Bilim berudi damytudyŋ 2011-2020 jyldarǧa arnalǧan memlekettik baǧdarlamasy – sapaly bilimniŋ biik keŋistigi. Būl oraida pedagog mamandardyŋ märtebesin, käsibi biliktiligin arttyru airyqşa nazarǧa alynyp otyr.
Bilim beru jüiesindegi reformalar, özgerister är pedagogtyŋ jaŋaşa oilauyna, tyŋ ideialarymen bilim jüiesin jetildiruine bastauşy küş. Dästürli bilim berude bilikti maman daiarlau käsibi bilim beretin oqu oryndarynyŋ negizgi maqsaty. Būl oqu oryndaryna jüktelgen mindet mamandyqty igertu ǧana emes, halyqaralyq talaptarǧa sai kadr daiarlau, bäsekege qabiletti tūlǧany şyŋdau bolyp otyr.
Bilim sapasyn arttyru üşin bastauyş synyp mūǧalimderine jüktelgen mindet köp. Mūǧalim oquşyǧa ünemi şyǧarmaşylyq qabiletin damytu joldaryn nūsqai otyryp, olardy izdeniske baulidy. Balany jastaiynan şyǧarmaşylyqqa baǧyttau üşin ūstaz, eŋ aldymen, synypta şyǧarmaşylyq köŋil-küi tudyru qajet. Mūndaida jattyǧular, oiyn, qyzyqty tapsyrmalar jetkinşekterdiŋ jas erekşeligine, qyzyǧu-şylyǧyna üilesui kerek.
Mūǧalimniŋ mindeti – bala öz şyǧarmaşylyǧyn şyŋdaǧanǧa deiin ony nazarynan tys qaldyrmau qajet. Psihologtar qabilettilik tua bitken qasiet emes, ol tikelei äreket arqyly damidy degen boljam aitady. Biraq, mektep tabaldyryǧyn attaǧan büldirşinnen şyǧarmaşylyq is-äreket talap etpes būryn, aldymen üiretu qajet. Iаǧni, tapsyrmany jeŋilden kürdelige türlendirip bergen dūrys. Mysaly «Siqyrly buyndar», «Qai ärip joq?», «Ūiqas sözder», «Qai sözdi joǧalttym?» syndy oiyndar, jūmbaq şeşu, suret boiynşa äŋgime aitqyzu, sūraqqa jauap alu, äŋgime mazmūny boiynşa sūraq qoiǧyzu syndy tapsyrmalar oryndaudan bastalsa.
Bastauyş synypta ana tili jäne qazaq tili sabaǧynda ūtymdy uaqyt tauyp, şyǧarmaşylyq jūmys türlerin jürgizuge bolady. Bastauyş synyp oquşylarynyŋ qiialy ädettegiden tys, erekşe. Estigen äŋgime, ertegiler jelisimen özi de ertegi qūrastyra alady. Mūǧalim äŋgime, ertegini bastap berip, aiaqtaudy oquşyǧa tapsyruǧa da bolady.
Sabaqtan tys uaqytta oquşynyŋ izdempazdyǧy onyŋ türli kezdesulerden, saiahattardan, jurnaldardan alǧan äserlerin äŋgimeleude, şyǧarma etip jazǧanda körinis tabady.
Oquşynyŋ şyǧarmaşylyǧyna baǧyt-baǧdar berudi eŋ alǧaş bilim mazmūnyna engizgen Maǧjan Jūmabaev bolatyn. Ol balalardyŋ oilaryn damytu turaly «oilau jannyŋ öte bir qiyn, tereŋ isi» dep atap körsetken.
Pernekül QAHARMANOVA,
bastauyş synyp mūǧalimi
