BOIаUY BÖLEK «BAIаDERKA»
Bügın elorda jūrtşylyǧy aşyq aspan astyndaǧy balettı tamaşalaidy. Qala künı qarsaŋynda mūndai ǧajap mümkındıktı «Astana Opera» teatry ūsynǧaly otyr. Önerpazdar Liudvig Minkustyŋ äigılı «Baiaderka» spektaklın Täuelsızdık saraiy aldyndaǧy alaŋda sahnalamaq.
Esterıŋızge salsaq, atalmyş qoiylymnyŋ Astanadaǧy premerasy byltyrǧy jeltoqsanda bolǧan-dy. Ejelgı Ündıstannyŋ tynys-tırşılıgımen tanystyratyn daŋqty drama hram bişısı men erjürek sarbaz arasyndaǧy baiansyz mahabbat uaqiǧasyn näzık notamen, körkem qimylmen äspetteidı. Ädemılıgı jaǧynan «Baiaderka» baletın būrynǧy körsetılımdermen salystyruǧa kelmes. Öitkenı, qoiylymǧa qatysty dünielerdıŋ barlyǧy tanymal italiialyq suretşı Esio Fridjerionyŋ qyraǧy nazarynan ötken.
– Jobamyz Täuelsızdık saraiynyŋ arhitekturasy men körkem dizainyna säikestendırılıp jasaldy. Körermender üşın 1400 orny bar üş deŋgeilı alaŋ daiyndaimyz. Sonymen qatar, şymyldyq artynda tropikalyq djunglidegıdei saltanatty sarailar men zäulım ǧibadathanalar boi köteredı. Spektakl soŋyna taman balerinalar köleŋke arqyly bilep, būqaraǧa bölekşe äser syilaidy. Al 20-dan asa proektordyŋ kömegımen körsetıletın beineler Täuelsızdık saraiy ǧimaratynyŋ töbesın tūtastai qamtidy, – deidı «Astana Opera» teatrynyŋ körkemdık qoiylym keşenı jetekşısı Viktor Karare.
Ärtısterdıŋ kiımderıne de «äŋgıme aita almaisyz». Būl tarapty tolyqtai baqylauyna älemdık deŋgeidegı ataqty kostiumer Franka Skuarchapino alǧan. Balet bişılerıne arnalǧan 133 kostium teatrda tıgılse, 84-ı İtaliiada äzırlenıptı. Mata Ündıstannan, kiımge taǧylatyn äşekeiler Dubaidan äkelıngen. Qūndy bijuteriiamen kömkerılıp, qymbat jıppen kestelengen köilekter şyǧystyq sän-saltanatty barynşa aişyqtaidy.
Qoiylymǧa teatrdaǧy balet truppasy tegıs qatysady. Mamandar «Baiaderkany» kordebalettıŋ eŋ üzdık triumfı retınde baǧalaǧanyn eskersek, joǧarydaǧy jaittyŋ özı şyǧarmaşylyq qūramnyŋ käsıbi tūrǧydaǧy jetıstıgı ekenın aŋǧaramyz. Basty partiialardy otandyq balettıŋ jaryq jūldyzdary, «Astana Opera» teatrynyŋ jetekşı solisterı, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerlerı Mädina Baspaeva (Nikiia), Taiyr Gatauov (Solor) jäne Gauhar Usina (Gamzatti) oryndaidy. Osy oraida spektakldıŋ qoiuşy horeografy Altynai Asylmūratovanyŋ oiyn bılmek bolǧanbyz.
– Ūstazym Olga Moiseeva būl spektakldı jan-tänımen jaqsy kördı, menıŋ de qanyma sol mahabbatty sıŋdırdı. «Baiaderkadaǧy» Nikiia partiiasyna kelsek, mūnda bır-bırıne ūqsamaityn ekı balettı baiqaimyz. Bırınşı jäne ekınşı aktıler – emosiiaǧa toly, akterlık şeberlıktı talap etetın bölım. Tehnikalyq qiyndyqtary da köp. Soŋǧy aktıde – taza klassika. Aşyq aspan astynda bileudıŋ bır keremetı – erkındıktı sezınetındıgınde, – dedı ol.
Aitpaqşy, spektakl kezınde aua raiynyŋ jauyn-şaşynsyz boluy da asa maŋyzdy. Sebebı, eden ylǧaldansa, onyŋ üstınde balet bileu mümkın emes. Endeşe, būl künı tabiǧattyŋ özı elordalyqtardyŋ erekşe balet köruıne kömekteser degen ümıttemız.
Botagöz MARATQYZY