«Astana Opera» teatry ūiymdastyrǧan «Jıbek joly» halyqaralyq festivalı bastaldy. Festival şymyldyǧy Djakomo Puchchinidıŋ äigılı «Toska» operasymen aşyldy.
Toska partiiasyn Anna Pirossi, Skarpiia partiiasyn italiialyq opera änşısı Alberto Gazali oryndap, älemge äigılı tenor – Massimo Djordano Kavaradossidıŋ rölınen körındı. Luka Ronkonidıŋ sarqylmaityn rejisserlık qiialymen astasqan «La Skala» teatrynyŋ airyqşa qoiylymy rasymen de taŋdai qaqtyrady. Körermender Napoleon äskerı İtaliiaǧa basyp kırgen tarihi kezeŋdı qamtyǧan qoiylymnyŋ dekorasiialary men kostiumderıne süisınıp jatty. «Toskaǧa» kelgender İtaliiada jürgendei küi keşerı sözsız» degen teŋeumen kelıspeuge bolmas. Bır ǧasyrdan astam uaqyt būryn jaryq körgen muzykalyq jauhar bügınde älemdık operanyŋ bestıgınen tüspei keledı. Elorda körermenderıne ūsynylǧan jaŋalyqtar būl ǧana emes. Qazannyŋ altysyna deiın jalǧasatyn festival aiasynda «Astana Opera» teatry sahnasynyŋ törınde İtaliiadan bölek, Fransiia, Qytai, Resei jäne Qazaqstannyŋ opera jäne balet jūldyzdary öner körsetedı.
Körermen nazaryna ūsynylatyn S.Prokofevtıŋ ataqty «Romeo men Djuletta» baletındegı Romeo rölıne Fransiiadan Roman Mihalev şaqyrtylsa, Djulettany Mädina Baspaeva somdaitynyn aita ketken jön. Al, M. Tölebaevtyŋ «Birjan-Sara» operasyna Sankt Peterburgtegı Mariia teatrynyŋ jetekşı solisı Ahmet Aǧadi men Qazaqstannyŋ halyq ärtısı Nūrjamal Üsenbaeva qatysady. Sondai-aq, aituly şara baǧdarlamasyna KSRO halyq ärtısınıŋ 85 jyldyq mereitoiyna arnalǧan «Süiu, ümıttenu jäne senu» atty Bibıgül Tölegenovanyŋ benefisı enıp otyr. Ūlttyq opera saŋlaǧy qūrmetıne ūiymdastyrylǧan konsert baǧdarlamasynda Qazaqstan jäne şetel kompozitorlary operasynan ariialar, halyq änderı, romanstar, aspapqa arnap jazylǧan tuyndylar oryndalady.
Sonymen bırge, Mariia teatry ūsynatyn R.Vagnerdıŋ «Nibelung saqinasy» tetralogiiasynyŋ ekı bölıgı, «Rein altyny» jäne «Valkiriia» operasy Qazaqstanda bırınşı ret oryndalmaq.
«Astana Opera» memlekettık Opera jäne balet teatrynyŋ direktory Tölegen Mūhamedjanovtyŋ aituynşa, astanalyqtar atalmyş festivalge erekşe yqylas tanytuda. «90-jyldary Abai atyndaǧy Qazaq memlekettık opera jäne balet teatrynyŋ direktory bolǧandyqtan, körermen jinaudyŋ qiyndyǧyn bılemın. Zaldy toltyra almai, keiıŋkırep jüretın edık. Al, qazırgı jaǧdai basqa. Halyqtyŋ teatrǧa degen qyzyǧuşylyǧy edäuır artqanyn baiqadyq. Äsırese, «Toska», «Bırjan-Sara» operalary, «Romeo men Djuletta» baletınıŋ biletterı şyqqan künnen-aq tez satylyp kettı. Kei qoiylymdardyŋ biletterı tausylyp ta qaldy. Al, baǧasyna toqtalar bolsam, ärine, ärkım otyratyn oryndy qaltasyna qarai taŋdaidy ǧoi. Bıraq äjeptäuır qoljetımdı, öitkenı bilet qūny 500 teŋgeden bastalady» deidı ol.
Festivalge bailanysty ötkızılgen brifingte şetelden kelgen öner maitalmandaryna qoiylǧan bır jurnalistıŋ «Qazaqstan opera saŋlaqtarynan kımderdı bılesız? Elımızdıŋ şyǧarmaşylyǧymen qanşalyqty tanys edıŋızder?» degen sūraǧyna, ökınışke qarai, köŋıl könşıterlık jauap estımedık. Massimo Djordano bızdıŋ sahnada alǧaş ret öner körsetetındıgın aityp, ärıptestermen tanysyp, şyǧarmaşylyq bailanys ornatuǧa mümkındık tuǧandyǧyna öz rizaşylyǧyn bıldırse, Anna Pirossi «bılmeimın» degendei, ünsız ǧana iyǧyn köterdı.
«Bızdıŋ änşı-bişıler de eşkımnen kem emes. Mädina Baspaeva Fransiiadaǧy «Bordo» teatrynda bırneşe ret Djuletta rölın somdady. Medet Şotabaev bügıngı künı italiialyqtarǧa qoltaŋbasyn berıp jür. Jūpar Ǧabdullinany Rumyniia teatry «Aida» operasynyŋ basty partiiasyn oryndauǧa şaqyrǧan bolatyn. Al, «Aida» – kez kelgen änşı qol jetkıze bermeitın biıktık. Buharest sahnasynda ol üzdık öner körsettı. Osyndai-osyndai serıktestık arqyly opera änşılerınıŋ älemdık jolyn aşuymyz kerek. Jan-jaqty bailanys ornatylǧannan keiın önerpazdarymyz dünie jüzı tyŋdauşylaryna tanyla bastaidy» degen sözımen Tölegen Mūhamedjanov azǧantai ǧana ünsızdıktı bölıp jıberdı.
Al, Alberto Gazali:
– Ǧajap teatrdyŋ ömırge kelgenıne kuä bolyp otyrmyn. Men üşın būl Londondaǧy Koroldık teatr men Metropoliten Opera teatry sahnasynda öner körsetkenmen bırdei, – dep teatrymyzǧa joǧary baǧa berdı.
Mädina JAQYP
