva men altai homusynda oinaityn Viktor İgnatevtıŋ önerın tamaşalaidy.
Tüiındei kelgende, mereke aiasynda atalarymyzdyŋ baiyrǧy dästürı taǧy bır jaŋǧyryp, jas ūrpaq qadır tūtar taǧylymdy dünie bolmaq.
Azamat ESENJOL